Η εμπλοκή πολυεθνικών εταιρειών στο θέμα έχει χαρακτηριστεί ως ” η μεγαλύτερης κλίμακας προσπάθεια λόμπι που έχουν δει ποτέ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο”.
Από την αρχή της πρότασης για τον νέο κανονισμό συσκευασίας και απορριμμάτων συσκευασίας (PPWR) που κατατέθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Νοέμβριο του 2022, οι αντιδράσεις είναι έντονες και κυρίως από τη βιομηχανία συσκευασίας αλλά και κολοσσούς εστίασης. Στο επίκεντρο βρίσκεται το δίπολο της επαναχρησιμοποίησης ή της ανακύκλωσης των συσκευασιών.
Μέλη του κλάδου πραγματοποίησαν περισσότερες από 290 επίσημες συναντήσεις με βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (ΕΚ) σχετικά με το θέμα από τις αρχές του 2022 έως τις αρχές Απριλίου, σε σύγκριση με μόλις 21 αντίστοιχες συναντήσεις που πραγματοποιήθηκαν από ΜΚΟ.
Στην πρώτη γραμμή της εκστρατείας κατά της νέας νομοθεσίας για τη μείωση των απορριμμάτων συσκευασίας στην ΕΕ, βρίσκεται McDonald’s. Μάλιστα η εμπλοκή των πολυεθνικών στο θέμα έχει χαρακτηριστεί ως η “μεγαλύτερης κλίμακας προσπάθεια λόμπι που έχουν δει ποτέ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο”.
Η αλυσίδα φαστ φουντ, μαζί με αρκετούς παραγωγούς συσκευασιών και εμπορικές ενώσεις, απέστειλε επιστολή στους ευρωπαίους φορείς χάραξης πολιτικής στα τέλη Απριλίου, απαιτώντας παύση της νομοθεσίας, η οποία θα υπερασπιζόταν τις επαναχρησιμοποιήσιμες συσκευασίες στην Ευρώπη.
Η πρόσκληση ακολουθεί την αυξανόμενη πίεση από τη βιομηχανία τον περασμένο χρόνο. Από τον Ιούνιο του 2022, η McDonald’s και άλλοι βιομηχανικοί όμιλοι έχουν χρηματοδοτήσει τρεις μελέτες , έχουν δημιουργήσει δύο ιστότοπους και έχουν χρηματοδοτήσει πολλά άρθρα που επιτίθενται στη νομοθεσία με το σκεπτικό ότι θα υπονόμευε τις καθαρές μηδενικές φιλοδοξίες της Ευρώπης.
Και ενώ όλα τα μέλη του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου συμφωνούν πως θα πρέπει να μειωθεί το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των συσκευασιών, δεν έχουν κοινή γραμμή χάραξης για τον τρόπο με τον οποίο θα επιτευχθεί αυτό, σύμφωνα με το Euraktiv. Από τη μια βρίσκονται οι αριστεροί Σοσιαλιστές και Δημοκράτες (S&D) και οι Πράσινοι και από την άλλη το δεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (EPP) και οι Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές (ECR).
Τον προηγούμενο μήνα, η νομοθέτης Ulrike Müller, μέλος της επιτροπής γεωργίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την φιλελεύθερη ομάδα Renew, εξέφρασε τη γνώμη της στο ειδησεογραφικό μέσο Euractiv. Τονίζει πως θα πρέπει να διερευνηθεί περισσότερο το κομμάτι των συσκευασιών όχι τόσο ως προς την ποσότητα όσο ως προς την ποιότητα, διότι οι φιλικές προς το περιβάλλον συσκευασίες που είναι παράλληλα κατάλληλες για τρόφιμα, είναι ελάχιστες.
Το “μήλο της έριδος” είναι εάν θα πρέπει να επαναχρησιμοποιούνται οι συσκευασίες take-away και ποια χάρτινη συσκευασία μπορεί να αντικαταστήσει το πλαστικό. Η Frédérique Ries, Βελγίδα πολιτικός και μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, υποστήριξε την τροπολογία που διαγράφει τους στόχους επαναχρησιμοποίησης των συσκευασιών take- away, και παράλληλα εισήγαγε την πρόσθετη απαίτηση, να δέχονται τα εστιατόρια επαναχρησιμοποιούμενα δοχεία των πελατών. “Πιστεύω ότι πρέπει να τροποποιήσουμε τις υποχρεώσεις για τη συσκευασία των τροφίμων και των ποτών γιατί είναι δύσκολο να γνωρίζουμε πόσο αποτελεσματικοί θα είναι αυτοί οι κανόνες. Πρέπει να το δούμε πιο αποτελεσματικά”, είπε στο μέσο. Η κίνηση υποστηρίχθηκε από το Massimiliano Salini, μέλος του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου, ο οποίος ανέφερε ανησυχίες ότι οι στόχοι επαναχρησιμοποίησης θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε «αντίστροφο αποτέλεσμα», όπου θα αυξανόταν η χρήση πλαστικών αντί να μειωθεί.
Οι αριστεροί νομοθέτες από την άλλη, όπως και οι Πράσινοι, υποστηρίζουν την πρόταση επαναχρησιμοποίησης που κατατέθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. “Η δημιουργία αποτελεσματικών συστημάτων επαναχρησιμοποίησης για συσκευασίες σε πακέτο δεν θα μείωνε απλώς τα απόβλητα, αλλά θα τονώσει επίσης τη θετική, βιώσιμη καινοτομία”, δήλωσε η Grace O’Sullivan από τους Πράσινους, επισημαίνοντας ότι υπάρχουν ήδη εταιρείες που εργάζονται σε συστήματα επαναχρησιμοποίησης.
Μαζί με τους πρώτους, τάσσονται και οι επιχειρηματίες της βιομηχανίας τροφίμων, οι οποίοι χρηματοδοτούν μελέτες, όπως αναφέρθηκε, που θα επιβεβαιώσουν τη θέση τους, πως δηλαδή δεν είναι λύση η χρήση επαναχρησιμοποιήσιμων συσκευασιών σε εστιατόρια γρήγορου φαγητού. Οι υποστηρικτές ωστόσο τονίζουν πως κάτι τέτοιες πρωτοβουλίες δεν πρέπει να λαμβάνονται υπόψην. Σύμφωνα με τις μελέτες αυτές, οι επαναχρησιμοποιούμενες συσκευασίες θα οδηγήσουν σε αύξηση της χρήσης πλαστικών, της κατανάλωσης νερού και των εκπομπών CO2. Σύμφωνα με τον Jean-Pierre Schweitzer από το Ευρωπαϊκό Γραφείο Περιβάλλοντος, είναι σημαντικό να εξεταστεί ποιος έχει πληρώσει για τη μελέτη και εάν η έρευνα έχει αξιολογηθεί από ομοτίμους ή όχι. “Οι μισοί από αυτούς προέρχονται από τον τομέα της συσκευασίας τροφίμων”, παρατήρησε κατά τη διάρκεια διάσκεψης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 26 Απριλίου.“Ακόμα κι αν έχουμε ένα συμπέρασμα από μια αξιολόγηση του κύκλου ζωής, μπορεί να μην εξετάζουμε όλους τους σημαντικούς παράγοντες από περιβαλλοντική άποψη”, υποστήριξε ο Schweitzer, ο οποίος είναι υποστηρικτής της πολλαπλής χρήσης των συσκευασιών.
Η μελέτη εκτίμησης επιπτώσεων της Επιτροπής που δημοσιεύθηκε παράλληλα με τον κανονισμό της για τις συσκευασίες έχει επικριθεί έντονα από τη βιομηχανία χαρτιού και ορισμένους φορείς χάραξης πολιτικής για ανακρίβεια. Ωστόσο, σύμφωνα με τον Wolfgang Trunk, υπεύθυνο πολιτικής στη Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Επιτροπής, πολλές βιομηχανίες προτάσσουν το προσωπικό συμφέρον και ανησυχούν μη δουν μείωση στα κέρδη τους. Τονίζει ακόμη, πως έπεται σημαντική μείωση των απορριμμάτων και των εκπομπών άνθρακα, σε συνέχεια της νέας πρότασης.
Ακολουθήστε το Cibum 
