Η πλαστική ρύπανση είναι ένα από τα πιο πιεστικά περιβαλλοντικά ζητήματα της εποχής μας. Η συσσώρευση πλαστικών με βάση το πετρέλαιο, έχει καταστροφικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, την άγρια φύση και την ανθρώπινη υγεία. Σε μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Scientific Reports, ερευνητές από το Ινστιτούτο Επιστήμης και Τεχνολογίας Nara, αποκάλυψαν πως υπάρχει ένα βακτήριο που όχι μόνο είναι σε θέση να υποβαθμίσει τα πλαστικά με βάση το πετρέλαιο, αλλά μπορεί επίσης να παράγει πιο φιλικά προς το περιβάλλον βιοαποικοδομήσιμα πλαστικά.
Τα πλαστικά με βάση το πετρέλαιο, συμπεριλαμβανομένου του πολυ (τερεφθαλικού αιθυλενίου) (το γνωστό PET), χρησιμοποιούνται εκτενώς σε καθημερινά προϊόντα, όπως πλαστικά μπουκάλια μίας χρήσης, υφάσματα και περιτυλίγματα τροφίμων. Ενώ τέτοια προϊόντα απορρίπτονται γρήγορα μετά τη χρήση, παραμένουν στο περιβάλλον για εκατοντάδες χρόνια. Η ρύπανση από πλαστικά, που προκύπτει από την γενικότερη κουλτούρα μας σχετικά με την απόρριψη, έχει πλέον υπερβεί τα διαχειρίσιμα επίπεδα και έχει λυγίσει την ικανότητα του πλανήτη να την αντιμετωπίσει. Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις γίνονται όλο και πιο εμφανείς, με την άγρια πανίδα και την ανθρώπινη υγεία να απειλούνται όλο και περισσότερο.
Αν και η μείωση της κατασκευής περιττών πλαστικών μίας χρήσης και η βελτίωση των συστημάτων διαχείρισης αποβλήτων θα βοηθήσουν στην άμβλυνση της κρίσης ρύπανσης, η εξάρτησή μας από την ευκολία των πλαστικών προϊόντων είναι απίθανο να μειωθεί στο άμεσο μέλλον. Ως εκ τούτου, οι ερευνητές εξετάζουν εναλλακτικές προσεγγίσεις για να «καθαρίσουν» τα πιο επίμονα πλαστικά από το περιβάλλον μας και όπως φαίνεται, τα μικρόβια μπορεί να προσφέρουν κάποιες ελπιδοφόρες λύσεις.
«Ορισμένα βακτήρια φιλοξενούν τα απαραίτητα ένζυμα για να υποβαθμίσουν το PET, το πιο προβληματικό πλαστικό περιβαλλοντικά», εξηγεί ο ανώτερος συγγραφέας της μελέτης, Shosuke Yoshida. «Η έρευνά μας έχει δείξει ότι το βακτήριο Ideonella sakaiensis μετατρέπει το PET σε πολυ(3-υδροξυβουτυρικό) (PHB), έναν τύπο πολυ (υδροξυαλκανικού) πλαστικού που είναι βιοαποικοδομήσιμο», συνεχίζει.
Το εύρημα αυτό είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρο, διότι αντιμετωπίζει δύο τρέχοντα προβλήματα για τη βιωσιμότητα των πλαστικών: την υποβάθμιση της πιο επίμονης μορφής πλαστικού με βάση το πετρέλαιο, ενώ παράλληλα παράγει με βιώσιμο τρόπο βιοαποικοδομήσιμα πλαστικά.
«Πιστεύουμε ότι αυτή η ανακάλυψη θα μπορούσε να είναι σημαντική για την αντιμετώπιση της ρύπανσης από πλαστικά, καθώς δείχνουμε ότι οι οδοί της υποβάθμισης του PET και της σύνθεσης του PHB, συνδέονται λειτουργικά με το I. sakaiensis. Αυτό μπορεί να παρέχει ένα νέο μονοπάτι, στο οποίο ένα μόνο βακτηριακό είδος θα διασπά τα πλαστικά PET – που είναι δύσκολο να ανακυκλωθούν – και θα χρησιμοποιεί τα προϊόντα για να κάνει βιοδιασπώμενα πλαστικά PHA.” δηλώνει ο Yoshida στο ScienceDaily.
Δεδομένης της τεράστιας πρόκλησης για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας ρύπανσης από τα πλαστικά, αυτή η νέα βακτηριακή προσέγγιση μπορεί να αποτελέσει σημαντικό μέρος της λύσης.