Αλήθειες και ψέματα για την τάση ευεξίας των τελευταίων χρόνων, την ενδοφλέβια βιταμινοθεραπεία.
Του Νίκου Ζορζοβίλη, BSc Dietetics – MSc Sport Nutrition
Η ενδοφλέβια έγχυση βιταμινών ως ιατρική θεραπεία έχει ηλικία μόλις 100 ετών. Η χρήση της αγγειακής πρόσβασης για να βοηθήσει τους ασθενείς να λαμβάνουν ζωτικής σημασίας φάρμακα και βιταμίνες κατά τη διάρκεια της παραμονής τους στο νοσοκομείο έχει πιθανότατα σώσει ζωές μέσα από δεκαετίες ιατρικών εξελίξεων.
Τι γίνεται όμως με τις σημερινές τάσεις ευεξίας; Τα τελευταία χρόνια, η ενδοφλέβια θεραπεία έχει μετατραπεί από κοινή ιατρική θεραπεία σε άλλη μια νέα τάση. Τα IV bars και τα drip bars γίνονται μεγάλες επιχειρήσεις για όσους επιδιώκουν να επωφεληθούν από την “ένεση ευεξίας”, ενώ πλέον βρίσκεται και στα σπίτια διασημοτήτων όπως η Hailey Bieber, η Rihanna και οι Kardashians, καθώς αποκτά νέα θέση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Τι περιέχει ακριβώς ένας ορός; Εκτός από διάφορες βιταμίνες και αλατούχο διάλυμα, οι εγχύσεις περιέχουν και άλλες ουσίες, όπως μέταλλα και αμινοξέα. Διατίθενται με διαφορετικές υποσχέσεις αποτελεσματικότητας – άλλοτε υποτίθεται ότι ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστημα και αυξάνουν τις επιδόσεις , άλλοτε ότι είναι ένα «ενισχυτικό ομορφιάς» για μια λαμπερή εμφάνιση ή είναι ένα φάρμακο για μετά το μεθύσι.
Ταυτόχρονα, τα “κοκτέιλ” βιταμινών προωθούνται στο εμπόριο ως ιδιαίτερα αποτελεσματικά και αποδοτικά. Εξάλλου, οι ουσίες εισέρχονται απευθείας στην κυκλοφορία του αίματος και δεν χρειάζεται να μεταβολιστούν στο γαστρεντερικό σύστημα. Οι πάροχοι χρεώνουν πολλά γι’ αυτό και στην Ελλάδα το εύρος τιμών για τέτοιες θεραπείες κυμαίνεται μεταξύ 100€ και 400€. Στο εξωτερικό μπορεί να ξεπεράσει και τις 3.000€!
Πόσο χρειαζόμαστε την ενδοφλέβια θεραπεία βιταμινών;
Δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία που να υποστηρίζουν τους ισχυρισμούς ότι οι ενδοφλέβιες ορούς μπορούν να θεραπεύσουν το jet lag, να αποτοξινώσουν ή να ενισχύσουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Ορισμένες εταιρείες ενδοφλέβιας θεραπείας έχουν προωθήσει τα προϊόντα τους ακόμη και ως θεραπείες για χρόνιες ασθένειες, όπως ο καρκίνος και η συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια. Αυτό ώθησε την Αμερικάνικη Επιτροπή Εμπορίου (FTC) να αμφισβητήσει αυτούς τους μη υποστηριζόμενους ισχυρισμούς υγείας.
Ο Dr. Matthias Riedl, μέλος του διοικητικού συμβουλίου και εκπρόσωπος Τύπου της Γερμανικής Διατροφολογικής Εταιρείας, έχει σαφή άποψη σχετικά με αυτό: «Όλα αυτά είναι ανοησίες και εμπίπτουν στη σφαίρα του μεσαιωνικού τσαρλατανισμού. Οι ίδιοι οι χειριστές επισημαίνουν συχνά ότι δεν υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία για την αποτελεσματικότητα αυτών των εγχύσεων. Απλά βγάζουν χρήματα από μια ιατρική διαδικασία. Επιπλέον, απλώς εκμεταλλεύονται την άγνοια πολλών ανθρώπων».
Και συμπληρώνει: «Αυτό που πωλείται εδώ, είναι περισσότερο η αίσθηση ότι οι βιταμίνες είναι απλώς καλές και λειτουργούν ακόμη καλύτερα μέσω έγχυσης». Αλλά δεν είναι απαραίτητα συμφέρουσα η χορήγηση των βιταμινών απευθείας στις φλέβες. Αν, αντίθετα, οι βιταμίνες απορροφώνται μέσω της τροφής, για παράδειγμα, ο οργανισμός μπορεί να ρυθμίσει μόνος του πόσο πραγματικά χρειάζεται και πού κατανέμονται καλύτερα οι ουσίες.
Συνεπώς, η ενδοφλέβια βιταμινοθεραπεία υπόσχεται να θεραπεύσει ουσιαστικά κάθε πρόβλημα που έχετε, υπό την προϋπόθεση ότι μπορείτε να αντέξετε οικονομικά τη θεραπεία. Δεν υπάρχουν συγκεκριμένοι ισχυρισμοί για την υγεία, επειδή αυτό θα δημιουργούσε προβλήματα στη βιομηχανία με τις ρυθμιστικές αρχές, οπότε τα οφέλη είναι σκόπιμα ασαφή και, συνήθως επικεντρώνονται στην τόνωση της ενέργειας, την ενίσχυση του ανοσοποιητικού σας συστήματος ή τη βελτίωση της διάθεσης.
Μόλις μια βιταμίνη ή οποιοδήποτε θρεπτικό συστατικό εισέλθει στο σώμα σας, αυτό δεν ενδιαφέρεται πραγματικά για το πώς έφτασε εκεί. Οι υποστηρικτές των ενδοφλέβιων βιταμινών θα επικαλεστούν στοιχεία που αποδεικνύουν ότι οι συγκεντρώσεις βιταμινών στο αίμα είναι πολύ υψηλότερες με τις ενδοφλέβιες εγχύσεις.
Δυστυχώς, αυτό που παραλείπουν να σας πουν είναι ότι μέσα στις επόμενες 24 ώρες θα αποβάλετεμέσω των ούρων, όλες αυτές τις επιπλέον βιταμίνες. Η βιταμίνη C και όλες οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β είναι υδατοδιαλυτές, πράγμα που σημαίνει ότι το σώμα σας μπορεί να αποθηκεύσει μόνο όση ποσότητα χρειάζεται. Μόλις φτάσετε σε αυτή τη μέγιστη αποθηκευτική ικανότητα, η περίσσεια βιταμινών αποβάλλεται με συνοπτικές διαδικασίες στη λεκάνη της τουαλέτας σας.
Παρ’ όλα αυτά, οι υπηρεσίες αυτές προωθούνται στο νεανικό κοινό ως θεραπεία για το μεθύσι και επανεκκίνηση μετά από μια νύχτα καταχρήσεων. Εδώ μπορεί πράγματι να λειτουργήσουν οι εγχύσεις, επειδή και μόνο η ενυδάτωση μετά από ένα hangover θα βελτιώσει τα συμπτώματα.
Φυσικά, όλα αυτά τα κοκτείλ έχουν μελετηθεί εκτενώς βιβλιογραφικά και έχει διαπιστωθεί ότι δεν είναι καλύτερα από ένα εικονικό φάρμακο, τουλάχιστον όσον αφορά την αντιμετώπιση της κόπωσης που σχετίζεται με την ινομυαλγία.
Σε κάθε περίπτωση, όποιος αποφασίσει να δοκιμάσει θεραπείες με ενδοφλέβια έγχυση, είτε σε ένα κέντρο ευεξίας, είτε σε ένα spa, θα πρέπει να επιβεβαιώσει ότι στο χώρο υπάρχει εξουσιοδοτημένος ιατρικός πάροχος.
Τέλος, αν θέλετε πραγματικά να κάνετε κάτι καλό για τον οργανισμό σας και να ενισχύσετε το ανοσοποιητικό σας σύστημα, θα πρέπει να στοχεύσετε σε μια ποικίλη, υγιεινή διατροφή με φρέσκα φρούτα και λαχανικά. Θα πρέπει επίσης να γυμνάζεστε τακτικά και να φροντίζετε να κοιμάστε αρκετά.