Χυμός πορτοκάλι: Είναι το γυάλινο μπουκάλι καλύτερο από το πλαστικό ή το χάρτινο; Τι απάντησαν 847 καταναλωτές και ποια είναι η αλήθεια

Αντιλήψεις των καταναλωτών για τη βιωσιμότητα του υλικού συσκευασίας στον χυμό πορτοκαλιού.

Ποιον τύπο συσκευασίας για ένα δοχείο 12 ουγγιών, μίας μερίδας χυμού πορτοκαλιού θα επιλέγατε ως την πιο βιώσιμη επιλογή:

1. Αλουμίνιο/κονσέρβα, κατασκευασμένο με ανακυκλωμένο υλικό.
2. Χαρτοκιβώτιο, που περιγράφεται ως βιοαποδομήσιμο/κομποστοποιήσιμο.
3. Γυαλί, 100% ανακυκλώσιμο, ή 
4. Πλαστικό, που περιγράφεται ως βιοδιασπώμενο/κομποστοποιήσιμο;

Εάν ήσασταν σαν τους καταναλωτές των ΗΠΑ που ερωτήθηκαν από επιστήμονες τροφίμων σε μια μελέτη του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης Amherst, θα προτιμούσατε το γυαλί πιστεύοντας ότι ήταν η πιο βιώσιμη επιλογή. Και όλοι θα κάνετε λάθος. 

«Το γυαλί ήταν ο πιο περιζήτητος και πιο δημοφιλής τύπος συσκευασίας», λέει ο Nomzamo Dlamini, επικεφαλής συγγραφέας της εργασίας που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο περιοδικό Sustainability. «Αλλά αποδεικνύεται ότι το γυαλί είναι στην πραγματικότητα από τα λιγότερο βιώσιμα αν κοιτάξετε ολόκληρο τον κύκλο ζωής της συσκευασίας».

Όταν τους ζητήθηκε να κατατάξουν τις επιλογές συσκευασίας από την αντίληψή τους για το περισσότερο έως το λιγότερο βιώσιμο, συνολικά οι καταναλωτές απάντησαν: γυαλί, χαρτοκιβώτιο, αλουμίνιο και πλαστικό. 

Αν και η βιωσιμότητα της συσκευασίας τροφίμων ποικίλλει ανάλογα με τον τύπο του προϊόντος και της συσκευασίας, το μέγεθος και το βάρος του δοχείου και άλλες μεταβλητές, στην περίπτωση του χυμού πορτοκαλιού μίας μερίδας, ένα χαρτοκιβώτιο θα ήταν το πιο βιώσιμο, ακολουθούμενο από το πλαστικό και μετά το κονσερβοποιημένο και τέλος το γυάλινο μπουκάλι.

Αυτό προκάλεσε έκπληξη ακόμη και για τον Nomzamo Dlamini. «Σοκαρίστηκα όταν διάβασα την αξιολόγηση του κύκλου ζωής από τους ειδικούς ότι χρειάζεται τόση πολλή ενέργεια για την παραγωγή γυαλιού και την ανακύκλωσή του – πολύ περισσότερη από ό,τι χρειάζεται για την κατασκευή ή την ανακύκλωση πλαστικού», λέει. 

Η μελέτη αναφέρει, «Οι επιπτώσεις στην παραγωγή και στο τέλος του κύκλου ζωής του πλαστικού είναι μικρότερες από αυτές του γυαλιού, το πλαστικό είναι ελαφρύτερο και επομένως απαιτεί λιγότερη ενέργεια για τη μεταφορά, επιπλέον, η διαδικασία ασηπτικής σφράγισης των πλαστικών δοχείων που χρησιμοποιούν ατμό είναι λιγότερο απαιτητική ενέργεια από το σύστημα αποστακτήρα που χρησιμοποιείται για το γυαλί».

Η μελέτη είχε ως στόχο να κατανοήσει το κίνητρο πίσω από τις επιλογές συσκευασίας των καταναλωτών, ενώ παράλληλα στάθμισε την τιμή, τον τρόπο ζωής και άλλες συμπεριφορές. Με τη σειρά τους, τα δεδομένα μπορούν να βοηθήσουν τους ειδικούς του κλάδου να κατανοήσουν τι σκέφτονται, πιστεύουν και προτιμούν οι καταναλωτές και να τους εκπαιδεύσουν για το πώς να κάνουν πιο βιώσιμες επιλογές.

«Σχεδιάσαμε ένα ερωτηματολόγιο χρησιμοποιώντας μια μέθοδο που ονομάζεται συνδυασμένη ανάλυση, η οποία μιμείται μια πραγματική κατάσταση όπου σας παρουσιάζονται διάφορες επιλογές και πρέπει να κάνετε μια ανταλλαγή», λέει ο Dlamini. «Και προσπαθούμε να καταλάβουμε στο τέλος της ημέρας τι έχει σημασία για τους ανθρώπους. Η όλη ιδέα πίσω από τη μελέτη ήταν να κατανοηθεί τι σκέφτονται οι άνθρωποι και τι οδηγεί τις επιλογές τους».

Ο Nolden επισημαίνει ότι ενώ πολλοί καταναλωτές εξέφρασαν την πρόθεσή τους να αγοράσουν βιώσιμες συσκευασίες, τελικά ο κύριος κινητήριος παράγοντας ήταν η τιμή –ιδιαίτερα η χαμηλότερη τιμή– ακολουθούμενη από τον τύπο συσκευασίας, τον ισχυρισμό προϊόντος και τον ισχυρισμό συσκευασίας.

Έτσι, η ιδανική επιλογή χυμού πορτοκαλιού – που προέκυψε από τους 847 ενήλικες καταναλωτές που απάντησαν στην ηλεκτρονική έρευνα – είχε τιμή 1,10 $ ανά 12 ουγγιές υγρού, συσκευασμένο σε γυαλί, τοπική παραγωγή και σήμανση ως 100% ανακυκλώσιμο.

Το μήνυμα προς τη βιομηχανία τροφίμων είναι ότι οι καταναλωτές παρακινούνται να επιλέξουν βιώσιμες συσκευασίες, αρκεί η τιμή να είναι σωστή. «Αυτές οι επιλογές βιώσιμης συσκευασίας θα πρέπει να επισημαίνονται με σαφήνεια ως τέτοιες, αποτελεσματικές (π.χ. όχι ελαττωματικές ή εξίσου ανθεκτικές με τις συμβατικές συσκευασίες) και προσιτές για να αυξηθεί το κίνητρο των καταναλωτών και να υιοθετήσουν βιώσιμες συσκευασίες για τρόφιμα και ποτά», αναφέρει το έγγραφο.

Τελικά, υπάρχει κάτι ακόμα πιο σημαντικό από την επιλογή της καλύτερης συσκευασίας όταν πρόκειται για την κατανάλωση τροφίμων με έμφαση στη βιωσιμότητα. 

«Συνολικά, ενώ οι επιλογές συσκευασίας συμβάλλουν στα περιβαλλοντικά αποτελέσματα, ο πιο αποτελεσματικός και πρακτικός τρόπος με τον οποίο οι καταναλωτές μπορούν να συνεισφέρουν στις προσπάθειες βιωσιμότητας είναι να μειώσουν ή να αποφύγουν τη σπατάλη τροφίμων», καταλήγει η εργασία.

Για να διαβάσετε ολόκληρη τη μελέτη πατήστε ΕΔΩ.