Μία εξαιρετικά πρωτοπόρα έρευνα, εκτροφής κοτόπουλων με… κουνούπια, από την Αμερικανική Γεωργική Σχολή της Θεσσαλονίκης και το Perrotis College η οποία μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα στην εκτροφή κοτόπουλων σε όλο τον κόσμο.
Στο πλαίσιο της διεπιστημονικής συνεργασίας, το Ευρωπαϊκό Εργαστήριο Βιολογικής Καταπολέμησης Εντόμων – EBCL (ευρωπαϊκό τμήμα της Υπηρεσίας Αγροτικών Ερευνών του υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ – USDA ARS), το Perrotis College και το Εκπαιδευτικό Αγρόκτημα της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής, εκπόνησαν ερευνητικό πρόγραμμα με αντικείμενο: «Aξιοποιώντας φυσικές φάρμες παραγωγής επιβλαβών εντόμων». Κατά τη διάρκειά του, εξέτασαν τη δυνατότητα και τις προοπτικές εκτροφής κοτόπουλων με… κουνούπια.
Η έρευνα παρουσιάστηκε πρόσφατα στο έγκυρο αμερικανικό περιοδικό Entomology Today, έχει δημοσιευτεί στο Journal of Economic Entomology και έχει ήδη αναρτηθεί ολόκληρη στο αποθετήριο της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής/Perrotis College.
Πρόκειται για μία εξαιρετικά πρωτοπόρα έρευνα, η οποία μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα στην εκτροφή κοτόπουλων σε όλο τον κόσμο. Όλα άρχισαν το 2016, όταν τα στελέχη του EBCL (το οποίο στεγάζεται στις εγκαταστάσεις του Perrotis College) μάζευαν κουνούπια με ειδικές παγίδες στους ορυζώνες της δυτικής Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο προγράμματος εποπτείας του ιού του Δυτικού Νείλου. Κάτοικος της περιοχής, ο οποίος γνώριζε τα θρεπτικά οφέλη των εντόμων και διαθέτει μικρή μονάδα εκτροφής ορτυκιών, ζήτησε να χρησιμοποιήσει το πλεόνασμα των συλλεχθέντων κουνουπιών για να ταΐσει τα ορτύκια του. Δύο μήνες αργότερα, επισκέφτηκε το campus της ΑΓΣ ζητώντας επιτακτικά και άλλα… κουνούπια, καθώς ταΐζοντας με αυτά τα ορτύκια του μηδένισε τη θνησιμότητα στη μονάδα!
«Αυτό στάθηκε η αφορμή για τον αρχικό προβληματισμό. Ψάξαμε και είδαμε ότι πράγματι τα έντομα θεωρούνται super food! Άλλωστε, για τα πτηνά – όπως τα ορτύκια και τα κοτόπουλα – τα έντομα είναι μέρος της φυσικής τους διατροφής», είπε η επικεφαλής του EBCL, Δρ. Αλεξάνδρα Χασκοπούλου.
Δύο χρόνια αργότερα, μετά από έρευνα του EBCL και του Perrotis College που επιβεβαίωσε τη θρεπτική αξία των κουνουπιών, η ομάδα έλαβε χρηματοδότηση από ερευνητικό διαγωνισμό για ιδιαίτερα πρωτοποριακές ιδέες, και μαζί και με το Εκπαιδευτικό Αγρόκτημα της Σχολής προχώρησαν στην εκτροφή κοτόπουλων με κουνούπια. Για τις ανάγκες της έρευνας, χρησιμοποιήθηκαν 40 κοτόπουλα του πτηνοτροφείου της Σχολής. Τα μισά τρέφονταν με το συμβατικό σιτηρέσιο και τα υπόλοιπα με ένα σιτηρέσιο στο οποίο έγινε αντικατάσταση του 10% της πρωτεΐνης από αποξηραμένα κουνούπια. Το πείραμα άρχισε όταν τα κοτόπουλα ήταν μόλις μιας ημέρας και μετά από 42 μέρες εκτροφής, οδηγήθηκαν στο τελικό στάδιο επεξεργασίας και έγιναν οι απαραίτητες εργαστηριακές εξετάσεις για την ποιότητα του κρέατος. «Καταρχάς και τα 40 κοτόπουλα είχαν φτάσει το επιθυμητό εμπορικό βάρος. Οπτικά, εκείνα που είχαν εκτραφεί με κουνούπια έμοιαζαν πολύ με ελεύθερης βοσκής. Ήταν ελαφρώς μικρότερα σε μέγεθος, και το χρώμα του κρέατος τους ήταν λίγο πιο κίτρινο και πιο σκούρο», είπε η απόφοιτη του Perrotis College και νυν ερευνήτρια στο EBCL, Ανδρονίκη Χριστάκη. Επιπλέον, διεξήχθη οργανοληπτική αξιολόγηση στην οποία οι συμμετέχοντες κατέληξαν ότι τα κοτόπουλα που τρέφονταν με κουνούπια ήταν εξίσου τρυφερά και γενικά δεν υπήρχαν σημαντικές προτιμήσεις για το ένα κρέας έναντι του άλλου, ενώ τα μπούτια από την ομάδα που τρέφονταν με κουνούπια είχαν την υψηλότερη αποδοχή από τους καταναλωτές. Σε ό,τι αφορά την υγεία των ζώων και την ασφάλεια των τροφίμων, σημειώθηκε μηδενική θνησιμότητα και δεν εντοπίστηκαν σημαντικά παθογόνα που μεταδίδονται από τα τρόφιμα στον άνθρωπο όπως η σαλμονέλα. «Συνολικά, η μικροβιακή ανάλυση δεν έδειξε διαφορές στο μικροβιακό φορτίο του ληφθέντος κρέατος τόσο από τα συμβατικά κοτόπουλα όσο και από τα κοτόπουλα που τρέφονταν με κουνούπια», είπε από την πλευρά της η ερευνήτρια στο EBCL, Δρ. Γιούλη Τσαφρακίδου.
«Ενώ το ερευνητικό έργο βρίσκεται ακόμη στα σπάργανα, είναι σημαντικό να προσπαθήσουμε και να οραματιστούμε τη δυνατότητα εφαρμογής αυτής της νέας προσέγγισης λαμβάνοντας υπόψη τις ήδη διαθέσιμες τεχνολογίες και υποδομές. Η μαζική εκτροφή κουνουπιών εφαρμόζεται ήδη σε όλο τον κόσμο για την υποστήριξη των προγραμμάτων καταπολέμησης με τη μέθοδο διασποράς στείρων αρσενικών Sterile Insect Technique (SIT) και η παραγωγή τους αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια. Ως εκ τούτου, οι δραστηριότητες μαζικής εκτροφής θα μπορούσαν να τροποποιηθούν για την παραγωγή ζωοτροφών, εάν χρειαστεί. Επιπλέον, οι στρατηγικές SIT χρειάζονται μόνο τα αρσενικά κουνούπια για τη διασπορά τους στο περιβάλλον, ενώ το υπόλοιπο 50% της βιομάζας που αντιστοιχεί στα θηλυκά κουνούπια τελικά απορρίπτεται. Η χρήση των κουνουπιών ως ζωοτροφή θα μπορούσε να προσθέσει αξία στα υποπροϊόντα της μαζικής εκτροφής κουνουπιών μετατρέποντας τα θηλυκά κουνούπια σε ζωοτροφή. Από μια άλλη οπτική γωνία, τα κουνούπια θα μπορούσαν να συλλεχθούν από εντατικά αγροτικά περιβάλλοντα, όπως οι ορυζώνες, όπου παράγονται σε τεράστιους αριθμούς. Υπάρχουν διαθέσιμες τεχνολογίες μαζικής παγίδευσης για τον έλεγχο των πληθυσμών κουνουπιών, αλλά το αν αυτά τα συστήματα θα μπορούσαν να τροποποιηθούν και να αναβαθμιστούν για τους σκοπούς της συγκομιδής εντόμων για ζωοτροφή μένει να φανεί. Η ομάδα μας έχει ήδη επενδύσει στον σχεδιασμό μιας παγίδας μαζικής συλλογής εντόμων-παρασίτων με στόχο την περιβαλλοντικά συμβατή, ασφαλή και αποδοτική αξιοποίηση αυτής της βιομάζας. Τα κουνούπια και άλλα έντομα-παράσιτα είναι εποχικά έντομα και, ρεαλιστικά, η συγκομιδή των πληθυσμών τους από τη φύση για ζωοτροφές δεν είναι μια εφικτή αυτόνομη προσέγγιση, ίσως μόνο για παραγωγή μικρής κλίμακας. Τα εκτρεφόμενα έντομα θα μπορούσαν να ικανοποιήσουν σταθερά υψηλές απαιτήσεις σε ζωοτροφές, αλλά η συγκομιδή εντόμων θα μπορούσε να είναι μια συμπληρωματική στρατηγική, υψηλής αξίας, και χαμηλής επένδυσης για την αξιοποίηση των κουνουπιών και άλλων εντόμων -υποπροϊόντων εντατικής γεωργικής δραστηριότητας – που παράγονται μαζικά σε αγροτικά οικοσυστήματα», κατέληξε η Δρ. Χασκοπούλου.
Πηγή: Perrotiscollege.edu.