Οι αντλίες θερμότητας δεν αποτελούν πλέον τεχνολογία του μέλλοντος.
Σύμφωνα με νέα έκθεση της BEUC, οι αντλίες θερμότητας θερμαίνουν και ψύχουν ήδη σπίτια σε ολόκληρη την Ευρώπη, ενώ οι καταναλωτές δηλώνουν, στη μεγάλη τους πλειοψηφία, ικανοποιημένοι από τη λειτουργία τους.
Η έκθεση, με τίτλο «Πώς είναι να ζεις με μια αντλία θερμότητας; Η πραγματική ιστορία των καταναλωτών», βασίζεται σε μαρτυρίες από ιδιοκτήτες αντλιών θερμότητας στην Τσεχία, τη Γαλλία, τις Κάτω Χώρες και την Ισπανία. Στόχος της είναι να αποκαταστήσει την εικόνα αυτής της τεχνολογίας, η οποία συχνά πλήττεται από παραπλανητικές πληροφορίες στα μέσα ενημέρωσης και το διαδίκτυο.
Η εγκατάσταση αντλιών θερμότητας έχει ήδη αποδειχθεί αποτελεσματική, με τους περισσότερους καταναλωτές να μιλούν για αυξημένη θερμική άνεση στα σπίτια τους. Οι χρήστες σημειώνουν ότι απολαμβάνουν πιο σταθερή θερμοκρασία σε σύγκριση με τις παραδοσιακές μεθόδους θέρμανσης, ενώ εκτιμούν ιδιαίτερα τη δυνατότητα ψύξης κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Αυτή η διπλή λειτουργία, σε συνδυασμό με τη χαμηλότερη κατανάλωση ενέργειας, καθιστά τις αντλίες θερμότητας ιδιαίτερα ελκυστικές, ειδικά σε περιοχές που αντιμετωπίζουν όλο και πιο συχνά ακραία καιρικά φαινόμενα.
Η ενεργειακή απόδοση της τεχνολογίας αυτής έχει επίσης αυξήσει τη συνειδητοποίηση των καταναλωτών όσον αφορά την κατανάλωση ενέργειας. Όπως αποκαλύπτει η έκθεση, όσοι χρησιμοποιούν αντλίες θερμότητας εμφανίζονται πιο προσεκτικοί στις ενεργειακές τους συνήθειες, συμβάλλοντας έτσι στην επίτευξη των κλιματικών στόχων της Ευρώπης. Σε μια εποχή που η ενεργειακή αυτονομία γίνεται ολοένα και πιο κρίσιμη, η τεχνολογία αυτή φαίνεται να υποστηρίζει τη στρατηγική της ΕΕ για απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα.
Ωστόσο, η έκθεση καταγράφει και ορισμένες προκλήσεις. Παρά τα θετικά αποτελέσματα, το κόστος εγκατάστασης παραμένει σημαντικό εμπόδιο, ειδικά για τα νοικοκυριά με χαμηλότερα εισοδήματα. Παρόλο που οι αντλίες θερμότητας προσφέρουν μακροπρόθεσμη εξοικονόμηση, η αρχική επένδυση είναι υψηλότερη σε σχέση με τους παραδοσιακούς λέβητες αερίου.
Οι ειδικοί επισημαίνουν την ανάγκη για επιδοτήσεις, φορολογικές ελαφρύνσεις και στοχευμένες πολιτικές στήριξης, ώστε η τεχνολογία αυτή να καταστεί πιο προσιτή στο ευρύ κοινό.
Επιπλέον, αρκετοί χρήστες ανέφεραν ελλιπή ενημέρωση κατά τη διαδικασία εγκατάστασης. Συχνά, δεν έλαβαν σαφείς οδηγίες σχετικά με την καταλληλότητα του συστήματος για την κατοικία τους ή για τα επιπλέον μέτρα μόνωσης που θα έπρεπε να εφαρμόσουν. Το γεγονός αυτό αναδεικνύει την ανάγκη για καλύτερη εκπαίδευση των τεχνικών και πιο στοχευμένη επικοινωνία με τους καταναλωτές.
Επίσης, οι αντλίες θερμότητας, όπως κάθε σύστημα θέρμανσης, απαιτούν τακτικό έλεγχο και συντήρηση. Αρκετοί καταναλωτές ανέφεραν καθυστερήσεις στην εξυπηρέτηση ή δυσκολίες στην εύρεση εξειδικευμένων τεχνικών, ειδικά τους πρώτους μήνες λειτουργίας, όταν εμφανίζονται συχνότερα οι λεγόμενες “παιδικές ασθένειες” της εγκατάστασης.
Η ανάπτυξη της τεχνολογίας αυτής δεν αποτελεί μόνο μια ενεργειακή καινοτομία, αλλά και μια στρατηγική επιλογή για το μέλλον της Ευρώπης. Σε μια εποχή γεωπολιτικών εντάσεων, με τις ενεργειακές κρίσεις να επηρεάζουν την καθημερινότητα εκατομμυρίων πολιτών, οι αντλίες θερμότητας μπορούν να μειώσουν την ενεργειακή εξάρτηση της ηπείρου από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα.
Η BEUC, με βάση τα ευρήματα της έκθεσης, καλεί τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να προωθήσουν μέτρα που θα διευκολύνουν την ευρύτερη υιοθέτηση αυτής της τεχνολογίας. Οι προτάσεις της περιλαμβάνουν την παροχή κινήτρων για εγκατάσταση, την ενίσχυση της τεχνικής εκπαίδευσης των επαγγελματιών και την καλύτερη ενημέρωση του κοινού για τα πλεονεκτήματα και τις απαιτήσεις των αντλιών θερμότητας.