Το όνομα “Έριν Μπρόκοβιτς” έχει γίνει συνώνυμο με εκείνους που ερευνούν και υποχρεώνουν τις εταιρείες να λογοδοτούν για τη ρύπανση του πόσιμου νερού.
Η υπόθεση έγινε γνωστή, όταν μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο, με πρωταγωνίστρια τη Τζούλια Ρόμπερτ στην ομώνυμη ταινία που έπαιξε την ανύπαντρη μητέρα, η οποία κατάφερε τον μεγαλύτερο διακανονισμό σε μήνυση κατά της Pacific Gas & Electric (PG&E), εξασφαλίζοντας 333 εκατομμύρια δολάρια για περισσότερους από 600 ενάγοντες, που ισχυρίστηκαν ότι μολύνθηκαν από την κατανάλωση μολυσμένου νερού.
Η υπόθεση αφορούσε μόλυνση του νερού με το καρκινογόνο εξασθενές χρώμιο, στην πόλη Χίνκλεϊ της νότιας Καλιφόρνια.
Κάτι παρόμοιο -μόλυνση πόσιμου νερού με εξασθενές χρώμιο- συνέβη πριν από 10 χρόνια σε τέσσερα χωριά της Κοζάνης. Η επικίνδυνη ουσία εντοπίστηκε μετά από τυπικό έλεγχο που διενέργησε το 2012 η ΔΕΥΑ του Δήμου Κοζάνης η οποία μαζί με τους κατοίκους των χωριών κατέθεσε αγωγές εναντίον της ΔΕΗ.
Χθες και μετά από πολύχρονη δικαστική μάχη το Τριμελές Εφετείο Πλημμελημάτων Δυτικής Μακεδονίας αποφάσισε την αθώωση των δύο κατηγορουμένων, στελεχών της ΔΕΗ και την απαλλαγή του τρίτου εξ αυτών λόγω παραγραφής.
Η δίκη διήρκησε δύο ημέρες, με μαρτυρικές καταθέσεις κατοίκων που έπιναν νερό με εξασθενές χρώμιο, αλλά και μελών της ερευνητικής ομάδας του ΑΠΘ που ερεύνησαν την υπόθεση για λογαριασμό του δήμου Κοζάνης και ισχυρίστηκαν ότι η μόλυνση των υπόγειων υδάτων με εξασθενές χρώμιο οφειλόταν στις αποθέσεις τέφρας της ΔΕΗ. Η ερευνητική ομάδα του ΕΜΠ που ερεύνησε το πρόβλημα από πλευράς της ΔΕΗ ισχυρίστηκε ότι τα στοιχεία έδειξαν ότι η παρουσία του εξασθενούς χρωμίου στο νερό οφείλεται σε γεωλογικό φαινόμενο που συμβαίνει πολλές φορές στην φύση και όχι σε ανθρώπινη δραστηριότητα δηλαδή της τέφρας του λιγνίτη που βρισκόταν στην περιοχή. Στο ίδιο μήκος κύματος κυμάνθηκε και η κατάθεση των επιστημόνων του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας που ανέλαβαν να ερευνήσουν την υπόθεση για λογαριασμό της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας.
Κατά την αγόρευσή του ο εισαγγελέας της έδρας πρότεινε την αθώωση όλων των κατηγορουμένων. Να σημειωθεί ότι, πρωτοδίκως, τον Μάρτιο του 2019 το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Κοζάνης επέβαλλε ποινή φυλάκισης 18 μηνών σε δύο πρώην διευθυντές του ορυχείου Νοτίου Πεδίου, στον τρίτο κατηγορούμενο την ποινή των 8 μηνών ενώ κήρυξε αθώο τον τέταρτο κατηγορούμενο.
Από πού προέρχεται το εξασθενές χρώμιο;
Εκτός από τις φυσικές πηγές, το εξασθενές χρώμιο εισέρχεται στις πηγές πόσιμου νερού μέσω απορρίψεων χρωστικών και χρωμάτων, συντηρητικών ξύλου, απορριμμάτων επιχρωμίωσης και έκπλυσης από τοποθεσίες επικίνδυνων αποβλήτων και με βιομηχανικές διαδικασίες. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι κοινότητες κοντά σε χώρους διάθεσης απορριμμάτων χρωμίου ή μονάδες παραγωγής και επεξεργασίας χρωμίου διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο έκθεσης. Πιθανώς οι άνθρωποι που επηρεάζονται περισσότερο είναι οι εργαζόμενοι που εκτίθενται στην εργασία.
Ποιες είναι οι επιπτώσεις του εξασθενούς χρωμίου στην υγεία;
Το εξασθενές χρώμιο είναι καρκινογόνο και αναπαραγωγικό τοξικό τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες γι αυτό και έχει προστεθεί στον κατάλογο τοξικών ουσιών. Η έκθεση στο εξασθενές χρώμιο συμβαίνει μέσω της αναπνοής, της κατάποσης και της επαφής με το δέρμα. Αν και οι περισσότερες από τις γνωστές επιπτώσεις στην υγεία σχετίζονται με την εισπνοή, υπάρχουν πλέον ισχυρά δεδομένα που συνδέουν την κατάποση εξασθενούς χρωμίου, όπως μέσω του πόσιμου νερού, με σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία. Εκτός από τον καρκίνο και την αναπαραγωγική βλάβη, η σύντομη και μακροχρόνια έκθεση μπορεί να οδηγήσει σε ερεθισμό των ματιών και του αναπνευστικού, κρίσεις άσθματος, ρινικά έλκη, δερματικά εγκαύματα, αναιμία, οξεία γαστρεντερίτιδα, ίλιγγο, γαστρεντερική αιμορραγία, σπασμούς, έλκη και βλάβη ή αποτυχία το συκώτι και τα νεφρά.