Του Νίκου Γδοντέλη*
Το Σάββατο 1/1/2022 αρχίζει η εφαρμογή της εισφοράς για τα πλαστικά μιας χρήσης και υπάρχουν ακόμα κάποιες περιπτώσεις που γενούν εύλογα κάποια ερωτηματικά στους επαγγελματίες της εστίασης και τους καταναλωτές. Το θολό τοπίο αφορά στο ποια πλαστικά εξαιρούνται από το τέλος, όπως πχ τι θα γίνει με τους περιέκτες σαλατικών. Ερμηνεύοντας το νόμο, παραθέτω μερικά παραδείγματα για το πως θα εφαρμοστεί το τέλος για τα πλαστικά στην πράξη.
Έχουμε και λέμε λοιπόν… παίρνω μια χορταστική σαλάτα από το εστιατόριο / self service στην ταράτσα του μεγάλου supermarket και πλέον θα με χρεώνει 0,04€ για το μπολ και 0,04€ για το καπάκι, το σύνολο της εισφοράς με τον ΦΠΑ θα είναι 0,10€.
Κατεβαίνω στο κατάστημα και αγοράζω μεταξύ άλλων και μια συσκευασμένη ωραιότατη έτοιμη σαλάτα σε μπολ (πιθανότητα ίδιου υλικού με την πρώτη που πήρα) και πάω στο ταμείο. Στην δεύτερη αυτή συναλλαγή δεν θα μου χρεώσουν την εισφορά των 0,10€.
Παίρνω το αυτοκίνητό μου και ξεκινώ. Σταματώ στην συνέχεια σε γνωστό καφέ δρόμου και παίρνω το αγαπημένο μου καπουτσίνο. Στο ταμείο θα χρεωθώ 0,10€ για το πλαστικό ποτήρι και καπάκι τα οποία το κατάστημα θα αποδώσει στο κράτος (ακόμα και τα χάρτινα έχουν επίστρωση πλαστικού).
Σταματώ πιο κάτω για βενζίνη και εντός του καταστήματος του πρατηρίου υπάρχει ψυγείο με επώνυμο καφέ συσκευασμένο σε χάρτινη συσκευασία ready to drink. Στο ταμείο δεν θα μου χρεωθούν τα 0,10€.
Αν ψάξετε για εξήγηση αυτής της διαφοράς από περιβαλλοντικής πλευράς δεν θα βρείτε, αν ψάξετε εξήγηση από την πλευρά της τεχνολογίας τροφίμων, πάλι δεν θα βρείτε. Σε ποιες περιπτώσεις λοιπόν χρεώνει ο καταστηματάρχης την εισφορά των 0,04€ ανά τεμάχιο πλαστικής εύκαμπτης συσκευασίας μιας χρήσης?
Η απάντηση βρίσκεται κατά την άποψή μου, στους ορισμούς του νόμου, όπου αναφέρονται πως η εισφορά, αφορά περιέκτες στους οποίους τοποθετούνται τρόφιμα για άμεση κατανάλωση και δεν αφορά συσκευασμένα (κατά τον Καν. 10/2011) τρόφιμα. Έτσι η σαλάτα από το εστιατόριο επιβαρύνεται εισφοράς μιας και είναι για άμεση κατανάλωση και διατίθεται χωρίς ημερομηνία λήξης σε αντίθεση με αυτή που πωλείται στο ράφι. Αντίστοιχα ο καφές από το κατάστημα της αλυσίδας καφέ, επίσης επιβαρύνεται εισφοράς καθώς δεν φέρει κλείσιμο ασφαλείας και ημερομηνία λήξης, σε αντίθεση με το ομοειδές τυποποιημένο προιόν.
Εκτίμησή μου πάντως είναι πως με αυτό τον τρόπο “πριμοδοτούνται” συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού μεταξύ καταστημάτων και εταιρειών.
Το cibum.gr έχει ζητήσει διευκρινιστική τοποθέτηση της ΑΑΔΕ στο θέμα, αλλά μάλλον προς το παρόν δεν υπάρχει επίσημη γραμμή και απόφαση.
*Νίκος Γδοντέλης, Βιολόγος, MSc Food Science, Γενικός διευθυντής AG ADVENT ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΑΕ.