Η αντιπρόεδρος της ΕΚΠΟΙΖΩ, Ελένη Αλευρίτου, μιλά στο Cibum για τη θέση της υπέρ του Nutriscore ως το «το καλύτερο υπαρκτό σύστημα διατροφικής επισήμανσης».
Της Βιργινίας Κιμπουροπούλου
Έχουμε μιλήσει και στο παρελθόν σχετικά με τη διαμάχη γύρω από το σύστημα επισήμανσης Nutriscore, δηλαδή το σύστημα βαθμολόγησης των τροφίμων από το Α ως το Ε, ανάλογα με τη διατροφική τους συνεισφορά.
Γιατί όμως ένα σύστημα ταξινόμησης των τροφίμων σε υγιεινά και λιγότερο υγιεινά έχει δημιουργήσει τέτοια πόλωση; Οι υποστηρικτές του θεωρούν πως είναι το καλύτερο και πιο κατανοητό για τους καταναλωτές, ενώ οι «αντίπαλοί» του το βλέπουν ως μια «καταναλωτική πλάνη» που προωθεί τα συμφέροντα ορισμένων εταιρειών και παραλείπει θετικά στοιχεία σε πολλά τρόφιμα, όπως έγινε με το ελαιόλαδο, που μόλις πρόσφατα ανέβηκε από το C στο Β στην κλίμακα του Nutriscore.
Το τι συμβαίνει «κεκλεισμένων των θυρών» και αν υπάρχουν «κρυφά συμφέροντα» δεν μπορούμε να το γνωρίζουμε. Μπορούμε, όμως, να ακούσουμε τι έχει να μας πει η κάθε πλευρά για το αμφιλεγόμενο σύστημα Nutriscore, εν προκειμένω οι υποστηρικτές του.
Η Ελένη Αλευρίτου, γιατρός και αντιπρόεδρος της καταναλωτικής οργάνωσης ΕΚΠΟΙΖΩ μιλώντας στο Cibum χαρακτηρίζει το Nutriscore ως «το καλύτερο υπαρκτό σύστημα διατροφικής επισήμανσης που έχουμε στη διάθεσή μας μέχρι στιγμής».
Σύμφωνα με την κα Αλευρίτου, η ΕΚΠΟΙΖΩ σαν οργανισμός, αλλά και η Ευρωπαϊκή Ένωση Καταναλωτών τάσσονται υπέρ του Nutriscore, βασισμένη σε σειρά ερευνών που έχουν γίνει σε διάφορες χώρες που το υιοθετούν επί του παρόντος- μεταξύ άλλων και στην Ελλάδα από το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο σε συνεργασία με τον ΕΦΕΤ- οι οποίες έδειξαν πως γίνεται εύκολα κατανοητό από τον καταναλωτή και διευκολύνει με μια ματιά την υγιεινότερη επιλογή. «Όταν κάποιος βρίσκεται σε ένα σουπερμάρκετ, πρέπει να ελέγξει πολλά. Δεν έχει χρόνο να διαβάσει τις πολλές και πολύπλοκες πληροφορίες που αvαγράφονται στο πίσω μέρος ενός τροφίμου.
Χρειάζεται μια ετικέτα με χρώματα, επιστημονικά τεκμηριωμένη, αλλά εύκολη στην κατανόηση, ούτως ώστε να γίνεται εύκολα και συνειδητά η επιλογή του καταναλωτή, ανάλογα με την περιεκτικότητα του επεξεργασμένου τροφίμου σε λίπη, ζάχαρη, αλάτι, φυτικές ίνες κλπ».
Επιστροφή στη μεσογειακή διατροφή
Nωρίτερα φέτος, όπως προαναφέρθηκε, το ελαιόλαδο ανέβηκε μία κλίμακα στο σύστημα Nutriscore, αλλάζοντας τη βαθμολογία του από C σε Β, ενώ προϊόντα όπως το κόκκινο κρέας βαθμολογήθηκαν χειρότερα στην επαναξιολόγηση. Η αλλαγή για το ελαιόλαδο ήρθε μετά από πολλές διαμαρτυρίες από αντιπάλους του Nutriscore, αλλά και από την ίδια τη βιομηχανία ελαιολάδου, όπως από το Διεθνές Συμβούλιο Ελιάς, που τόνιζε με κάθε ευκαιρία τη σημασία του να εξηγούνται επαρκώς στους καταναλωτές οι θρεπτικές ιδιότητες και τα οφέλη του ελαιόλαδου για την υγεία, μέσω σαφούς επισήμανσης
«Όπως και με το ελαιόλαδο, έτσι και με όλα τα τρόφιμα θα γίνονται επαναξιολογήσεις βασισμένες σε έρευνες για την κατάταξη κάθε τροφής. Δεν είναι το Nutriscore που υποβαθμίζει ένα τρόφιμο, αλλά το ίδιο το τρόφιμο. Χαρακτηριστικά, το κόκκινο κρέας, ιδιαίτερα το επεξεργασμένο, ενοχοποιείται από πολλές μελέτες για την πρόκληση καρκίνου του παχέος εντέρου, την αύξηση κινδύνου καρδιαγγειακών και άλλων μη μεταδιδόμενων
νοσημάτων Ο κόσμος πρέπει να “επιστρέψει” στο να τρώει κόκκινο κρέας μία φορά το μήνα, όπως ορίζει η μεσογειακή διατροφή», επισημαίνει η κα Αλευρίτου.
Η «επιστροφή» στις διατροφικές μας ρίζες, ειδικά για τους λαούς τις Μεσογείου, είναι ένα ιδιαίτερα σημαντικό επιχείρημα των υποστηρικτών του Nutriscore. Η μεσογειακή διατροφή και τα αποδεδειγμένα της οφέλη για την υγεία δεν είναι κάτι που μπορεί να αμφισβητηθεί.
Ωστόσο, το σύγχρονο δυτικό διατροφικό μοντέλο απομακρύνεται κατά πολύ από τα πρότυπά της και από τη δεκαετία του 60 και μετά παρατηρείται μια αύξηση στην κατανάλωση junk food και κρέατος, αλλά και μια ευρύτερη κλιμάκωση στα ποσοστά παχυσαρκίας και καρδιαγγειακών νοσημάτων. Όσοι υποστηρίζουν, λοιπόν, το Nutriscore, θεωρούν πως συνιστά τον καλύτερο δυνατό τρόπο να «επιστρέψουν οι καταναλωτές στη μεσογειακή διατροφή», αφού η ετικέτα «επιβραβεύει» και «τιμωρεί» τα τρόφιμα βάσει της μεσογειακής διατροφικής πυραμίδας.
Καλύτερα τρόφιμα, χωρίς οικονομικά συμφέροντα
Είναι το τέλειο σύστημα το Nutriscore;
«Δεν υπάρχει τέλειο σύστημα επισήμανσης, καθώς δεν μπορεί μόνο μια ετικέτα να τα περιλαμβάνει όλα, από διατροφικές πληροφορίες έως αειφορικό τρόπο παραγωγής των τροφίμων. Παρεμπιπτόντως, αυτή την στιγμή γίνεται μεγάλη συζήτηση και για την ‘περιβαλλοντική’ επισήμανση ενός τροφίμου που πολλοί καταναλωτές θέλουν. Αλλά, μέχρι στιγμής και αναφορικά με την διατροφική επισήμανση, τα δεδομένα δείχνουν πως το Nutriscore είναι το καλύτερο, από την άποψη διευκόλυνσης του καταναλωτή για την επιλογή υγιεινότερων τροφίμων», λέει η Ελένη Αλευρίτου.
«Το σημαντικότερο είναι πως βασίζεται σε επιστημονικά δεδομένα και όχι σε εμπορικά συμφέροντα, και η δημιουργία του αποσκοπεί στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας, στην οποία η χώρα μας έχει τα πρωτεία . Ακούμε πολλές φορές εταιρείες, οι οποίες παράγουν ανθυγιεινά προϊόντα και επικαλούνται το επιχείρημα πως οι καταναλωτικές οργανώσεις χειραγωγούν τους καταναλωτές και πως το Nutriscore υπονομεύει την μεσογειακή διατροφή. Ο καταναλωτής, όμως, χρειάζεται αρωγή για να μπορέσει να κάνει μια σωστή και ωφέλιμη για αυτόν επιλογή, μέσα σε ένα πολύπλοκο περιβάλλον, και σε αυτό πρέπει να συμβάλουμε. Εάν οι εταιρείες νοιάζονται πραγματικά για τους καταναλωτές, πρέπει οι ίδιες να κάνουν καλύτερα προϊόντα, για παράδειγμα μειώνοντας τη ζάχαρη ή το αλάτι από αυτά. Η λύση είναι να βάλουμε σε προτεραιότητα τα βέλτιστα τρόφιμα και την υγεία, όχι το οικονομικό συμφέρον».