Ποιοι είναι οι κίνδυνοι από την υπερβολική πρόσληψη βιταμίνης Ε.
- Οι κατασκευαστές συμπληρωμάτων διατροφής και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη έχουν προθεσμία έως τις 9 Ιουνίου για να απαντήσουν στα επιθυμητά επίπεδα πρόσληψης βιταμίνης Ε που έχει ορίσει η EFSA.
Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων συνέστησε πως τα υφιστάμενα επίπεδα ασφαλούς ημερήσιας πρόσληψης βιταμίνης Ε πρέπει να μην αλλάξουν, για να διασφαλιστεί ότι οι καταναλωτές αποφεύγουν δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία.
Με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα, οι Ευρωπαίοι καταναλωτές είναι απίθανο να υπερβούν τα ασφαλή επίπεδα για τη βιταμίνη Ε, εκτός από τους τακτικούς χρήστες υψηλών δόσεων συμπληρωμάτων διατροφής, όπως δήλωσε η EFSA.
Τα επιθυμητά όρια που έθεσε η EFSA
Σε ένα προσχέδιο επιστημονικής γνωμοδότησης, η ομάδα της EFSA για τη διατροφή, τα νέα τρόφιμα και τα αλλεργιογόνα τροφίμων διατηρεί το ανεκτό ανώτατο επίπεδο πρόσληψης (UL) που καθορίστηκε το 2003 για τη βιταμίνη Ε (α-τοκοφερόλη) από όλες τις πηγές, συμπεριλαμβανομένων των εμπλουτισμένων τροφίμων και των συμπληρωμάτων διατροφής, στα 300 mg/ημέρα. Το εν λόγω UL ορίζεται για ενήλικες ηλικίας 18 ετών και άνω (συμπεριλαμβανομένων των εγκύων και θηλαζουσών γυναικών).
Για πρώτη φορά, η EFSA πρότεινε ένα UL βιταμίνης Ε για τα βρέφη, ορίζοντάς το σε 50 mg/ημέρα για τα παιδιά ηλικίας τεσσάρων έως έξι μηνών και σε 60 mg/ημέρα για τα παιδιά ηλικίας επτά έως έντεκα μηνών.
Τα επιθυμητά επίπεδα της βιταμίνης Ε για όλες τις ηλικιακές ομάδες παρουσιάζονται παρακάτω:
Ηλικία | Ασφαλές επίπεδο πρόσληψης (mg/ημέρα) |
4-6 μηνών | 50 |
7-11 μηνών | 60 |
1-3 χρονών | 100 |
4-6 χρονών | 120 |
7-10 χρονών | 160 |
11-14 χρονών | 220 |
15-17 χρονών | 260 |
18+ χρονών | 300 |
Το σημαντικό γεγονός που χρησιμοποιήθηκε για τον καθορισμό ενός UL για τη βιταμίνη Ε από την επιτροπή της EFSA ήταν η επίδραση στην πήξη του αίματος και ο σχετικός αυξημένος κίνδυνος αιμορραγίας. Άλλες ανεπιθύμητες ενέργειες που συνδέονται με την υπερβολική πρόσληψη βιταμίνης Ε περιλαμβάνουν καρδιαγγειακές παθήσεις και καρκίνο του προστάτη, σύμφωνα με τη βιβλιογραφική ανασκόπηση της επιτροπής.
Από τον τελευταίο καθορισμό των UL το 2003, η επιτροπή σημείωσε ότι έχουν παρουσιαστεί διαθέσιμα πρόσθετα στοιχεία σχετικά με τους μηχανισμούς με τους οποίους η α-τοκοφερόλη μπορεί να επηρεάσει την πήξη του αίματος. Ωστόσο, δεν έχουν δημοσιευθεί νέες μελέτες που θα μπορούσαν να βελτιώσουν τον χαρακτηρισμό της σχέσης δόσης-απόκρισης μεταξύ της βιταμίνης Ε και της πήξης του αίματος, με αποτέλεσμα η επιτροπή να διατηρήσει τα υφιστάμενα UL.
Τι συμβαίνει στην Ευρώπη
Τα δεδομένα της Mintel για την περίοδο από τον Δεκέμβριο του 2017 έως τον Δεκέμβριο του 2022 εντόπισαν 1.159 προϊόντα που περιέχουν α-τοκοφερόλη και είναι διαθέσιμα στην κατηγορία βιταμινών και συμπληρωμάτων διατροφής σε 24 κράτη μέλη της ΕΕ και τη Νορβηγία. Η διάμεση δόση που δηλώνεται στις ετικέτες ήταν 12 mg/μερίδα και περίπου το 95% των συμπληρωμάτων περιείχαν δόσεις ≤ 30 mg ανά μερίδα. Μόλις το 2% είχε δόσεις >100 mg ανά μερίδα, με μέγιστο 294 mg ανά μερίδα.
Τα ενδιαφερόμενα μέρη έχουν προθεσμία έως τις 9 Ιουνίου για να υποβάλουν σχόλια σχετικά με τη γνώμη της EFSA για τη βιταμίνη Ε.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε από την EFSA τον Ιούνιο του 2021 να παράσχει τις επιστημονικές γνωμοδοτήσεις της σχετικά με τα UL για οκτώ θρεπτικά συστατικά, ώστε να ξεκινήσει η διαδικασία καθορισμού μέγιστων επιτρεπόμενων επιπέδων (MPL) για τις εν λόγω βιταμίνες και μέταλλα στα συμπληρώματα διατροφής.
Ωστόσο, η διαδικασία καθυστέρησε σημαντικά, γεγονός που σημαίνει ότι η εφαρμογή των MPL θα περιέλθει στη νέα Επιτροπή μετά τις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που έχουν προγραμματιστεί για το καλοκαίρι.