Τι είναι το διατροφικό κώμα και πως θα το αποφύγουμε;

Τι μπορεί να πυροδοτήσει και πώς θα αποτρέψετε το διατροφικό κώμα.

Πολλοί από εμάς γνωρίζουμε πώς είναι να τρώμε χωρίς σταματημό σε ένα νόστιμο γιορτινό δείπνο ή ένα γεύμα που παραγγείλαμε, μόνο για να βρεθούμε νυσταγμένοι ή να χουχουλιάζουμε στον καναπέ λίγο μετά. Είναι τόσο συνηθισμένο, στην πραγματικότητα, που ο υπνάκος μετά από μια μεγάλη γιορτή (για παράδειγμα το Πάσχα) έχει γίνει κάτι σαν παράδοση.

Αυτή η υπνηλία μετά το γεύμα είναι ένα κλασικό παράδειγμα του λεγόμενου «διατροφικού κώματος» (food coma), ή με ιατρικούς όρους, της μεταγευματικής υπνηλίας.

Τα καλά νέα είναι ότι το διατροφικό κώμα δεν προκαλεί ανησυχία, όσο άβολο κι αν είναι. Στην πραγματικότητα, είναι αρκετά κοινό, ειδικά μετά την κατανάλωση ενός μεγάλου γεύματος.

Τα θρεπτικά συστατικά στα τρόφιμα – κυρίως, οι υδατάνθρακες και τα λίπη – παίζουν επίσης ρόλο στην πρόκληση τροφικού κώματος. Ένα μεγάλο γεύμα, ειδικά ένα πλούσιο σε υδατάνθρακες, μπορεί να οδηγήσει σε ταχεία αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Αυτό συχνά ακολουθεί με πτώση του σακχάρου στο αίμα, προκαλώντας αισθήματα υπερβολικής κόπωσης.

Εν τω μεταξύ, μετά την κατανάλωση ενός γεύματος με πολλά λιπαρά, το σώμα σας απελευθερώνει ορμόνες όπως η χολοκυστοκινίνη, η οποία ρυθμίζει την όρεξη και την πέψη. Επιβραδύνει, επίσης την κίνηση της τροφής από το στομάχι στο λεπτό έντερο, παρατείνοντας τη διαδικασία της πέψης. Αυτή η ορμονική απόκριση μπορεί να συμβάλει σε αισθήματα νωθρότητας και λήθαργου, σύμφωνα με μελέτη.

Επιπλέον, η ινσουλίνη μια ορμόνη που μετακινεί τη γλυκόζη από την κυκλοφορία του αίματος και στα κύτταρα για ενέργεια, αυξάνει την παραγωγή τρυπτοφάνης, ενός αμινοξέος, στον εγκέφαλο. Από εκεί, η τρυπτοφάνη αυξάνει τα επίπεδα της σεροτονίνης, ενός νευροδιαβιβαστή που εμπλέκεται στη διάθεση και τον ύπνο. Η αυξημένη ποσότητα σεροτονίνης έχει αποδειχθεί πως κάνει το σώμα να χαλαρώσει, προκαλώντας αυτό που ονομάζεται διατροφικό κώμα.

Πώς αποφεύγουμε ένα διατροφικό κώμα;

Τώρα που έχετε μια ιδέα για το γιατί ορισμένα γεύματα μπορεί να πυροδοτήσουν την έντονη ανάγκη για έναν υπνάκο, ίσως αναρωτιέστε πώς να αποτρέψετε αυτό το συναίσθημα. Ευτυχώς, υπάρχουν πολλοί τρόποι για να αποτρέψετε το διατροφικό κώμα να συμβεί εξαρχής. Μερικές εύκολες στρατηγικές περιλαμβάνουν:

• Διατηρήστε ένα τακτικό πρόγραμμα ύπνου. Η έλλειψη ύπνου μπορεί να συμβάλει σε μεγάλο βαθμό σε ένα διατροφικό κώμα, οπότε βεβαιωθείτε ότι φτάνετε τις οκτώ ώρες ημερησίως.

• Καταναλώστε μικρότερα γεύματα. Δεδομένου ότι το μέγεθος της μερίδας είναι ένας μεγάλος παράγοντας, συνιστάται να περιορίσετε το μέγεθος των γευμάτων σας για να αποτρέψετε την εμφάνιση αυτού του αισθήματος κούρασης.

• Παραμέινετε ενεργοί. Οποιαδήποτε δραστηριότητα αυξάνει την εγρήγορση και είναι επίσης ευεργετική για την πέψη. Ειδικοί προτείνουν να κάνετε μια βόλτα μετά το φαγητό για να βάλετε το σώμα σας ξανά σε κίνηση.

• Εξισορροπήστε μακροθρεπτικά συστατικά. Όχι, δεν χρειάζεται να αποφύγετε εντελώς τους υδατάνθρακες. Απλώς προσθέστε λίγη πρωτεΐνη, υγιή λίπη και λαχανικά για να ολοκληρώσετε το πιάτο σας.

• Ρυθμίστε σωστά τα γεύματά σας. Μελέτη στο περιοδικό, BMC Public Health διαπίστωσε ότι τα δείπνα σε προχωρημένη ώρα μπορεί να σας θέσουν σε υψηλότερο κίνδυνο για ασθένειες όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση και η παχυσαρκία.