Πως να αποφύγετε τις απότομες αυξήσεις γλυκόζης στο αίμα.
“Από τη στιγμη που γεννιόμαστε, σιγά σιγά “ψηνόμαστε” μέσω της γλυκοζυλίωσης”, αναφέρει η βιοχημικός Jessie Inchauspé, σε ένα ενδιαφέρον βίντεο στο Tik-Tok, σημειώνοντας πως κάθε φορά που έχουμε απότομη αύξηση της γλυκόζης στο αίμα (sugar spikes), επιταχύνεται η γλυκοζυλίωση (η διαδικασία γήρανσης του σώματος) με αποτέλεσμα να γερνάμε πιο γρήγορα. Όμως πως ακριβώς συμβαίνει αυτό; Και γιατί η βιοχημικός παραλληλίζει το γήρας με το ψήσιμο;
Το σάκχαρο ή η γλυκόζη στο αίμα προέρχεται από τα τρόφιμα που τρώμε και παράγεται επίσης από το συκώτι μας. Η γλυκόζη είναι η κύρια πηγή ενέργειας για τα κύτταρα του σώματος και μεταφέρεται μέσω της κυκλοφορίας του αίματος. Σύμφωνα με το ScienceDirect, η γλυκοζυλίωση είναι μια μη ενζυματική χημική αντίδραση κατά την οποία οι δεσμοί πρωτεΐνης σουλφυδρυλίου αντικαθίστανται από γλυκόζη, προκαλώντας βλάβη στις φυσιολογικές λειτουργίες των κυττάρων και των ιστών. Μάλιστα ονομάζεται αλλιώς και αντίδραση Maillard, μια ονομασία που συνήθως χρησιμοποιούμε για τα τρόφιμα όταν ψήνονται. Κάθε απότομη αύξηση γλυκόζης στο αίμα, όπως για παράδειγμα η μεγάλης ποσότητας κατανάλωση υδατανθράκων (αφού ο οργανισμός μετατρέπει τους υδατάνθρακες σε γλυκόζη), επιταχύνει τη γλυκοζυλίωση, μια από τις δύο κύριες αιτίες συσσωρευμένης βλάβης κατά τη γήρανση, η άλλη είναι η οξυγόνωση.
Σε υγιείς ενήλικες, κάθε άνοδος της γλυκόζης οδηγεί σε γλυκοζυλίωση, η οποία οδηγεί σε πολλά προβλήματα που σχετίζονται με την ηλικία. Το δέρμα συχνά υπόκειται σε εσωτερικούς αιτιολογικούς παράγοντες γήρανσης που περιλαμβάνουν γλυκοζυλίωση, υπερβολική παραγωγή ελεύθερων ριζών και οξειδωτικό στρες. Όταν τα μόρια σακχάρου προσκολλώνται σε πρωτεΐνες κολλαγόνου και ελαστίνης στο δέρμα, το κολλαγόνο και οι ελαστικές πρωτεΐνες καταστρέφονται και έτσι δεν μπορούν να υποστηρίξουν σωστά τη δομή του δέρματος. Αυτό οδηγεί σε ρυτίδες, απώλεια ελαστικότητας και ξηρότητα, όλα αυτά είναι χαρακτηριστικά της γήρανσης του δέρματος.
Εδώ είναι μερικά από τα πράγματα που συμβαίνουν όταν υπάρχει μια απότομη αύξηση της γλυκόζης:
- Όταν το σάκχαρό μας αυξάνεται, τα μιτοχόνδριά μας κατακλύζονται και αρχίζουν να παράγουν χημικές ουσίες που ονομάζονται ελεύθερες ρίζες. Οι ελεύθερες ρίζες είναι επιβλαβείς για τα κύτταρά μας και μεταλλάσσουν το DNA μας.
- Οι “αιχμές γλυκόζης” οδηγούν σε οξειδωτικό στρες και φλεγμονή. Η φλεγμονή είναι η βασική αιτία των περισσότερων ασθενειών, συμπεριλαμβανομένου του διαβήτη, των καρδιαγγειακών παθήσεων, της αρθρίτιδας και των αρθρώσεων, των αλλεργιών και της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ), μεταξύ άλλων.
- Τα αυξημένα επίπεδα γλυκόζης ως αποτέλεσμα των γευμάτων με υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες προκαλούν την «υπόπτωση μετά το γεύμα» ή την υπερβολική κούραση μετά από ένα γεύμα. Το σώμα απελευθερώνει ινσουλίνη για να μειώσει το σάκχαρο στο αίμα σας, το οποίο στη συνέχεια προκαλεί το αίσθημα της κούρασης.
- Η υπογλυκαιμία (χαμηλό σάκχαρο στο αίμα) έχει συσχετιστεί με τη «νευρικότητα», ενώ η υπεργλυκαιμία (υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα) με «θυμό ή θλίψη». Οι διακυμάνσεις του σακχάρου επηρεάζουν τη διάθεσή σας και τελικά την ποιότητα της ζωής σας.
- Με κάθε αύξηση της γλυκόζης, απελευθερώνεται ινσουλίνη. Η περίσσεια γλυκόζης αποθηκεύεται στο συκώτι, στους μύες και στα λιπώδη κύτταρα μας. Μια μελέτη έδειξε ότι οι δυσμενείς συνέπειες που αποδίδονται επί του παρόντος στην παχυσαρκία θα μπορούσαν να αποδοθούν στην υπερινσουλιναιμία ή σε ανθυγιεινές υψηλές ποσότητες ινσουλίνης στο αίμα, αυτός μπορεί να είναι ένας από τους λόγους που παίρνουμε λίπος.
Σε άτομα βέβαια που ζουν με διαβήτη, οι αυξήσεις του σακχάρου στο αίμα εμφανίζονται συχνά μετά το φαγητό. Κατά μέσο όρο, αυτό συμβαίνει 75 λεπτά μετά την έναρξη ενός γεύματος. Ωστόσο, εάν ένα άτομο δεν είναι σε θέση να διαχειριστεί την κατάστασή του, μπορεί να έχει επίμονα υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές του διαβήτη, όπως νευρική βλάβη, απώλεια όρασης, νεφρική βλάβη, νεφρικά προβλήματα και αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων. Τυπικά, η υπεργλυκαιμία δεν προκαλεί συμπτώματα έως ότου η γλυκόζη του αίματος φτάσει σε υπερβολικό ή σταθερά υψηλό επίπεδο. Τα άτομα με διαβήτη πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά για να διατηρούν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους υπό έλεγχο και να αποφεύγουν τις απότομες αυξήσεις του σακχάρου στο αίμα.
Αιτίες που μπορεί να συμβάλουν σε απότομες αυξήσεις σακχάρου στο αίμα, σύμφωνα με το MedicalNewsToday είναι:
- Διατροφή: Τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη ή υδατάνθρακες είναι πιο πιθανό από άλλα τρόφιμα να αυξήσουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
- Έλλειψη σωματικής δραστηριότητας: Ο καθιστικός τρόπος ζωής μπορεί να προκαλέσει αιχμές στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Από την άλλη πλευρά, η άσκηση υψηλής έντασης μπορεί να οδηγήσει σε σωματικό στρες, το οποίο είναι επίσης έναυσμα για τις αυξήσεις του σακχάρου στο αίμα. Τα άτομα με διαβήτη πρέπει να ασκούνται τακτικά αντί για άσκηση υψηλής έντασης. Ωστόσο, εάν ένα άτομο θέλει να κάνει ασκήσεις υψηλής έντασης, μπορεί να δοκιμάσει διαλειμματική προπόνηση υψηλής έντασης (HIIT).
- Κάπνισμα: Το κάπνισμα μπορεί να δυσκολέψει τη διατήρηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα σε φυσιολογικά όρια. Τα άτομα που καπνίζουν μπορεί να χρειαστεί να λάβουν μεγαλύτερες δόσεις ινσουλίνης για να διατηρήσουν το σάκχαρό τους υπό έλεγχο.
- Στρες: Όταν το σώμα βρίσκεται υπό πολύ στρες, παράγει ορμόνες που αυξάνουν τη γλυκόζη και μειώνουν την αποτελεσματικότητα της ινσουλίνης. Ως αποτέλεσμα, περισσότερη γλυκόζη παραμένει στην κυκλοφορία του αίματος. Η εύρεση ενός τρόπου για να διατηρήσετε τα επίπεδα του στρες χαμηλά, όπως η γιόγκα ή ο διαλογισμός, είναι απαραίτητη για τα άτομα με διαβήτη.
- Προβλήματα ύπνου: Η προτεραιότητα του καλού ύπνου είναι σημαντική για διάφορους λόγους. Για τα άτομα με διαβήτη, ένα τακτικό πρόγραμμα ύπνου γίνεται ένας σημαντικός παράγοντας για τον γλυκαιμικό έλεγχο. Η έλλειψη ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
- Παρενέργειες φαρμάκων: Ορισμένα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Αυτά περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, κορτικοστεροειδή, διουρητικά, ορισμένα φάρμακα για την αρτηριακή πίεση και ορισμένα αντικαταθλιπτικά. Ένα άτομο με διαβήτη θα πρέπει να ενημερώσει την ομάδα υγειονομικής περίθαλψής του εάν λαμβάνει επίσης ένα από αυτά τα είδη φαρμάκων. Επιπλέον, η λήψη λανθασμένης δόσης ινσουλίνης ή η παράλειψη μιας δόσης μπορεί να προκαλέσει αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.
Ακολουθήστε το Cibum 
