ΕΕ: Μέτρα για τον περιορισμό των μικροπλαστικών που προστίθενται σκόπιμα σε προϊόντα

Ο περιορισμός αφορά όλα τα σωματίδια συνθετικών πολυμερών κάτω των πέντε χιλιοστών που είναι οργανικά, αδιάλυτα και ανθεκτικά στην αποδόμηση.

Η Επιτροπή προχώρησε στη θέσπιση μέτρων τα οποία περιορίζουν τα μικροπλαστικά που προστίθενται σκόπιμα σε προϊόντα στο πλαίσιο της ενωσιακής νομοθεσίας REACH για τα χημικά προϊόντα. Οι νέοι κανόνες θα αποτρέψουν την απελευθέρωση περίπου μισού εκατομμυρίου τόνων μικροπλαστικών στο περιβάλλον. Θα απαγορεύουν την πώληση μικροπλαστικών αυτών καθαυτών, καθώς και των προϊόντων στα οποία έχουν προστεθεί μικροπλαστικά και τα οποία απελευθερώνουν μικροπλαστικά κατά τη χρήση τους. Στις περιπτώσεις που δικαιολογείται δεόντως, εφαρμόζονται παρεκκλίσεις και μεταβατικές περίοδοι για τα μέρη που επηρεάζονται ώστε να προσαρμοστούν στους νέους κανόνες.

Ο περιορισμός που εγκρίθηκε χρησιμοποιεί ευρύ ορισμό των μικροπλαστικών — καλύπτει όλα τα σωματίδια συνθετικών πολυμερών κάτω των πέντε χιλιοστών που είναι οργανικά, αδιάλυτα και ανθεκτικά στην αποδόμηση. Σκοπός είναι να μειωθούν οι εκπομπές μικροπλαστικών από όσο το δυνατόν περισσότερα προϊόντα. Ορισμένα παραδείγματα κοινών προϊόντων που εμπίπτουν στο πεδίο του περιορισμού είναι τα εξής:

*το κοκκώδες υλικό πλήρωσης που χρησιμοποιείται σε συνθετικές επιφάνειες αθλητικών εγκαταστάσεων — η μεγαλύτερη πηγή σκόπιμων μικροπλαστικών στο περιβάλλον

*καλλυντικά, όπου τα μικροπλαστικά χρησιμοποιούνται για πολλαπλούς σκοπούς, όπως η απολέπιση (μικροσφαιρίδια) ή η παραγωγή συγκεκριμένης υφής, αρώματος ή χρώματος

*απορρυπαντικά, μαλακτικά υφασμάτων, λαμπυρίζουσα σκόνη (glitter), λιπάσματα, φυτοπροστατευτικά προϊόντα, παιχνίδια, φάρμακα και ιατροτεχνολογικά προϊόντα, μεταξύ άλλων.

Προϊόντα που χρησιμοποιούνται σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις ή προϊόντα που δεν απελευθερώνουν μικροπλαστικά κατά τη χρήση τους εξαιρούνται από την απαγόρευση πώλησης, αλλά οι κατασκευαστές τους θα πρέπει να παρέχουν οδηγίες σχετικά με τον τρόπο χρήσης και διάθεσης του προϊόντος για την αποτροπή των εκπομπών μικροπλαστικών.

«Οι πολίτες της ΕΕ θα αποκτήσουν πρόσβαση σε ασφαλέστερα και πιο βιώσιμα προϊόντα και η βιομηχανία της ΕΕ που έχει πραγματοποιήσει επενδύσεις και έχει αναπτύξει τέτοια καινοτόμα προϊόντα θα καταστεί πιο ανταγωνιστική και ανθεκτική» ανέφερε ο Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς, Τιερί Μπρετόν.

Από την πλευρά του, ο Επίτροπος Περιβάλλοντος, Ωκεανών και Αλιείας, Βιργκίνιους Σινκέβιτσιους, σημείωσε ότι «με την απαγόρευση της σκόπιμης προσθήκης μικροπλαστικών αντιμετωπίζεται ένα σοβαρό πρόβλημα για το περιβάλλον και την υγεία των ανθρώπων. Τα μικροπλαστικά απαντώνται στις θάλασσες, στα ποτάμια και στην ξηρά, καθώς και στα τρόφιμα και στο πόσιμο νερό. Ο περιορισμός που θεσπίζεται σήμερα αφορά πολύ μικρά σωματίδια, αλλά αποτελεί μεγάλο βήμα προς την μείωση της ανθρωπογενούς ρύπανσης».

Τα πρώτα μέτρα, για παράδειγμα η απαγόρευση της ελεύθερης λαμπυρίζουσας σκόνης και ελεύθερων μικροσφαιριδίων, θα αρχίσει να εφαρμόζεται όταν ο περιορισμός τεθεί σε ισχύ εντός 20 ημερών. Σε άλλες περιπτώσεις, η απαγόρευση των πωλήσεων θα εφαρμοστεί έπειτα από μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, ώστε να δοθεί στα επηρεαζόμενα ενδιαφερόμενα μέρη ο χρόνος να αναπτύξουν και να υιοθετήσουν εναλλακτικές λύσεις.

ΑΠΕ