Μια απλή και οικονομική εναλλακτική λύση υποστήριξης των προπονήσεων σας μπορεί ήδη να βρίσκεται στο ψυγείο σας
Οι ηλεκτρολύτες είναι μέταλλα και άλατα, όπως το νάτριο, το κάλιο, το μαγνήσιο, το ασβέστιο και το χλώριο, τα οποία είναι απαραίτητα για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού. Χάνονται μέσω του ιδρώτα κατά τη διάρκεια της άσκησης, οπότε η αναπλήρωσή τους θεωρείται σημαντική για την αποφυγή συμπτωμάτων αφυδάτωσης, όπως πονοκέφαλος, ζάλη, ξηροστομία και κόπωση.
H αγορά τους γνωρίζει τεράστια ανάπτυξη, με προϊόντα που υπόσχονται καλύτερη ενυδάτωση από το νερό να κατακλύζουν τα σούπερ μάρκετ, τα γυμναστήρια και τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. Το 2023, η αξία αυτής της αγοράς ανήλθε σε 6,5 δισεκατομμύρια λίρες, ενώ εκτιμάται ότι μέχρι το 2030 θα φτάσει τα 11 δισεκατομμύρια λίρες.
Ωστόσο, πολλοί ειδικοί υγείας αμφισβητούν το αν αυτά τα προϊόντα είναι πραγματικά απαραίτητα και ερευνούν αν το γάλα, ένα φυσικό και θρεπτικό ρόφημα, μπορεί να αποτελέσει μια καλύτερη εναλλακτική επιλογή.
Τα ποτά ηλεκτρολυτών έχουν σχεδιαστεί με στόχο την ταχεία αποκατάσταση αυτών των χαμένων μετάλλων και τη διατήρηση της βέλτιστης απόδοσης του σώματος. Ωστόσο, σύμφωνα με την αθλητική διατροφολόγο Jess Hillard, τα συμπληρώματα ηλεκτρολυτών είναι πραγματικά απαραίτητα μόνο έπειτα από πολύ έντονες προπονήσεις ή άσκηση σε υψηλές θερμοκρασίες, όπου η απώλεια ιδρώτα είναι σημαντική. Για τους περισσότερους ανθρώπους, οι ηλεκτρολύτες μπορούν να αναπληρωθούν εύκολα μέσω της κατανάλωσης τροφών και υγρών που περιέχουν φυσικά αυτά τα στοιχεία.
Το αγελαδινό γάλα αποτελεί μια από τις πιο θρεπτικές εναλλακτικές λύσεις, καθώς είναι πλούσιο σε ασβέστιο, κάλιο και μαγνήσιο, ενώ περιέχει πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας. Ένα ποτήρι γάλα (240 ml) προσφέρει περίπου 8 γραμμάρια πρωτεΐνης, 8 γραμμάρια λίπους και 12 γραμμάρια υδατανθράκων. Σε αντίθεση με τα περισσότερα ποτά ηλεκτρολυτών, που είναι χαμηλά σε θερμίδες και μακροθρεπτικά συστατικά, το γάλα παρέχει επιπλέον διατροφικά οφέλη που ενισχύουν την αποκατάσταση των μυών.
Σύμφωνα με τη Dr. Claire Merrifield, η πρωτεΐνη είναι απαραίτητη μετά την άσκηση για την αποκατάσταση της μυϊκής μάζας, ενώ έρευνες δείχνουν ότι το γάλα συμβάλλει θετικά στη διαδικασία αυτή.
Από την άλλη, τα περισσότερα αθλητικά ποτά επικεντρώνονται περισσότερο στην ενυδάτωση παρά στην παροχή μακροθρεπτικών συστατικών. Τα ποτά ηλεκτρολυτών περιέχουν συνήθως υψηλότερα επίπεδα νατρίου, το οποίο είναι ο πιο γρήγορα εξαντλούμενος ηλεκτρολύτης και θεωρείται βασικός για την αναπλήρωση των αποθεμάτων του σώματος. Η ταχεία ενυδάτωση είναι το κύριο πλεονέκτημά τους σε σχέση με το γάλα, ειδικά όταν η απώλεια ιδρώτα είναι μεγάλη.
Ένα άλλο ερώτημα που τίθεται είναι κατά πόσο τα ποτά ηλεκτρολυτών ανήκουν στην κατηγορία των υπερ- επεξεργασμένων τροφίμων (UPF). Ορισμένα συμπληρώματα ηλεκτρολυτών περιέχουν πρόσθετα συστατικά, όπως τεχνητές γλυκαντικές ουσίες, σταθεροποιητές και αρωματικές ύλες, γεγονός που τα κατατάσσει στα UPF.
Αν και αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι επιβλαβή, οι ειδικοί προτείνουν να καταναλώνονται με μέτρο. Αντίθετα, το γάλα είναι ένα φυσικό προϊόν, πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά, το οποίο μπορεί να αποτελέσει μια πιο «καθαρή» εναλλακτική λύση για όσους επιθυμούν να μειώσουν την κατανάλωση υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων.
Όταν έρχεται η ώρα της αποκατάστασης μετά την άσκηση, η επιλογή ανάμεσα σε γάλα και ποτό ηλεκτρολυτών εξαρτάται από τις ανάγκες του κάθε ατόμου και τον τύπο της άσκησης που πραγματοποιεί. Σύμφωνα με τον αθλητικό διατροφολόγο Beau Smith, αν η προπόνηση επικεντρώνεται στην αντοχή και διαρκεί πάνω από 90 λεπτά ή αν γίνεται σε ζεστές συνθήκες, τότε ένα ποτό ηλεκτρολυτών μπορεί να είναι χρήσιμο για την ταχεία ενυδάτωση.
Αν όμως ο στόχος είναι η μυϊκή ενδυνάμωση και η συνολική αποκατάσταση του σώματος, τότε το γάλα αποτελεί καλύτερη επιλογή, χάρη στην περιεκτικότητά του σε πρωτεΐνες και άλλα βασικά θρεπτικά στοιχεία.
Από οικονομικής άποψης, τα ποτά ηλεκτρολυτών ποικίλλουν σημαντικά σε τιμή. Οι πιο οικονομικές επιλογές, όπως οι ταμπλέτες ηλεκτρολυτών, κοστίζουν περίπου 25 πένες η καθεμία, ενώ το γάλα κοστίζει περίπου 46 πένες ανά πίντα. Ωστόσο, επειδή οι περισσότεροι άνθρωποι δεν καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες γάλακτος με τη μία, μπορεί τελικά να αποδειχθεί πιο οικονομικό ως καθημερινή επιλογή αποκατάστασης.
Για όσους αποφεύγουν τα γαλακτοκομικά, υπάρχουν εναλλακτικές επιλογές. Τα φυτικά ροφήματα, όπως το γάλα σόγιας, αμυγδάλου και ρυζιού, μπορεί να περιέχουν κάποια από τα απαραίτητα μέταλλα, αλλά δεν παρέχουν πάντα την ίδια πρωτεϊνική αξία.
Η Dr. Merrifield τονίζει ότι το γάλα σόγιας είναι η πλησιέστερη εναλλακτική λύση στο αγελαδινό γάλα, καθώς περιέχει περισσότερη πρωτεΐνη από άλλα φυτικά γάλατα. Το νερό καρύδας είναι επίσης μια φυσική επιλογή ηλεκτρολυτών, καθώς περιέχει υψηλά επίπεδα καλίου, νατρίου και μαγνησίου, αλλά είναι χαμηλό σε πρωτεΐνη, γεγονός που σημαίνει ότι δεν συμβάλλει στη μυϊκή αποκατάσταση όσο το γάλα.