Η συσκευασία δεν είναι πλέον ένα απλό στοιχείο που στοχεύει μόνο στη διατήρηση των τροφίμων, αλλά είναι επίσης ένα ισχυρό εργαλείο μάρκετινγκ ικανό να επηρεάσει την αντίληψη των προϊόντων, την απόφαση αγοράς και τις επιλογές τροφίμων των καταναλωτών.
Η ενσωμάτωση των φωνών των καταναλωτών στον σχεδιασμό των συσκευασιών μέσω της συνδημιουργίας θα μπορούσε να μεγιστοποιήσει τον αντίκτυπό της στην αγορά. Ο κύριος στόχος μιας νέας διερευνητικής μελέτης από Ισπανούς επιστήμονες, ήταν να ελεγχθεί η χρησιμότητα της συνδημιουργίας με τους καταναλωτές για το σχεδιασμό συσκευασιών.
Για το σκοπό αυτό, διενεργήθηκε έρευνα με 200 Ισπανούς συμμετέχοντες για να διαπιστωθεί ποια από τα χαρακτηριστικά των συσκευασιών που παρουσιάστηκαν ήταν τα πλέον κατάλληλα. Η διαδικασία συνδημιουργίας με τους καταναλωτές επέτρεψε τον προσδιορισμό των οπτικών και κειμενικών χαρακτηριστικών, μεταξύ των διαθέσιμων επιλογών, που ταιριάζουν καλύτερα στις προτιμήσεις τους.
Επί του παρόντος, οι καταναλωτές έχουν περισσότερες επιλογές από ποτέ όταν ψωνίζουν, καθώς μπορούν να επιλέξουν ανάμεσα σε μια μεγάλη ποικιλία προϊόντων διατροφής που συνήθως βρίσκονται σε ένα κανονικό σούπερ μάρκετ. Οι περισσότερες αποφάσεις αγοράς, περίπου το 76%, λαμβάνονται στο σημείο αγοράς. Οι αποφάσεις αγοράς στο κατάστημα είναι μερικές φορές παρορμητικές, ειδικά όταν πρόκειται για προϊόντα όπως τα τρόφιμα και με αυτή την έννοια, η συσκευασία είναι σε θέση να τραβήξει την προσοχή του καταναλωτή στο σημείο αγοράς και να επιτρέψει τη διαφοροποίηση ενός προϊόντος από τον ανταγωνισμό.
Κατά τον σχεδιασμό συσκευασιών τροφίμων, υπάρχουν πολλά χαρακτηριστικά που πρέπει να ληφθούν υπόψη για να διασφαλιστεί ότι προσελκύει την προσοχή των καταναλωτών στην αγορά, μεταδίδει το πιο αποτελεσματικό μήνυμα και ενισχύει την εμπειρία των καταναλωτών.
Μπορεί να γίνει μια κύρια διάκριση μεταξύ των στοιχείων συσκευασίας από:
- οπτικά χαρακτηριστικά, τα οποία εφιστούν την προσοχή, μεταδίδουν μη λεκτικές πληροφορίες και επηρεάζουν κυρίως τα συναισθήματα των ανθρώπων (για παράδειγμα, το χρώμα)· και
- κειμενικά χαρακτηριστικά (ή ενημερωτικά), τα οποία μεταδίδουν προφορικές ή αριθμητικές πληροφορίες και είναι πιθανότερο να επηρεάσουν τη γνώση των ανθρώπων (για παράδειγμα, ισχυρισμοί). Με τη σειρά τους, οι κειμενικές υποδείξεις μπορούν να χωριστούν σε δύο κύριους τομείς, δηλαδή:
- ενημερωτικούς ισχυρισμούς, επίσης γνωστούς ως αντικειμενικούς, που παρέχουν αμερόληπτες και αντικειμενικές πληροφορίες (για παράδειγμα, τον ακριβή αριθμό θερμίδων) και
- ερμηνευτικούς, επίσης γνωστούς ως αξιολογικούς, οι οποίοι παρέχουν πληροφορίες με κάποιο είδος επεξεργασίας για να βοηθήσουν τους καταναλωτές να μειώσουν τη γνωστική επιβάρυνση που απαιτείται για την ερμηνεία της σημασίας του (για παράδειγμα, χαμηλές σε θερμίδες).
Έχει μελετηθεί αρκετά από την επιστημονική κοινότητα και ο ρόλος που διαδραματίζουν οι οπτικές ιδιότητες της συσκευασίας στις προτιμήσεις των καταναλωτών και στις αξιολογήσεις των τροφίμων, όπως το χρώμα, η ορατότητα (παρουσία παραθύρου), η φωτογραφία, η γραμματοσειρά, η παρουσίαση του προϊόντος μέσα στη συσκευασία και η ποσότητα.
Ο ρόλος των χαρακτηριστικών κειμένου στις προτιμήσεις των καταναλωτών έχει επίσης λάβει προσοχή, για παράδειγμα, ισχυρισμοί σχετικά με την ευκολία, τη γεύση, την υγεία, την περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά, τη φρεσκάδα, τη βιωσιμότητα, το περιβάλλον και την επεξεργασία.
Περίπου το 80% των νέων προϊόντων διατροφής που διατίθενται στην αγορά αποτυγχάνουν εντός του πρώτου έτους, σε ορισμένες περιπτώσεις, ως αποτέλεσμα του κακού σχεδιασμού των συσκευασιών που δεν ικανοποιεί πλήρως τις απαιτήσεις και τις προσδοκίες των καταναλωτών.
Η συνδημιουργία, που ορίζεται ως συνεργασία μεταξύ επιχειρήσεων και καταναλωτών, έχει αποδειχθεί χρήσιμο εργαλείο για την έρευνα των αναγκών των καταναλωτών κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης νέων προϊόντων.
Σε αυτή τη μελέτη εξετάστηκαν οι γνώμες των καταναλωτών για τη συσκευασία ψαριών. Τα ψάρια είναι ένα προϊόν που ιστορικά εμπορευόταν μη συσκευασμένο ή με ελάχιστη συσκευασία, καθώς πωλήθηκε κυρίως ανεπεξέργαστο. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, τα συσκευασμένα προϊόντα ιχθύων εμφανίστηκαν στην αγορά για να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις των καταναλωτών για πιο βολικά προϊόντα, λεπτομερέστερη παροχή πληροφοριών (επισήμανση) και πιο διαφανή τιμολόγηση. Ο κύριος στόχος της νέας μελέτης, ήταν να διερευνήσει, με τη βοήθεια σιωπηρών και ρητών τεχνικών, τη χρησιμότητα της συνδημιουργίας με τους καταναλωτές για το σχεδιασμό συσκευασιών προϊόντων ψαριών, συμπεριλαμβανομένων οπτικών και κειμενικών χαρακτηριστικών.
Τα αποτελέσματα της μελέτης, έδειξαν πως οι συμμετέχοντες είχαν σαφείς προτιμήσεις για συγκεκριμένα χαρακτηριστικά συσκευασίας για ένα προϊόν ψαριού, τόσο από την άποψη των οπτικών όσο και των γραπτών χαρακτηριστικών. Οι πληροφορίες που συλλέγονται θα μπορούσαν να είναι χρήσιμες για τους σχεδιαστές και τους εμπόρους για να καθοδηγήσουν τον σχεδιασμό των συσκευασιών για τα προϊόντα ψαριών στην ισπανική αγορά, αν και απαιτείται προσοχή για το εάν τα αποτελέσματα που ελήφθησαν από αυτή τη μελέτη θα μπορούσαν να εφαρμοστούν σε άλλες χώρες και προϊόντα, καθώς ενδέχεται να υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των προτιμήσεων των καταναλωτών από διαφορετικές περιοχές και πολιτισμούς.
Οι καταναλωτές έδειξαν την προτίμησή τους για ενημερωτικούς ισχυρισμούς έναντι των ερμηνευτικών σε συσκευασία ψαριού. Η διαδικασία επικύρωσης που πραγματοποιήθηκε, έδειξε ότι οι συσκευασίες που συνδημιουργήθηκαν από τους καταναλωτές προτιμήθηκαν εξίσου ή ακόμη περισσότερο.
Οι εν λόγω συσκευασίες που δημιουργήθηκαν με τη συμβολή των καταναλωτών, αποτύπωσαν την οπτική προσοχή και τη συναισθηματική ανταπόκριση των συμμετεχόντων με παρόμοιο τρόπο με αυτόν των ανταγωνιστικών προϊόντων ψαριών, με τις μετρήσεις να δείχνουν υψηλότερη αποδοχή και πρόθεση αγοράς. Όπως αναφέρεται στη δημοσίευση, επιβεβαιώθηκε η χρησιμότητα της ενσωμάτωσης των γνωμοδοτήσεων των καταναλωτών κατά τον σχεδιασμό της συσκευασίας.
Ως τελικό συμπέρασμα, ενθαρρύνεται ιδιαίτερα η συμμετοχή των καταναλωτών σε όλα τα στάδια του σχεδιασμού νέων προϊόντων, αλλά κυρίως στον σχεδιασμό συσκευασιών, καθώς έχει αποδειχθεί ότι η συνδημιουργία είναι ένας απλός και αποτελεσματικός τρόπος σχεδιασμού της συσκευασίας του προϊόντος ψαριού σύμφωνα με τις ανάγκες και τις απαιτήσεις των καταναλωτών, γεγονός που θα μπορούσε να βελτιώσει την επιτυχία ενός προϊόντος στην αγορά.
Για να διαβάσετε ολόκληρη τη νέα αυτή μελέτη, πατήστε εδώ
Ακολουθήστε το Cibum 
