Τα ευρήματα της μελέτης ενός ερευνητή σε θέματα περιβάλλοντος και υγείας.
Το κρέας φυτικής προέλευσης έχει κατακτήσει τον κόσμο της υγιεινής διατροφής. Αυτό που κάποτε ήταν μια κατηγορία που προοριζόταν για λαστιχένια λουκάνικα με βάση τη σόγια και μαστιχωτές ψεύτικες κοτομπουκιές είναι τώρα μια κατηγορία που προσφέρει μερικά πολύ εντυπωσιακά και γευστικά τρόφιμα.
Οι ανησυχίες για τις αρνητικές επιπτώσεις της κατανάλωσης κόκκινου κρέατος στην υγεία, σε συνδυασμό με τα ζητήματα της καλής μεταχείρισης των ζώων και τις επιπτώσεις στο περιβάλλον, έχουν ως αποτέλεσμα όλο και περισσότεροι να αναζητούν προϊόντα φυτικής προέλευσης αντί για κρέας.
Οι πωλήσεις τροφίμων χωρίς κρέας στο Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν κατά 40% την περίοδο 2014-19 και δεν είναι μόνο βρετανικό φαινόμενο: Η ζήτηση, η προσφορά και η κατανάλωση εναλλακτικών προϊόντων κρέατος με βάση τα φυτά έχει σημειώσει παρόμοια αύξηση παγκοσμίως.
Παρόλο που αυτά τα εναλλακτικά προϊόντα κρέατος έχουν ολοένα και περισσότερη γεύση και μοιάζουν με το αληθινό κρέας, είναι άραγε πιο υγιεινά; Και, με τόσες πολλές διαφορετικές επιλογές που κυκλοφορούν πλέον, ποια είναι η καλύτερη επιλογή;
Για να απαντηθούν αυτά τα ερωτήματα, ο Marco Springmann, ερευνητής σε θέματα περιβάλλοντος και υγείας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, δημοσίευσε στο επιστημονικό περιοδικό PNAS μια μελέτη αξιολογώντας τα καλύτερα υποκατάστατα κρέατος για την υγεία, τον πλανήτη και το πορτοφόλι σας.
Τα ευρήματα της μελέτης
Οι αξιολογήσεις περιείχαν διάφορους τρόπους σύγκρισης των τροφίμων, όπως ανά μερίδα ή ανά θερμίδα, και από μόνα τους ή σε αντικατάσταση της σημερινής πρόσληψης κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων ενός ατόμου.
Τα ευρήματα δείχνουν ότι τα μη επεξεργασμένα τρόφιμα φυτικής προέλευσης, όπως η σόγια, ο αρακάς και τα φασόλια, είναι τα καταλληλότερα για την αντικατάσταση του κρέατος και των γαλακτοκομικών προϊόντων.
Η επιλογή των οσπρίων αντί του κρέατος και του γάλακτος θα μείωνε στο μισό τις διατροφικές ανισορροπίες σε χώρες υψηλού εισοδήματος όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, οι ΗΠΑ και σε ολόκληρη την Ευρώπη. Θα μείωνε, επίσης, τον αριθμό των ανθρώπων που πεθαίνουν κατά ένα δέκατο, ιδίως από ασθένειες που σχετίζονται με τη διατροφή, όπως οι καρδιακές παθήσεις, τα εγκεφαλικά επεισόδια, ο καρκίνος και ο διαβήτης.
Η έκταση της γης και του νερού που απαιτείται για την καλλιέργεια των τροφίμων μας και η ποσότητα των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που παράγονται ως αποτέλεσμα θα μειώνονταν περισσότερο από το μισό και το κόστος των τροφίμων θα μειωνόταν περισσότερο από το ένα τρίτο.
Τα επεξεργασμένα τρόφιμα φυτικής προέλευσης, όπως τα χορτοφαγικά μπιφτέκια και τα φυτικά γάλατα, εξακολουθούν να προσφέρουν σημαντικά οφέλη για όσους επιδιώκουν να αντικαταστήσουν το κρέας και τα γαλακτοκομικά. Αλλά οι μειώσεις των εκπομπών και οι βελτιώσεις στην υγεία ήταν κατά ένα πέμπτο έως ένα τρίτο μικρότερες από ό,τι προσφέρουν τα μη επεξεργασμένα όσπρια, ενώ το κόστος για τον καταναλωτή ήταν κατά ένα δέκατο υψηλότερο από εκείνο των σημερινών διαιτών.
Ένα ενδιαφέρον εύρημα αφορούσε το εργαστηριακό κρέας. Παρά τη δυσκολία αξιολόγησης ενός προϊόντος που δεν κυκλοφορεί ακόμη στην αγορά, τα υπάρχοντα δεδομένα υποδηλώνουν ότι δεν θα είναι ανταγωνιστικό σε σχέση με τα εναλλακτικά προϊόντα κρέατος, ούτε με το κρέας σφαγής.
Χρησιμοποιώντας την τρέχουσα τεχνολογία που καταναλώνει πολλή ενέργεια για την καλλιέργεια ζωικού ιστού σε εργαστήριο, οι εκπομπές του καλλιεργημένου κρέατος μπορεί να είναι το ίδιο υψηλές με αυτές των μπιφτεκιών βοδινού κρέατος, ενώ κοστίζουν έως και 40.000 φορές περισσότερο. Αντιγράφοντας το μοσχαρίσιο κρέας, οι επιπτώσεις του κρέατος που καλλιεργείται στο εργαστήριο στην υγεία είναι εξίσου άσχημες.
Αν και το κόστος και οι εκπομπές θα μπορούσαν να μειωθούν καθώς οι διαδικασίες παραγωγής γίνονται πιο αποτελεσματικές, αυτό θα απαιτούσε σημαντικές επενδύσεις και τεχνολογικές εξελίξεις.