Σε ποιες χώρες έχει ευδοκιμήσει και τι κάνουν οι κυβερνήσεις;
Όλο ένα πιο απειλητικά εξαπλώνεται το επικίνδυνο marketing ηλεκτρονικών τσιγάρων που απευθύνεται σε παιδιά. Συσκευές ατμίσματος ελκυστικές σε χρώματα, φιγούρες αλλά και γεύσεις που σκοπό έχουν να προσεγγίζουν το νεότερο κοινό, προκαλούν ανησυχίες στους Ισπανικούς κύκλους, σύμφωνα με το Euractiv.
Η Εθνική Επιτροπή για την Πρόληψη του Καπνίσματος της Ισπανίας προειδοποιεί πως παρ’ όλο που το κάπνισμα απαγορεύεται στους ανηλίκους, το εμπόριο ελκυστικών τσιγάρων με γεύσεις όπως καρπούζι, βανίλια, φράουλα και νέα μοντέρνα σχέδια με φωτεινότερα χρώματα, φαίνεται να αυξάνεται από τις καπνοβιομηχανίες.
“Οι καπνοβιομηχανίες είναι εκείνες πίσω από αυτά τα προϊόντα που απευθύνονται σε παιδιά οκτώ ή εννέα ετών με γεύσεις που θυμίζουν γλυκά”, προειδοποίησε ο Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για την Πρόληψη του Καπνίσματος (CNPT) Andrés Zamorano.
Το ίδιο ζήτημα είχε απασχολήσει και τις ρυθμιστικές αρχές των ΗΠΑ στο τέλος του προηγούμενου έτους, που έκαναν την εμφάνιση τους συσκευές ατμίσματος, με εικόνες κινουμένων σχεδίων όπως οι The Simpsons, Rick and Morty, Family Guy και τα Minions. Έκτοτε ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων εξέδωσε προειδοποιήσεις σε 5 εταιρίες και προχώρησε σε απαγορεύσεις συσκευών “φιλικών” προς τα παιδιά.
Οι συσκευές αυτές είναι εύκολα προσβάσιμες και μέσω διαδικτύου και δεν διαθέτουν κάποια απαγόρευση για πώληση σε ανήλικους ή προειδοποίηση για τους κινδύνους για την υγεία. Αυτό γιατί η οδηγία της ΕΕ δεν δίνει μια κοινή γραμμή για τα κανονικά τσιγάρα και τα προϊόντα νικοτίνης, γεγονός που ανοίγει ένα παραθυράκι για τις καπνοβιομηχανίες όσον αφορά τις συσκευασίες. Ωστόσο κάτι τέτοιο μπορεί να είναι ένας πιο εύκολος τρόπος να έρθουν τα παιδιά σε επαφή με το τσιγάρο. “Ανησυχούμε πολύ για αυτό γιατί το βλέπουμε ως πύλη προς τον εθισμό, σε ένα εξαιρετικά εθιστικό προϊόν”, δήλωσε στο Euractiv ο Francisco Rodriguez Lozano, πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικτύου για το Κάπνισμα και την Πρόληψη του Καπνίσματος και εκπρόσωπος του CNPT.
Επιθετικές τακτικές marketing ηλεκτρονικών τσιγάρων για παιδιά, αποκάλυψε η DailyMail, και στη Βρετανία. Καταστήματα λιανικής διαθέτουν ηλεκτρονικά τσιγάρα με φιγούρες σε φωτεινά χρώματα, δίπλα στα μπισκότα και στις καραμέλες. Η DailyMail πραγματοποίησε έρευνα σε πολυσύχναστα καταστήματα της Oxford Street, με γλυκίσματα για παιδιά, μεταξύ των οποίων βρέθηκαν συσκευές ατμίσματος. “Είναι πολύ σαφές ότι όλες αυτές οι αρωματικές ύλες κυκλοφορούν σε παιδιά”, είπαν στη MailOnline. Η έρευνα καταδεικνύει πόσο διατεθημένοι φαίνονται κάποιοι καταστηματάρχες να τραβήξουν την προσοχή των παιδιών με τις παράνομες συσκευές. Η MailOnline ανακάλυψε συσκευές ατμίσματος που “μιμούνται” τα Chupa Chups, Skittles, Jolly Rancher, Rubicon και Calypso, με σχεδόν πανομοιότυπη επωνυμία με τα δημοφιλή γλυκά και ποτά σε άλλα καταστήματα στην Oxford Street και στο διαδίκτυο.
Οι ανησυχίες για το marketing που απευθύνεται σε παιδιά, είχαν ξεκινήσει από πολύ πιο πριν στη Βρετανία, αφού ο TheGuardian το περασμένο καλοκαίρι αποκάλυψε τα αποτελέσματα έρευνας που στοχοποίησε την κινεζική μάρκα Elf Bar πως προωθεί τέτοια πρότυπα μέσω tik- tok. H επωνυμία ήταν ελάχιστα γνωστή ως μάρκα ηλεκτρονικών τσιγάρων πριν από δύο χρόνια, αναφέρει το δημοσίευμα, ωστόσο τώρα είναι από τις δημοφιλέστερες στη Βρετανία. H Elf bar ανήκει σε μια Κινεζική εταιρία τεχνολογίας που φημίζεται για ηλεκτρονικά τσιγάρα με γεύσεις καραμέλα, ουράνιου τόξου, τσιχλόφουσκα και cheesecake.
Στα βίντεο που αναρτώνται μέσω tik -tok εμφανίζονται άτομα με επιρροή, να ατμίζουν μπροστά στην κάμερα, ορισμένα από τα οποία έχουν συγκεντρώσει εκατοντάδες χιλιάδες προβολές, κυρίως σε νεαρό κοινό αφού σχεδόν τα 3/4 των χρηστών του μέσου είναι έφηβοι. Οι ειδικοί στον τομέα της υγείας ανησυχούν ότι η αυξανόμενη δημοτικότητα του Elf Bar, του οποίου το σλόγκαν είναι “Κάνε το ξωτικό, απόλαυσε τον εαυτό σου”, μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική αύξηση του ατμίσματος των νέων στη Βρετανία. Τα στοιχεία δείχνουν πως τα ηλεκτρονικά τσιγάρα μιας χρήσης, ήταν το προτιμώμενο προϊόν σε πάνω από τα μισά παιδιά που ατμίζουν, και η πιο δημοφιλής μάρκα μεταξύ αυτών ήταν το Elf Bar.
Ενώ σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν υπάρχουν ακόμη εξελίξεις όσον αφορά τις συσκευές αυτές, ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ολλανδία, έχουν λάβει μέτρα και έχουν απαγορεύσει τα ηλεκτρονικά τσιγάρα με γεύσεις. Στην Ισπανία, το Υπουργείο Υγείας ξεκίνησε πρόσφατα δημόσια διαβούλευση για να εξετάσει πιθανές μεταρρυθμίσεις, η ανάγκη των οποίων προκύπτει από την “ανεπάρκεια των ισχυόντων κανονισμών για την αυξημένη προσφορά νέων προϊόντων” και την έκθεση “ιδιαίτερα του νεαρού πληθυσμού σε νέες μορφές κατανάλωσης νικοτίνης”, αναφέρει το υπουργείο. Τον περασμένο μήνα, το γαλλικό υπουργείο Υγείας σήμανε επίσης συναγερμό για αυτό το θέμα, προειδοποιώντας ότι «ενόψει της αυξημένης νομοθεσίας, οι κατασκευαστές συσκευών ατμίσματος έχουν γίνει πιο δημιουργικοί στον πραγματικό σχεδιασμό των συσκευών τους», ανέφερε η La Vanguardia.