Της Κατερίνας Κουδούνα*
Ήδη, από 1η Ιανουαρίου 2022, τέθηκε και ισχύ το νέο μέτρο, για την εισφορά προστασίας του περιβάλλοντος στα πλαστικά είδη μιας χρήσης που διατίθενται ως συσκευασία τροφίμων και ποτών κατά την πώλησή τους από επιχειρήσεις μαζικής εστίασης. Συγκεκριμένα, για τον καφέ, η εισφορά έχει ως εξής: 4 λεπτά για το ποτήρι κι άλλα 4 λεπτά για το καπάκι του ποτηριού, μαζί με τον ΦΠΑ 13% και την στρογγυλοποίηση, σύνολο 10 λεπτά.
Και τώρα τι; Υπάρχουν εναλλακτικές; Φυσικά υπάρχουν. Όπως σε όλες τις αλλαγές που ακολουθήσαμε – αναγκαστικά και μη – τα τελευταία χρόνια, χρειάζονται μόνο καλές ιδέες, θετική διάθεση, εκπαίδευση και.. λίγος χρόνος προσαρμογής.
Το κύριο θέμα εδώ, δεν είναι τα 10 λεπτά του ευρώ που επιβαρυνόμαστε, αλλά να προσπαθήσουμε να μπούμε σε μια νέα λογική και να απαγκιστρωθούμε από τις κακές περιβαλλοντικές συνήθειες του παρελθόντος. Ήρθε η ώρα να αναλογιστούμε μέσα από αυτό, πώς θα μπορούσαμε να μειώσουμε το προσωπικό μας περιβαλλοντικό αποτύπωμα στη γη.
Εναλλακτικές λύσεις
Μια εναλλακτική είναι σίγουρα ο καφές από το σπίτι, δοκιμασμένη μέθοδος. Ή ο καφές στη δουλειά, καθώς πολλές εταιρείες δίνουν αυτή τη δυνατότητα, τον εξοπλισμό και τις πρώτες ύλες στους εργαζόμενους. Πάντα όμως σε φιλικό προς το περιβάλλον ποτήρι, χωρίς να ξεφεύγουμε από τον αρχικό στόχο.
Αν και όλα τα παραπάνω αποτελούν όντως εναλλακτικές λύσεις, δεν είναι οι μόνες που έχουμε να σας προτείνουμε.
Δεν είναι ανάγκη να απαρνηθούμε τον αγαπημένο μας καφέ από το γωνιακό κατάστημα, την καλημέρα με το προσωπικό και τη σύντομη πρωινή κουβέντα που αποφορτίζει – έστω και στιγμιαία – από το άγχος της δουλειάς.
Στο εξωτερικό αποτελεί συνήθη τακτική, οι πελάτες να πηγαίνουν για τον take away καφέ τους στο αγαπημένο τους κατάστημα, με το δικό τους ποτήρι. Είναι κάτι το οποίο μάλιστα ακολουθούν αρκετό καιρό, πολύ πριν την εφαρμογή του περιβαλλοντικού τέλους, με πλήρη συνείδηση για την προστασία του πλανήτη από περιττά απορρίμματα ποτηριών και καπακιών και τη χρήση λιγότερων ειδών μιας χρήσης.
Το κίνημα αυτό, έχει και το δικό του όνομα: Bring Your Own Mug ή BYOM.
Μερικές από τις αλυσίδες που προτρέπουν τους πελάτες τους να ακολουθήσουν αυτή την τακτική, είναι τα Starbucks, τα Costa coffee, τα Blue Bottle Coffee, τα Coffe Universe και πολλές άλλες. Να σημειωθεί, πως λόγω της πανδημίας, τα Starbucks διέκοψαν για ένα χρονικό διάστημα τη δράση αυτή, την οποία όμως επανέφεραν το καλοκαίρι του 2021.
Στην Ελλάδα εφαρμόζεται το Bring Your Own Mug?
Ψάξαμε και βρήκαμε, πως υπάρχουν και στην Ελλάδα καφετέριες που δέχονται να φτιάξουν τον καφέ του πελάτη, στο δικό του επαναχρησιμοποιούμενο ποτήρι. Στην πραγματικότητα, αρκετά καταστήματα, ίσως περισσότερα από ότι φαντάζεστε.
Στη σελίδα Στο Ποτήρι μου, υπάρχει ένας χάρτης με ορισμένες επιχειρήσεις σε πανελλαδικό επίπεδο, οι οποίες συμμετέχουν στη δράση και φτιάχνουν τον καφέ σας στον δικό σας περιέκτη. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην ιστοσελίδα, στην Ελλάδα καθημερινά χρησιμοποιούνται 1.000.000 πλαστικά ποτήρια μίας χρήσης, μόνο για καφέ. Δυστυχώς, τα περισσότερα από αυτά καταλήγουν στα σκουπίδια, καθώς ελάχιστα από αυτά ανακυκλώνονται.
Εδώ πρέπει να επισημάνουμε, πως τα καταστήματα που αναφέρονται στην ιστοσελίδα δεν είναι τα μόνα στην Ελλάδα που ακολουθούν αυτή την πιο φιλική στο περιβάλλον τακτική. Υπάρχουν πολλές επιχειρήσεις που συμμετέχουν στη συγκεκριμένη δράση ανεξάρτητα και όχι υπό αυτή την “ομπρέλα”, ή που συμμετέχουν αθόρυβα.
Χρειάζεται λίγη οργάνωση
Πιο κάτω, θα σας δώσουμε κάποιες χρήσιμες συμβουλές, που θα σας βοηθήσουν να απολαμβάνετε τον αγαπημένο σας καφέ, στη δική σας κούπα, καθημερινά.
α) Επιλέξτε μια επαναχρησιμοποιούμενη κούπα ή ένα ποτήρι κατάλληλο για αυτή τη χρήση, που να σας αρέσει πραγματικά! Σαν σχέδιο ή σαν χρώμα. Ίσως να είναι και ένα σουβενίρ από το επόμενο ταξίδι σας.
β) Εντοπίστε ένα κατάστημα που δέχεται να φτιάξει καφέ στην κούπα σας. Μην ντραπείτε να ρωτήσετε. Μπορεί η απάντηση να σας εκπλήξει, καθώς υπάρχουν αλυσίδες που επιβραβεύουν τον πελάτη για μια τέτοια κίνηση, με έναν δωρεάν καφέ ή με μια μικρή έκπτωση.
γ) Για αρχή, ορίστε μια υπενθύμιση στο κινητό σας, την κατάλληλη ώρα, ώστε να μην ξεχνάτε την κούπα σας. Ίσως, το να πάρετε και μία δεύτερη για να το διασφαλίσετε αυτό, να είναι καλή ιδέα.
δ) Αναλογιστείτε τους σωστούς λόγους για τους οποίους το κάνετε. Αυτό θα σας βοηθήσει να παραμείνετε πιστοί στο πρόγραμμα.
Η υγεία πάνω από όλα!
Υπάρχουν όμως και ορισμένοι κανόνες για την επιτυχή υλοποίηση μιας τέτοιας δράσης. Ιδιαίτερα εν μέσω πανδημίας, οι κανόνες αυτοί θα πρέπει όχι μόνο να αναφερθούν, αλλά και να ληφθούν σοβαρά υπόψη από τον καταναλωτή. Αυτοί, είναι οι κανόνες υγιεινής.
Η κούπα ή το ποτήρι θα πρέπει να είναι πλυμένα καλά, αλλά και στεγνά για την επόμενη παράδοση στον barista της προτίμησής σας. Είναι απλό, αλλά σημαντικό να τηρείται, για δύο βασικούς λόγους:
- Πρώτα απ΄όλα, για την προστασία της υγείας του ίδιου του καταναλωτή. Είναι γνωστό ότι τα μικρόβια αγαπούν την υγρασία, και αν δεν τηρούνται οι κανόνες υγιεινής, σύντομα η κούπα δε θα είναι κατάλληλη για χρήση και η υγεία σας θα τεθεί σε κίνδυνο.
- Δεύτερον, με το να παραδώσει ο καταναλωτής μια κούπα αμφιβόλου καθαριότητας και υγιεινής στο κατάστημα, ίσως να συμβάλει στην διακοπή αυτής της ενέργειας. Το προσωπικό και η διοίκηση της επιχείρησης θα πρέπει είτε να αρνηθούν να εξυπηρετήσουν τον συγκεκριμένο πελάτη, ή να διακόψουν οριστικά την ενέργεια ώστε να μην έρχεται κάποιος σε δύσκολη θέση. Δυστυχώς, τέτοια περιστατικά έχουν παρατηρηθεί στο εξωτερικό, οπότε «προσέχουμε για να έχουμε».
Κάντε τον κόπο λοιπόν αύριο το πρωί, πηγαίνοντας για τον πρωινό σας καφέ στο αγαπημένο σας κατάστημα, να κάνετε αυτή την απλή ερώτηση στον υπάλληλο που σας εξυπηρετεί. «Δέχεστε να έρχομαι με την κούπα μου για τον take away καφέ μου;»
Μπορεί ήδη να το εφαρμόζουν και απλά να μην το γνωρίζετε, να το επεξεργάζονται ως μια πιθανή εναλλακτική χωρίς να το έχουν εφαρμόσει ακόμα, ή ακόμα καλύτερα, να τους δώσετε εσείς την ιδέα!
* Κατερίνα Κουδούνα Τεχνολόγος Τροφίμων, MSc Διαχείριση Ποιότητας Τροφίμων, ΜSc Νομοθεσία Τροφίμων και Ποτών, Υπεύθυνη Ανάπτυξης cibum.gr
Ακολουθήστε το Cibum 
