Μήπως ήρθε η ώρα για την παρεξηγημένη κάνναβη να επανέλθει στον… “θρόνο” της;
Του Ιωάννη Τσάκνη*
Οι σπόροι της κάνναβης έχουν μια λεπτή γεύση καρυδιού και είναι συχνά γνωστοί ως καρδιές κάνναβης. Να διευκρινίσω ότι οι σπόροι της κάνναβης δεν έχουν καμία σχέση με ναρκωτικό, γιατί δεν περιέχουν τη δραστική ψυχότροπη ουσία Δ9-τετραϋδροκανναβινόλη, γνωστή ως THC που λαμβάνεται από τα φύλλα και τα άνθη του φυτού. Η υψηλή διατροφική αξία των σπόρων της καλλιεργήσιμης βιομηχανικής κάνναβης (hemp), συνέβαλε στην αύξηση της καλλιέργειάς της σε πολλές χώρες και τα τελευταία χρόνια καλλιεργείται σε μεγάλες εκτάσεις στον Καναδά και τις Η.Π.Α. Στο εμπόριο βρίσκεται σαν ολόκληρος σπόρος ή αλεσμένος σε αλεύρι, ενώ από την έκθλιψή του παράγεται το λάδι σπόρων βιομηχανικής κάνναβης (hemp seed oil). Προστίθενται σε τρόφιμα, για να βελτιώσουν τη θρεπτική τους αξία και έχει γεύση καρυδιού. Ο σπόρος της κάνναβης αποτελείται από 20% πρωτεΐνη, 35% λάδι, 20% υδατάνθρακες και 15% φυτικές ίνες. 30 g αλεσμένου σπόρου αποδίδει στον οργανισμό περίπου 120 θερμίδες.
-Από τους σπόρους της κάνναβης παράγονται υγιεινά φυσικά προϊόντα που έχουν τα παρακάτω διατροφικά πλεονεκτήματα:
1. ΠΕΡΙΕΧΟΥΝ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ με όλα τα απαραίτητα για τον οργανισμό αμινοξέα, οι οποίες δεν υστερούν από τις πρωτεΐνες του κρέατος και είναι υψηλότερης διατροφικής αξίας από την πρωτεΐνη της σόγιας.
2. ΕΧΟΥΝ ΧΑΜΗΛΗ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΩΝ.
3. ΠΕΡΙΧΟΥΝ ΤΑ ΩΦΕΛΙΜΑ ΛΙΠΑΡΑ ΟΞΕΑ ω-3 και ω-6. To ισοζύγιο ω6:ω3 του λαδιού της κάνναβης είναι 3:1, πολύ καλό ισοζύγιο, ειδικά για ανθρώπους που αντιμετωπίζουν πρόβλημα με χρόνιες φλεγμονές, όπως αρθρίτιδα και ισχιαλγία, αλλά και για ενήλικες που θέλουν να ενισχύσουν την πρόσληψη σε ω3. Διάφορες μελέτες έδειξαν ότι περιέχουν περισσότερα ω-3 από τα ψάρια. Επίσης, περιέχουν το γ-λινολεϊκό οξύ (GLA) που συμβάλλει στη μείωση των συμπτωμάτων ψωρίασης, ατοπικού εκζέματος και μπορεί να βοηθήσει σε κάποια ανοσολογικά νοσήματα.
4. ΔΕΝ ΠΕΡΙΕΧΟΥΝ ΓΛΟΥΤΕΝΗ:Το αλεύρι από αλεσμένους σπόρους κάνναβης δεν περιέχει γλουτένη και έτσι μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια από τους ανθρώπους που έχουν δυσανεξία στην γλουτένη (νόσος κοιλιοκάκη).
5. ΠΕΡΙΕΧΟΥΝ ΧΡΗΣΙΜΑ ΙΧΝΟΣΤΟΙΧΕΙΑ, όπως κάλιο, φώσφορο, μαγνήσιο, ασβέστιο, ψευδάργυρο και σίδηρο.
6. ΤΟ ΛΑΔΙ ΤΗΣ ΚΑΝΝΑΒΗΣ, περιέχει υψηλή περιεκτικότητα φυτοστερολών, οι οποίες έχουν αντικαρκινικές ιδιότητες καθώς και λεκιθίνη, η οποία ενισχύει τις κυτταρικές μεμβράνες και τη λειτουργία του εγκεφάλου.
-Στο εμπόριο κυκλοφορούν πολλά προϊόντα με κάνναβη, όπως μπάρες, ζυμαρικά, σοκολάτες, καφές, τσάι κλπ.
7. ΟΙ ΣΠΟΡΟΙ ΤΗΣ ΚΑΝΝΑΒΗΣ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΜΕΙΩΣΟΥΝ ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΟΥ PMS ΚΑΙ ΤΗΣ ΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΗΣ: Έως και το 80% των γυναικών σε παραγωγική ηλικία πάσχουν από σωματικά ή συναισθηματικά συμπτώματα Προεμμηνορροϊκού Συνδρόμου (PMS). Αυτά τα συμπτώματα πιθανότατα οφείλονται στην ευαισθησία της ορμόνης προλακτίνης. Μια πρόσφατη μελέτη, διαπιστώθηκε ότι όταν οι γυναίκες με σύνδρομο PMS χρησιμοποιούν 1 γραμμάριο απαραίτητων λιπαρών οξέων (συμπεριλαμβανομένων των 210 mg GLA) την ημέρα, υπήρξε σημαντική μείωση των συμπτωμάτων PMS. Ο πόνος και η τρυφερότητα του μαστού, η κατάθλιψη, η ευερεθιστότητα και η κατακράτηση υγρών μειώθηκαν.
8. ΟΙ ΑΠΟΦΛΟΙΩΜΕΝΟΙ ΣΠΟΡΟΙ ΚΑΝΝΑΒΗΣ ΒΟΗΘΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΕΨΗ ΓΙΑΤΙ ΠΕΡΙΕΧΟΥΝ ΦΥΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ: Οι φυτικές ίνες είναι ένα βασικό συστατικό της διατροφής και συνδέεται με την υγιή πέψη, οι οποίες διακρίνονται σε διαλυτές και αδιάλυτες. Οι αποφλοιωμένοι σπόροι κάνναβης περιέχουν σημαντική ποσότητα διαλυτών και αδιάλυτων φυτικών ινών (15%). Οι διαλυτές ίνες σχηματίζουν μια ουσία που μοιάζει με πηκτή στα έντερά μας και αποτελεί πολύτιμη πηγή θρεπτικών ουσιών για τα βακτήρια του πεπτικού συστήματος. Έρευνες έδειξαν ότι οι φυτικές ίνες μειώνουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα, καθώς και την χοληστερόλη. Άλλες έρευνες έδειξαν ότι οι αδιάλυτες ίνες συνδέονται με μείωση του κινδύνου από διαβήτη.
9. ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΙ ΤΟ ΔΕΡΜΑ: Βοηθά το δέρμα να δημιουργήσει και να θρέψει νέους και υγιείς δερματικούς ιστούς και κύτταρα. Η κάνναβη έχει αντιφλεγμονώδη και αντιβακτηριακη δράση και προστατεύει από την ακμή, τη φλεγμονή και την καταστροφή των κυττάρων.
*Ιωάννης Τσάκνης Κοσμήτορας Σχολής Επιστημών Τροφίμων – Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής
Σύντομο βιογραφικό σημείωμα του Καθηγητή Ιωάννη Τσάκνη:
Ο Ιωάννης Τσάκνης είναι Επιστήμων των Τροφίμων με διετείς μεταπτυχιακές σπουδές (M.phil) και Διδακτορικό (Ph.D) στην Τεχνολογία Τροφίμων (Αγγλία, 1990-1996). Από το 1998 είναι μέλος της Royal Society of Chemistry της Αγγλίας (Certificate of ‘Chartered Chemist’) και της Ακαδημίας Επιστημών της Νέας Υόρκης (New York Academy of Sciences). Έχει Certificate in “HACCP Principles and Their Application in Food Safety” από το Royal Institute of Public Health & Hygiene της Αγγλίας.
Είναι Καθηγητής του Τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας Τροφίμων, Κοσμήτορας της Σχολής Επιστημών Τροφίμων του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, Διευθυντής του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών “Καινοτομία, Ποιότητα και Ασφάλεια Τροφίμων” και Διευθυντής του Ερευνητικού Εργαστηρίου “Ποιότητας και Ασφάλειας Τροφίμων και Ποτών”. Έχει δημοσιεύσει 54 άρθρα σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά (2.628 ετεροαναφορές), είναι Συγγραφέας 4 βιβλίων και 10 εγχειριδίων και έχει συγγράψει 3 κεφάλαια σε βιβλία (το ένα στη Nova Science Publishers, New York (ISBN: 978-1-63484-580-9).Έχει 55 εργασίες σε εθνικά και διεθνή συνέδρια και ήταν Μέλος του Organizing Committee σε 12 Διεθνή Συνέδρια. Έδωσε 19 διαλέξεις σε διάφορες επιστημονικές ημερίδες. Συμμετείχε σαν Επιστημονικός Υπεύθυνος ή Ερευνητής σε 96 Ευρωπαϊκά και εθνικά ερευνητικά προγράμματα (στα 81 ήταν επιστημονικός υπεύθυνος).
1999-2012: Εκλεγμένος Συντονιστής της Ελληνικής Μόνιμης Επιτροπής “Residues and Chemical Contaminants” του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθήνας και Εθνικός Εκπρόσωπος στη Διεθνή Ομοσπονδία Γάλακτος (International Dairy Federation –IDF). 2011-2014: Μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής Διατροφικής Πολιτικής.
2004-2013: Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Εκπαίδευσης και Ερευνών του ΤΕΙ Αθήνας. 2004-2013: Μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας (ΕΣΥΠ) και του Συμβουλίου Ανώτατης Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (ΣΑΤΕ). Διδασκαλία σε 4 Μεταπτυχιακά Προγράμματα Σπουδών, όπου επίβλεψε περισσότερες από 40 Μεταπτυχιακές Διπλωματικές Εργασίες και 2 Διδακτορικές Διατριβές, επίσης ήταν μέλος της επταμελούς επιτροπής 4 διδακτορικών διατριβών. Έχει δώσει 7 διαλέξεις σε ξένα Πανεπιστήμια μέσω του προγράμματος Erasmus/Socrates. Επίσης, ήταν κριτής 3 βιβλίων του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.
ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΩΝ
-Τσάκνης, Ι. (2021). Ποιότητα και Ασφάλεια Τροφίμων και Ποτών, Εκδόσεις Τζιόλα, 2η Έκδοση (ISBN 978-960-418-905-2), Θεσσαλονίκη.
-Τσάκνης, Ι. (2018). Τεχνολογία – Ποιότητα Λιπών και Λαδιών, Εκδόσεις Τζιόλα (ISBN 978-960-418-781-2), Θεσσαλονίκη.