Οι νέες, και όχι μόνο, μητέρες που θηλάζουν, ακούν συχνά συμβουλές για το πώς θα βελτιώσουν την ποιότητα του μητρικού γάλακτος.
Ο θηλασμός έχει πολλά οφέλη για την υγεία της μητέρας και του παιδιού, καθώς το ανθρώπινο μητρικό γάλα, εκτός των θρεπτικών συστατικών που αυτό περιέχει, είναι μια γνωστή πηγή προβιοτικών βακτηρίων όπως το Bifidobacterium και τα lactic acid bacteria (LAB), τα οποία έχει δείχνουν να έχουν ευεργετική επίδραση στο έντερο του βρέφους.
Πρόσφατα πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα μελέτη, που διενεργήθηκε από τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το ΕΚΠΑ, το τμήμα Επιστήμης και τεχνολογίας τροφίμων του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, το Μαιευτήριο Ελένη Βενιζέλου και το Πανεπιστήμιο του Βελγίου KU Leuven, η οποία διερεύνησε την παρουσία των βακτηρίων Lactobacillus και Bifidobacterium spp. στο μητρικό γάλα υγιών γυναικών και παράλληλα ορισμένους παράγοντες από τους οποίους εξαρτάται η παρουσία αυτών στο ανθρώπινο γάλα. Διάφοροι παράγοντες όπως το στάδιο της γαλουχίας, η ηλικία της μητέρας, το βάρος της μητέρας και η τοποθεσία κατοικίας μπορεί να συμβάλλουν στην παρουσία αυτών των ειδών στο ανθρώπινο γάλα.
Όπως αναφέρεται στην μελέτη, αυτά τα βακτήρια μπορεί επίσης να παίζουν σημαντικό ρόλο στη συχνότητα και τη σοβαρότητα των λοιμώξεων του θηλάζοντος βρέφους, καθώς ορισμένα από αυτά έχουν την ικανότητα να το προστατεύουν από ένα φάσμα παθογόνων βακτηρίων.
Για τις ανάγκες της μελέτης, συλλέχθηκαν δείγματα μητρικού γάλακτος – πρωτόγαλα και ώριμο γάλα, έως και ένα μήνα από την επομένη του τοκετού – 100 υγιών γυναικών στην Ελλάδα. Η συλλογή πραγματοποιήθηκε σε καλές συνθήκες υγιεινής και με αποστειρωμένο εξοπλισμό. Μετά τη συλλογή, τα δείγματα καταψύχθηκαν στους -20C.
Παράλληλα, καταγράφηκαν και δεδομένα σχετικά με τους δημογραφικούς παράγοντες και τις διατροφικές συνήθειες των εθελοντριών, πάντα με τη συγκατάθεσή τους. Τα στοιχεία του ερωτηματολογίου αφορούσαν την ηλικία, το δείκτη μάζας σώματος των μητέρων καθώς και τη διαμονή τους σε αστικές ή αγροτικές περιοχές. Επίσης, κατεγράφησαν οι διατροφικές συνήθειές τους (η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων, γαλακτοκομικών προϊόντων εμπλουτισμένων με προβιοτικά και η λήψη προβιοτικών συμπληρωμάτων).
Εν συνεχεία, το κάθε δείγμα φυγοκεντρίστηκε, ελήφθη το DNA, το οποίο αξιολογήθηκε φασματοφωτομετρικά ως προς την ποσότητα και την ποιότητά του. Έπειτα πραγματοποιήθηκε η ανάλυση real-time PCR για τον προσδιορισμό των βακτηρίων Bifidobaterium spp και Lactobacillus spp. Πραγματοποιήθηκε στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων σε σχέση με τα δημογραφικά δεδομένα.
Αποτελέσματα
Τα δείγματα πρωτογάλακτος βρέθηκαν να έχουν υψηλότερα ποσοστά είτε Bifidobacterium είτε Lactobacillus (76,9% και 48,6%, αντίστοιχα) σε σύγκριση με τα δείγματα ώριμου γάλακτος.
Στις νεότερες γυναίκες, ηλικίας 18 έως 29 ετών, και τις γυναίκες από αγροτικές περιοχές, τα βακτήρια εντοπίστηκαν σε υψηλότερη συχνότητα σε σχέση με τις ομάδες των μεγαλύτερων γυναικών, ή των γυναικών που διαμένουν στις αστικές περιοχές, αντίστοιχα.
Σχεδόν σε όλες τις γυναίκες (97,1%) που κατοικούσαν σε χωριά, ανιχνεύθηκαν προβιοτικά βακτήρια Bifidobacterium και Lactobacillus, πολύ περισσότερο σε σχέση με το γάλα γυναικών από αστικές περιοχές (33,8%).
Επιπλέον, για τις γυναίκες με υψηλό δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ >25), τα βακτήρια εντοπίστηκαν σε χαμηλότερη συχνότητα, συγκριτικά με εκείνες με φυσιολογικό ΔΜΣ.
Η λήψη προβιοτικών συμπληρωμάτων δεν επηρέασαν τη σύνθεση των βακτηρίων που προσδιορίστηκαν στο μητρικό γάλα.
Επίσης, οι γυναίκες που κατανάλωναν τακτικά γιαούρτι στη διατροφή τους, είχαν στην πλειονότητά τους ανίχνευση βακτηρίων γάλακτος.
Όπως αναφέρεται στη συγκεκριμένη μελέτη, πρέπει να διερευνηθεί περισσότερο η συσχέτιση μεταξύ της μικροχλωρίδας του ανθρώπινου γάλακτος και της διέγερσης του ανοσοποιητικού συστήματος στα νεογνά.
Τέλος, τονίζεται πως με βάση μόνο αυτά τα ευρήματα, δεν μπορεί ακόμα να προταθεί ποια συμπεριφορά της μητέρας εξυπηρετεί καλύτερα τον αποικισμό της μικροβιακής χλωρίδας των βρεφών, καθώς δεν είναι σαφές ποιο είδος βακτηρίων και σε ποια συγκέντρωση εξυπηρετούν βέλτιστα τον αποικισμό του εντέρου του βρέφους και διεγείρουν το ανοσοποιητικό του σύστημα.
Μένει να αποδειχθεί εάν η εντοπισμένη συχνότητα μικροβίων είναι προς όφελος του εντερικού αποικισμού του βρέφους και κατά πόσο αυτό επηρεάζει την ανοσολογική του ευρωστία.
Για να διαβάσετε ολόκληρη τη μελέτη, μπορείτε να επισκεφθείτε τον παρακάτω σύνδεσμο:
Ακολουθήστε το Cibum 
