Αντιμόνιο στις συσκευασίες τροφίμων: Ποιες ποσότητες είναι επικίνδυνες για τον ανθρώπινο οργανισμό

Οι συσκευασίες τροφίμων κατασκευάζονται συχνά από πλαστικά τερεφθαλικού πολυαιθυλενίου (ΡΕΤ), τα οποία περιέχουν μικρές ποσότητες αντιμονίου

Το αντιμόνιο είναι ένα μέταλλο που έχει χρησιμοποιηθεί κλινικά για τη θεραπεία παρασιτικών λοιμώξεων, ως συνεργός σε επιβραδυντικά φλόγας και ως καταλύτης στην κατασκευή πλαστικών. Το τριοξείδιο του αντιμονίου χρησιμοποιείται στην κατασκευή τερεφθαλικού πολυαιθυλενίου (PET), ενός πλαστικού που έρχεται σε επαφή με τρόφιμα και χρησιμοποιείται ευρέως για μπουκάλια νερού και ποτών μιας χρήσης και δίσκους τροφίμων.

Τόσο ο χρόνος αποθήκευσης όσο και οι υψηλές θερμοκρασίες είναι παράγοντες που αυξάνουν τη μετανάστευση του αντιμονίου από τα πλαστικά που έρχονται σε επαφή με τα τρόφιμα στα τρόφιμα ή τα ποτά.

Ενώ τα πλαστικά πολυβινυλοχλωριδίου (PVC) μπορεί να αποτελούν πηγή έκθεσης σε αντιμόνιο, υπάρχουν ελάχιστες πληροφορίες σχετικά με τα επίπεδα έκθεσης των παιδιών από παιχνίδια από PVC ή σε όσους εργάζονται με ανακυκλωμένα ηλεκτρονικά είδη. Τα επίπεδα αντιμονίου στις προμήθειες πόσιμου νερού και στα υλικά που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα (FCM) ρυθμίζονται στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες (ΗΠΑ).

Μεταφορά αντιμονίου στα τρόφιμα

Οι συσκευασίες τροφίμων κατασκευάζονται συχνά από πλαστικά τερεφθαλικού πολυαιθυλενίου (PET), τα οποία περιέχουν μικρές ποσότητες αντιμονίου, το οποίο χρησιμοποιείται ως καταλύτης στην παραγωγή. Υπό ορισμένες συνθήκες, μικρές ποσότητες αντιμονίου μπορούν να διαλυθούν από το κεραμικό γάνωμα ή το υλικό συσκευασίας και έτσι να περάσουν στο τρόφιμο.

Το αντιμόνιο μπορεί να εισέλθει στον οργανισμό μέσω της κατάποσης των τροφίμων που βρίσκονται μέσα στα γλασαρισμένα σκεύη ή μέσω της κατάποσης μεταλλικού νερού και ποτών που βρίσκονται για μεγάλο χρονικό διάστημα σε τέτοια μπουκάλια ΡΕΤ.

Στους ανθρώπους, μια ποσότητα 0,5 mg/kg σωματικού βάρους μπορεί να προκαλέσει εμετό, διάρροια και κράμπες, γι αυτό τον λόγο η θεραπεία παρασιτικών ασθενειών με αντιμόνιο δεν ενδείκνυται πλέον. Οι συχνότερες και υψηλότερες δόσεις μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά συμπτώματα, επηρεάζοντας ιδιαίτερα τον ηπατικό μεταβολισμό και το κυκλοφορικό σύστημα.

Δεδομένου ότι σε πειράματα σε ζώα δεν παρατηρήθηκαν καλοήθεις ή κακοήθεις όγκοι, ο ΠΟΥ δεν βλέπει κίνδυνο καρκίνου για τον άνθρωπο όταν το αντιμόνιο προσλαμβάνεται μέσω του γαστρεντερικού σωλήνα. Αν όμως οι καταναλωτές εκτεθούν στο αντιμόνιο μαζί με άλλα μέταλλα, όπως νικέλιο, βηρύλλιο, μολυβδαίνιο, μέσω του πόσιμου νερού, ενδέχεται να υπάρχει πρόσθετος κίνδυνος καρκίνου.

Επιπροσθέτως, το τρισθενές αντιμόνιο είναι λιγότερο επιβλαβές από το πεντασθενές αντιμόνιο. Για παράδειγμα, τα ζώα μπορούν να ανεχθούν 70 φορές υψηλότερη δόση τρισθενούς αντιμονίου όταν χορηγείται επανειλημμένα μέσω του γαστρεντερικού σωλήνα από ό,τι συμβαίνει με το υδατοδιαλυτό εμετικό τρυγίας χωρίς βλάβη.

Τέλος, σύμφωνα με το ψήφισμα του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα μέταλλα που έρχονται σε επαφή με τα τρόφιμα από το 2013 συνιστά μια τοξικολογικά παραγόμενη κατευθυντήρια τιμή 0,04 mg αντιμονίου/kg τροφίμου. Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 10/2011 για τα πλαστικά αντικείμενα που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα ορίζει επίσης όριο 0,04 mg/kg για τη μεταφορά αντιμονίου στα τρόφιμα.

https://www.lgl.bayern.de/lebensmittel/chemie/schwermetalle/antimon/index.htm