Οι “food Barons”που λειτουργούν όπως οι εταιρείες καυσίμων.
Εν μέσο της κρίσης κόστους ζωής και την εκτίναξη των τιμών των πρώτων υλών, κάποιες εταιρίες τροφίμων επωφελούνται, κερδίζοντας δισεκατομμύρια. Εκτός από εταιρίες του ενεργειακού τομέα όπως η Shell και η Exxon, κολοσσοί τροφίμων όπως Cargill και Walmart βρίσκονται και αυτοί στην κορυφή της λίστας.
“Είναι κατά κάποιον τρόπο έκπληξη, γιατί νομίζω ότι κάνουν ακριβώς το ίδιο πράγμα με τις εταιρείες ορυκτών καυσίμων”, δήλωσε στο Euronews ο Nick Dearden, διευθυντής της ΜΚΟ Global Justice Now. “Έχετε μια δέσμη εταιρειών που γίνονται όλο και πιο ισχυρές συνεχώς, αποκτούν περισσότερο έλεγχο σε διάφορες πτυχές του συστήματος τροφίμων και κερδοσκοπούν μαζικά. Και κατά τη διάρκεια μιας κρίσης κόστους ζωής, όπου πολλοί άνθρωποι παλεύουν να αντέξουν οικονομικά τους λογαριασμούς η θέρμανσης και τα τροφίμων, κάνουν μια περιουσία και το κάνουν με τον ίδιο τρόπο όπως οι εταιρείες ενέργειας. Ουσιαστικά, μονοπωλούν ένα πολύ βασικό πράγμα που όλοι χρειαζόμαστε”. Και τη στιγμή που η βιομηχανίες τροφίμων όλο ένα και αναπτύσσονται, ο υποσιτισμός όλο ένα και αυξάνεται.
Σε μια πρόσφατη έκθεση, οι ερευνητές της ETC Hope Shand, Kathy Jo Wetter και Kavya Chowdhry αποκάλεσαν τους ηγέτες στη βιομηχανία τροφίμων και γεωργικών προϊόντων «βαρόνους τροφίμων», ένας τίτλος που δείχνει αμέσως τη δύναμη που ασκούν αυτές οι εταιρείες στη βιομηχανία τροφίμων. Αυτές οι εταιρίες μπορεί να μην καθιερώθηκαν τα τελευταία δυο χρόνια, ωστόσο συνθήκες όπως η πανδημία και ο πόλεμος τις βοήθησε να αναπτυχθούν.
- δείτε επίσης: Το φαινόμενο Big Food
Σύμφωνα με μια πρόσφατη έκθεση της Oxfam με τίτλο «Κέρδος από τον πόνο», οι δισεκατομμυριούχοι τροφίμων έχουν δει τον συλλογικό τους πλούτο να αυξάνεται κατά 45% την τελευταία διετία, ποσοστό που ανέρχεται περίπου στα 374 δισ. ευρώ. Κατά τη συγκεκριμένη διετία που πολλοί άνθρωποι αναγκάστηκαν να επιλέξουν αν θα πραγματοποιήσουν περικοπές σε τρόφιμα ή στη θέρμανση, αναπτύχθηκαν 62 νέοι δισεκατομμυριούχοι.
“Κοιτάζοντας τα στοιχεία, διαπιστώνεται ότι ο αριθμός των εταιρειών που έλεγχαν τη βιομηχανία σίτου πριν από αρκετές δεκαετίες ήταν σχετικά μικρός, αλλά ποτέ τόσο μικρός όσο σήμερα», είπε ο Dearden. “Αλλά και αυτές οι εταιρείες βρίσκουν συνέργειες με άλλα μέρη του συστήματος τροφίμων. Έτσι, για παράδειγμα, εάν έχετε τεράστιο μερίδιο στη βιομηχανία φυτοφαρμάκων και χημικών και έχετε επίσης ένα τεράστιο μερίδιο στη βιομηχανία σπόρων που ελέγχει τους σπόρους που καλλιεργούν οι αγρότες, αυτή είναι μια τεράστια συνέργεια γιατί μπορείτε να διασφαλίσετε ότι οι σπόροι σας συνεργάζονται με τα λιπάσματά σας ή τα χημικά σας και ότι μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο μαζί και αυτό σας δίνει πρόσθετο έλεγχο της βιομηχανίας”.
Η Cargill είναι ένας παγκόσμιος κολοσσός τροφίμων που σύμφωνα με έκθεση της Oxfam του 2017, είναι ανάμεσα στις 4 εταιρίες που ελέγχει πάνω από 70% της παγκόσμιας αγοράς γεωργικών προϊόντων. Οι παγκόσμιες αυξήσεις στην τιμή των σιτηρών οδήγησαν την εταιρία να αυξήσει τον συνολικό της πλούτο κατά 65%, με τέσσερα μέλη της να εντάσσονται στη λίστα του Forbes με τους 500 πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο.
Η Walmart από την άλλη είναι παγκόσμια αλυσίδα σούπερ μάρκετ, έχει λάβει περίπου 15 δισεκατομμύρια δολάρια σε μετρητά μερίσματα από την εταιρεία, καθώς τα αγαθά που πωλούνταν στα καταστήματά τους έγιναν πιο ακριβά ενώ οι μισθοί των υπαλλήλων της παρέμειναν σχεδόν οι ίδιοι. Οι ερευνητές γράφουν ότι εν μέσω της πανδημίας, «αυτοί οι Food Barons αξιοποίησαν στο έπακρο τη σύγκλιση για να σφίξουν τη… “λαβή” τους σε κάθε κρίκο της Βιομηχανικής Διατροφικής Αλυσίδας υπονομεύοντας τα δικαιώματα των αγροτών, των μικροϊδιοκτητών, των ψαράδων και των κτηνοτρόφων να παράγουν τρόφιμα για τις δικές τους κοινότητες και πολλούς άλλους”.
Σύμφωνα με τον Dearden, όσον αφορά το πως λειτουργεί αυτή τη στιγμή το σύστημα τροφίμων, είναι πως λίγοι άνθρωποι διαχειρίζονται την βιομηχανία, των οποίων το κύριο μέλημα είναι το πως να κερδοσκοπήσουν αντί να στοχεύσουν στη μείωση του υποσιτισμού. “Πολλές εταιρείες τροφίμων, επειδή είδαν ότι θα επικρατούσε πανικός γύρω από τον πόλεμο στην Ουκρανία, αύξησαν τις τιμές. Χρησιμοποίησαν την κρίση για να κερδοσκοπήσουν ουσιαστικά», είπε ο Dearden.