Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο σε μία απόφαση-σταθμό βάζει τέλος στην κατάχρηση φυτοφαρμάκων προκειμένου να προστατεύσει τις μέλισσες.
Της Χριστίνας Κοψίνη
Να σταματήσουν και οι προσωρινές εξαιρέσεις που χορηγούν τα κράτη μέλη της ΕΕ σε εταιρείες για να χρησιμοποιούν τα τοξικά, για τις μέλισσες, νεονικοτινοειδή φυτοφάρμακα, τα οποία συμβάλλουν στην παρακμή των πληθυσμών των μελισσών, αφού διαταράσσουν την αίσθηση προσανατολισμού, τη μνήμη και τον τρόπο αναπαραγωγής τους κι είχαν απαγορευτεί από το 2018 (!) βάζει με απόφασή του το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο (ΔΕΕ).
Η απόφαση έρχεται στο φόντο της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών για τη σωτηρία των μελισσών και των γεωργών, που συγκέντρωσε πάνω από 1 εκατ. υπογραφές και αναμένεται να συζητηθεί αύριο, Τρίτη σε δημόσια ακρόαση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου στις 19 Ιανουαρίου, αφορά έξι άδειες που εκδόθηκαν από το βελγικό κράτος για τη χρήση αυτών των φυτοπροστατευτικών προϊόντων βάσει «καταστάσεων έκτακτης ανάγκης» – όταν ο κίνδυνος ή η απειλή για τη φυτική παραγωγή ή τα οικοσυστήματα δεν μπορεί να περιοριστεί με άλλα εύλογα μέσα.
Σύμφωνα με την απόφαση του ΕΔ, οι χώρες της Ένωσης δεν θα επιτρέπεται πλέον να χορηγούν παρεκκλίσεις που επιτρέπουν προσωρινά τη χρήση σπόρων που έχουν υποστεί επεξεργασία με «ρητά απαγορευμένα» φυτοπροστατευτικά προϊόντα από την ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Το Δικαστήριο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι «όσον αφορά τους σπόρους που έχουν υποστεί επεξεργασία με φυτοπροστατευτικά προϊόντα που περιέχουν ουσίες που απαγορεύονται ρητά, […] ο νομοθέτης [της ΕΕ] δεν είχε την πρόθεση να επιτρέψει στα κράτη μέλη να παρεκκλίνουν από μια τέτοια ρητή απαγόρευση».
Επιπλέον, η απόφαση υπογράμμισε, «την υποχρέωση όλων των κρατών μελών να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για την προώθηση της καταπολέμησης των παρασίτων με χαμηλές εισροές φυτοφαρμάκων, δίνοντας προτεραιότητα στις μη χημικές μεθόδους, όπου αυτό είναι δυνατόν».
«Αυτή η απόφαση-ορόσημο του Δικαστηρίου της ΕΕ βάζει τέλος σε 10 χρόνια κατάχρησης από τα κράτη μέλη, με τις ευλογίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής», σχολίασε ο Hans Muilerman, χημικός υπεύθυνος της PAN Europe.
Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της PAN Europe, τα τελευταία τέσσερα χρόνια οι χώρες της ΕΕ χορήγησαν πάνω από 236 παρεκκλίσεις για απαγορευμένα φυτοφάρμακα. Τα νεονικοτινοειδή αντιπροσωπεύουν σχεδόν τα μισά από αυτά (47,5%).
Ομοίως, ο Marc Fichers, γενικός γραμματέας της Nature & Progrès Belgium, πρόσθεσε ότι «αυτή η επιτυχία θα έχει αντίκτυπο σε ολόκληρη την ΕΕ» και ότι αυτή η «ανακουφιστική» απόφαση «δείχνει ότι το περιβάλλον μετράει περισσότερο από τα κέρδη ορισμένων εταιρειών ζάχαρης και φυτοφαρμάκων».
Εκπρόσωπος της CropLife Europe, η οποία εκπροσωπεί την ευρωπαϊκή βιομηχανία φυτοπροστατευτικών προϊόντων, εξέφρασε επίσης την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η απόφαση «παρέχει περαιτέρω σαφήνεια σχετικά με το πότε μπορούν να επιτραπούν παρεκκλίσεις από τα κράτη μέλη».
«Παρόλο που δεν συμφωνούμε με την προσφυγή σε παρεκκλίσεις σε τακτική βάση, πιστεύουμε στην αρχή της πρόσβασης των γεωργών σε εργαλεία για την προστασία των καλλιεργειών τους, όταν δεν έχουν άλλη επιλογή», σημείωσε.