Τα καρότσια των σουπερμάρκετ που στην αρχή της εμφάνισής τους απορρίφθηκαν από την πλειοψηφία των πελατών έχουν φτάσει σε σημείο να συμβολίζουν την “φτώχεια”
Της Βιργινίας Κιμπουρόπουλου
Τα καρότσια των σουπερμάρκετ «γεννήθηκαν» στις αρχές του 20ου αιώνα και πλέον αποτελούν ένα αναπόσπαστο κομμάτι της καταναλωτικής μας ρουτίνας, ειδικά σε περιπτώσεις που θέλουμε να κάνουμε υπερβολικά πολλά ψώνια. Επίσης, τα καροτσάκια σηματοδότησαν και την άνοδο των πιο παρορμητικών αγορών, σύμφωνα με το CNN.
Πρωτοπόρος στην ιδέα των καροτσιών ήταν ο Clarence Saunders, ο οποίος είχε το κατάστημα Piggly Weekly στο Μέμφις. Σκοπός του ήταν ένα πιο αποτελεσματικό σύστημα εξυπηρέτησης σελφ σέρβις των πελατών, σε αντίθεση με το παραδοσιακό σύστημα που ο πωλητής απλά συγκέντρωνε όλα τα είδη στο ταμείο ή τα καλάθια λίγο αργότερα. Μάλιστα, ο ίδιος ο Saunders κατοχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας την έννοια του self service καταστήματος χάρη σε αυτή την ιδέα. Προηγουμένως κι άλλα καταστήματα είχαν προωθήσει την ιδέα, αλλά οι πελάτες τα απέφευγαν, επειδή δεν τα θεωρούσαν ιδιαίτερα αριστοκρατικά και εν τέλει τα καταστήματα μέχρι το 1916 απέρριπταν τελικά την ιδέα.
Λίγο αργότερα, η εταιρεία Goldman, πρωτοπόρος στο σούπερ μάρκετ στην Οκλαχόμα με τις Standard Food Markets και τα καταστήματα Humpty Dumpty, είδε ότι οι πελάτες σταματούσαν να ψωνίζουν όταν το καλάθι τους ήταν γεμάτο ή βαρύνει πολύ. Εν τέλει, το 1936, υλοποίησε μια πρώιμη ιδέα ενός καροτσιού, δηλαδή ενός μεγάλου καλαθιού με ρόδες, το οποίο επρόκειτο, πιστεύοντας πως έτσι θα αυξηθούν και οι πωλήσεις της εταιρείας. Ωστόσο, οι αντιδράσεις ήταν κάπως διστακτικές στην αρχή καθώς οι περισσότεροι χρησιμοποιούσαν τα μικρά καλαθάκια και αγνοούσαν τα καινούργια τροχήλατα ενώ οι νοικοκυρές έλεγαν “φτάνει με τα καρότσια… έχουμε σπρώξει αρκετά καρότσια στη ζωή μας…” ενώ οι άντρες υποστήτιζαν ότι τα καρότσια τους κάνουν να… “φαίνονται αδύναμοι” να μεταφέρουν τα ψώνια.
Τότε η Goldman, για να τους δελεάσει, προσέλαβε “μυστικούς” υπαλλήλους που κυκλοφορούσαν στους διαδρόμους και γέμιζαν τα καρότσια κάνοντας τους πελάτες. Σύντομα, οι αληθινοί πελάτες άρχισαν να “τσιμπάνε” και η εταιρεία άρχισε να πουλά καρότσια και σε άλλα σούπερ μάρκετ για 6 ή 7 δολάρια. Για να μην υπάρχουν ανησυχίες ότι τα παιδιά θα καταστρέψουν τα καρότσια, η Goldman λίγα χρόνια αργότερα, παρουσίασε ένα καρότσι με παιδικό κάθισμα.
Η μεγαλύτερη αλλαγή στο καλάθι ήρθε το 1946, όταν ο εφευρέτης Orla Watson κατοχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το τηλεσκοπικό καρότσι, επιτρέποντάς στα καρότσια να αποθηκεύονται πιο εύκολα σε οριζόντιες στοίβες, πιάνοντας μόνο το 1\5 του χώρου που ήθελαν τα παλαιότερα μοντέλα. Αργότερα, η εταιρεία Goldman, μετά από νομική διαμάχη με τον Watson, δημιούργησε τη δική της εκδοχή του τηλεσκοπικού καροτσιού. Έκτοτε, ο βασικός σχεδιασμός του καλαθιού αγορών δεν έχει αλλάξει πολύ, εκτός από την προσθήκη ζωνών ασφαλείας που προστέθηκαν στα παιδικά καθίσματα τη δεκαετία του 1960 (αν και αυτό δεν έχει αποτρέψει χιλιάδες ατυχήματα με καλάθι αγορών στα οποία εμπλέκονται παιδιά κάθε χρόνο).
Και παρότι τα καροτσάκια θεωρητικά εγκαθίδρυσαν τη θέση τους ως μια αναγκαιότητα κατά τα ψώνια, οι άνθρωποι δεν τα έβαλαν και τόσο μέσα στην καρδιά τους με την πάροδο των χρόνων. Σε πολλές πόλεις ανά τον κόσμο, μπορεί κανείς να βρει καροτσάκια εγκαταλελειμμένα στα πιο περίεργα σημεία, όπως σοκάκια, ποτάμια και δάση αλλά στις πόλεις κυριως στα πεζοδρόμια. Αυτό το φαινόμενο οδήγησε νομοθέτες των ΗΠΑ να αρχίσουν να επιβάλλουν κανονισμούς και πρόστιμα σε επιχειρήσεις των οποίων τα καροτσάκια βρισκόντουσαν εγκαταλελειμμένα εκτός των καταστημάτων τους. Στην Ελλάδα πχ τστα περισσότερα σουπερμάρκτε τα μεγάλα καρότσια δεν μπορούν να περάσουν από τα ταμεία ή από τις εξωτερικές πόρτες. Υπάρχει ακόμη και ένα βιβλίο , “The Stray Shopping Carts of Eastern North America: A Guide to Field Identification”, αφιερωμένο σε όλα τα μέρη που μπορεί κανείς να βρει εγκαταλελειμμένα καρότσια, σύμφωνα με το CNN.
Τα καρότσια, χρησιμοποιήθηκαν ως αστική τέχνη και έμπνευση, κυρίως για καλλιτέχνες του δρόμου, όπως ο Banksy. Αλλά, δυστυχώς, όχι μόνο στις ΗΠΑ, αλλά και σε άλλες χώρες, τα καροτσάκια των σουπερμάρκετ συμβολίζουν τη φτώχεια, αφού χρησιμοποιούνται συχνά από άστεγους για να αποθηκεύουν και να μεταφέρουν τα υπάρχοντά τους. Οπότε πια τα καροτσάκια έχουν περάσει από τη μια πλευρά του καπιταλισμού στην άλλη, έχοντας μεταμορφωθεί από σύμβολο του κέρδους και του καταναλωτισμού σε μια άσχημη υπενθύμιση για το πόσο άσχημος μπορεί να γίνει ο κόσμος μας.
Ακολουθήστε το Cibum 
