Οι προσπάθειες της ΕΕ για στροφή των Ευρωπαίων στο νερό βρύσης και η λόγοι της προσήλωσης των καταναλωτών στο εμφιαλωμένο.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε νέους κανόνες για την περαιτέρω βελτίωση της ποιότητας και της πρόσβασης στο πόσιμο νερό και τη μείωση των πλαστικών απορριμμάτων από τα μπουκάλια νερού.
Οι περισσότεροι άνθρωποι στην ΕΕ έχουν καλή πρόσβαση σε πόσιμο νερό υψηλής ποιότητας. Για να κάνει το νερό της βρύσης στην Ευρώπη ακόμα πιο ασφαλές, η ΕΕ εξέδωσε οδηγία που ορίζει ελάχιστα πρότυπα ποιότητας για το νερό που προορίζεται για οικιακή κατανάλωση (π.χ. πόσιμο, ή μαγείρεμα), προστατεύοντάς τους καταναλωτές από μόλυνση.
Ταυτόχρονα το 2020, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υποστήριξε μια συμφωνία που επιτεύχθηκε με το Συμβούλιο, η οποία αποσκοπεί στην αύξηση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στη χρήση του νερού της βρύσης.
Βελτιωμένα πρότυπα ποιότητας και πρόσβασης
Ο νέος νόμος ενημερώνει τα πρότυπα ποιότητας για το πόσιμο νερό, αυστηροποιώντας τα μέγιστα όρια για ορισμένους ρύπους όπως ο μόλυβδος και τα επιβλαβή βακτήρια. Θέτει, επίσης, ελάχιστες απαιτήσεις υγιεινής για υλικά που έρχονται σε επαφή με νερό, όπως σωλήνες ή βρύσες, για την αποφυγή μόλυνσης. Οι ενδοκρινικοί διαταράκτες, τα φαρμακευτικά προϊόντα και τα μικροπλαστικά θα παρακολουθούνται μέσω ενός μηχανισμού καταλόγου παρακολούθησης που θα επιτρέπει στην ΕΕ να ενημερώνει την επιτήρηση σύμφωνα με τις τελευταίες επιστημονικές εξελίξεις.
Σε πρόσφατο άρθρο στο cibum, είχε γίνει δημοσίευση για μια έρευνα που είχε σαν εύρημα πως το εμφιαλωμένο νερό μπορεί να περιέχει εκατοντάδες χιλιάδες θραύσματα πλαστικού. Πιο συγκεκριμένα, κατά μέσο όρο ένα λίτρο εμφιαλωμένου νερού περιείχε περίπου 240.000 ανιχνεύσιμα πλαστικά θραύσματα, δηλαδή από δέκα έως 100 φορές περισσότερα από προηγούμενες εκτιμήσεις. Πρόκειται για νανοπλαστικά, τόσο μικροσκοπικά που μπορούν να περάσουν από τα έντερα και τους πνεύμονες απευθείας στην κυκλοφορία του αίματος και στη συνέχεια σε όργανα, όπως η καρδιά και ο εγκέφαλος. Μπορούν επίσης, να περάσουν μέσω του πλακούντα ακόμα και στα σώματα των εμβρύων.
Σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία, τα κράτη μέλη πρέπει να βελτιώσουν την πρόσβαση σε καθαρό νερό για όλους, ιδίως για ευάλωτες ομάδες, για παράδειγμα χωρίς ή με περιορισμένη πρόσβαση, εγκαθιστώντας βρύσες σε δημόσιους χώρους ή παρέχοντας εναλλακτικά συστήματα παροχής νερού. Μπορούν, επίσης, να επιλέξουν να ενθαρρύνουν την διανομή νερού βρύσης στα εστιατόρια δωρεάν ή με μικρή χρέωση. Οι καταναλωτές θα
πρέπει, επίσης, να έχουν εύκολη πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με την κατανάλωσή τους, την ποιότητα και την τιμολόγηση του νερού της βρύσης, για παράδειγμα στο τιμολόγιό τους ή μέσω εφαρμογών smartphone.
Το νερό της βρύσης είναι φιλικό προς το περιβάλλον
Το πόσιμο νερό της βρύσης δεν είναι μόνο φθηνό αλλά και φιλικό προς το περιβάλλον: Οι καταναλωτές μπορούν να εξοικονομήσουν χρήματα πίνοντας νερό βρύσης και η χαμηλότερη κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού μειώνει τις εκπομπές CO2 και τα πλαστικά απόβλητα. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η πρόσβαση σε καλύτερης ποιότητας νερό θα μπορούσε να μειώσει την κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού κατά 17%.
Γιατί οι καταναλωτές στρέφονται στο εμφιαλωμένο νερό
Έρευνα του ΙΟΒΕ έδειξε πως ο όγκος πωλήσεων νερού σε λίτρα το 2022 ήταν υψηλότερος από ποτέ, φτάνοντας τα 2.247 εκατομμύρια λίτρα, ακολουθώντας την ευρωπαϊκή τάση όπου η κατανάλωση εμφιαλωμένου νερού έχει αυξηθεί κατά 100% τα τελευταία 10 χρόνια. Σε μια ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε στο WIREs Water, εντοπίστηκαν διαφορετικοί τύποι πρωτοβουλιών που ιδρύθηκαν από δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς για την προώθηση του νερού της βρύσης. Η πιο πρόσφατη από αυτές τις πρωτοβουλίες είναι μια πρόταση νόμου από την περιφερειακή κυβέρνηση της Βαλονίας, στο Βέλγιο, η οποία σχεδιάζει να υποχρεώσει τα εστιατόρια και τους δημόσιους χώρους να παρέχουν δωρεάν
νερό βρύσης. Ωστόσο, οι επιφυλάξεις των πολιτών συνεχίζονται. Η βελτίωση της πρόσβασης στο νερό της βρύσης είναι ένα πρώτο βήμα, αλλά η δυσαρέσκεια με την οσμή και τη γεύση του νερού της βρύσης, καθώς και οι ανησυχίες που σχετίζονται με την υγεία εμποδίζουν τα άτομα να πίνουν (περισσότερο) νερό βρύσης. Η άλλη ψυχολογική — και πραγματική — πτυχή που ωθεί τους ανθρώπους να ξοδεύουν χρήματα για εμφιαλωμένο νερό είναι η συνεχιζόμενη έλλειψη εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση για την παροχή καθαρού, ασφαλούς πόσιμου νερού και τη συντήρηση των συστημάτων ύδρευσης.
Επιπλέον το εμφιαλωμένο νερό περιβάλλεται από ένα «φωτοστέφανο υγείας» ακόμα και αν δεν μπορούμε να ξεχωρίσουμε το φυσικό μεταλλικό νερό από το απλό επιτραπέζιο που κάποιες φορές είναι απλώς φιλτραρισμένο νερό βρύσης. Είναι πολύ ενδιαφέρουσα δε, μελέτη του Πανεπιστημίου του Βατερλό στον Καναδά που έγινε το 2018, η οποία έδειξε ότι ο φόβος του θανάτου παίζει ρόλο όταν οι άνθρωποι αγοράζουν εμφιαλωμένο νερό, παρόλο που γνωρίζουν ότι μπορεί να μην είναι καλό για αυτούς ή τον πλανήτη. Οι διαφημίσεις εμφιαλωμένου νερού πυροδοτούν συγκεκριμένα τον πιο υποσυνείδητο φόβο του ανθρώπου—ωθώντας τους Καναδούς να αγοράζουν δισεκατομμύρια λίτρα νερού ετησίως είχαν αναφέρει οι ερευνητές. «Οι φόβοι μας για τη θνησιμότητα μας κάνουν να θέλουμε να αποφύγουμε τους κινδύνους και, για πολλούς ανθρώπους, το εμφιαλωμένο νερό φαίνεται κατά κάποιο τρόπο πιο ασφαλές, πιο καθαρό ή ελεγχόμενο» είχε πει η Stephanie Cote επικεφαλής της συγκεκριμένης μελέτης.
Τέλος έρευνα έχει δείξει ότι οι άνθρωποι αποφασίζουν να καταναλώνουν εμφιαλωμένο νερό αντί για νερό βρύσης για δύο βασικούς παράγοντες: κοινωνικοδημογραφικούς (π.χ. οι γυναίκες πίνουν δυσανάλογα περισσότερο εμφιαλωμένο νερό από τους άνδρες ενώ οι προπτυχιακοί φοιτητές πίνουν περισσότερο από τους μεταπτυχιακούς φοιτητές) και ψυχογραφικούς (ικανοποίηση με τις οργανοληπτικές ιδιότητες (ιδιαίτερα γεύση, οσμή και γεύση), αντίληψη κινδύνου, επίπεδο εμπιστοσύνης και αντιλήψεις για τα χημικά).
Τι ισχύει στην Ελλάδα
Λόγω της αυξημένης τουριστικής κίνησης, καθώς και η ανεπάρκεια υδροδότησης σε ακριτικές περιοχές της χώρας και τα νησιά, καθώς και η ανάγκη των πολιτών για «βελτίωση» των διατροφικών τους συνηθειών, στο πλαίσιο ενός υγιέστερου τρόπου ζωής, υπήρξε μια σημαντική ενίσχυση της ζήτησης σε εμφιαλωμένο νερό.
Αλλαγές στις συσκευασίες
Είναι γεγονός πως τα τελευταία χρόνια οι συσκευασίες PVC έχουν αντικατασταθεί σταδιακά από τις πλήρως ανακυκλώσιμες και ασφαλείς συσκευασίες PET, ενώ από το 2020 και μετά έχουν τεθεί σε κυκλοφορία νερά σε χάρτινη συσκευασία, ενισχύοντας έτσι τη «πράσινη» μετάβαση της χώρας μας, καθώς και την ασφαλέστερη φύλαξη του νερού.
Ακολουθήστε το Cibum 
