Όλα δείχνουν αποκλιμάκωση των τιμών – ρεκόρ του ελαιόλαδου.
Μια καλύτερη συγκομιδή ελιάς που αναμένεται το φθινόπωρο σε βασικούς παραγωγούς της ΕΕ μπορεί να σταθεροποιήσει τις τιμές του ελαιολάδου, οι οποίες αυξήθηκαν κατακόρυφα στις αρχές του έτους, σύμφωνα με ειδικούς.
Οι τιμές είχαν φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ, αυξάνοντας το κόστος έως και 50% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, γεγονός που ανάγκασε τους καταναλωτές να αναζητήσουν εναλλακτικές.
Η περίοδος 2023/2024 υπήρξε δύσκολη λόγω κλιματικών παραγόντων, όπως η ξηρασία και οι υψηλές θερμοκρασίες, ενώ το αυξημένο κόστος ενέργειας επιδείνωσε περαιτέρω την κατάσταση. Η οικονομολόγος Dimitra Alief επιβεβαίωσε ότι οι τιμές του ελαιολάδου διπλασιάστηκαν τα τελευταία δύο χρόνια, παρά την πτώση τους από τον Ιανουάριο.
Ωστόσο, οι τιμές παραμένουν ακόμα 20% υψηλότερες από το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου.
Οι προβλέψεις για την επερχόμενη συγκομιδή είναι πιο αισιόδοξες, ειδικά στην Ισπανία, που αποτελεί τον μεγαλύτερο παραγωγό ελαιολάδου παγκοσμίως. Ο Rafael Picó, διευθυντής της Asoliva, σημείωσε ότι οι ανοιξιάτικες βροχές στην Ισπανία βοήθησαν τους ελαιώνες, ενώ το κόστος παραγωγής αρχίζει να επανέρχεται στα φυσιολογικά επίπεδα.
Παρά την αισιόδοξη αυτή εικόνα, οι νέες ποσότητες ελαιολάδου δεν θα επηρεάσουν άμεσα τις τιμές, καθώς η παραγωγή ξεκινά την 1η Οκτωβρίου, αλλά το νέο απόθεμα θα είναι διαθέσιμο στην αγορά στα τέλη Νοεμβρίου ή αργότερα, διεθνώς. Η Alief προβλέπει ότι οι τιμές θα επανέλθουν στα 5 με 6 ευρώ ανά κιλό, από τα σχεδόν 9 ευρώ που ήταν τους τελευταίους μήνες.
Η αύξηση των τιμών είχε σημαντική επίδραση στις καταναλωτικές συνήθειες. Στην Ισπανία, όπου το ελαιόλαδο έχει ιδιαίτερη πολιτιστική και οικονομική σημασία, τα νοικοκυριά άρχισαν να επιλέγουν το φθηνότερο ηλιέλαιο. Το ηλιέλαιο ξεπέρασε για πρώτη φορά το ελαιόλαδο σε πωλήσεις στις αρχές του 2024.
Οι υψηλές τιμές επίσης επηρέασαν τις εξαγωγές της Ισπανίας, οι οποίες μειώθηκαν κατά 40% σε όγκο το πρώτο εξάμηνο του 2024, ιδιαίτερα σε αγορές της Ασίας, όπου το ελαιόλαδο θεωρείται ακριβότερη επιλογή. Αντίθετα, χώρες με υψηλότερο εισόδημα, όπως οι ΗΠΑ, παρέμειναν πιο πιστές στην κατανάλωση ελαιολάδου, παρά τις αυξήσεις τιμών.
Τι ισχύει στην Ελλάδα
Η ελληνική παραγωγή ελαιολάδου για το 2024 αναμένεται να είναι από μέτρια έως καλή, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του προέδρου της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Ελαιολάδου (ΕΔΟΕ), Μανώλη Γιαννούλη.
Οι προβλέψεις τοποθετούν την παραγωγή μεταξύ 250.000 και 280.000 τόνων, με την τελική απόδοση να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις καιρικές συνθήκες μέχρι την περίοδο συγκομιδής.
Ο κ. Γιαννούλης υπογράμμισε τη σημασία ενός σταθερού και ήπιου καιρικού προτύπου για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι. Εξέφρασε όμως και ανησυχίες σχετικά με τις υψηλές θερμοκρασίες και την ξηρασία, που μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά την παραγωγή.
Σχετικά με τις τιμές παραγωγού, σημείωσε ότι έχουν αρχίσει να υποχωρούν μετά τα ιστορικά υψηλά επίπεδα των 9,5 ευρώ ανά κιλό που παρατηρήθηκαν πριν από λίγους μήνες. Τώρα, η τιμή για το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο έχει μειωθεί στα 7 ευρώ ανά κιλό, ωστόσο, παραμένει σε σχετικά υψηλά επίπεδα σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια.