Οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής Keck του USC κάνουν και επίσημα τη σύνδεση ουσίας PFAS με την αύξηση του κινδύνου για καρκίνο του ήπατος.
Oι υπερφθοριωμένες αλκυλιωμένες ουσίες (PFAS) είναι γνωστές και ως «παντοτινά χημικά» καθώς είναι εξαιρετικά ανθεκτικές όταν βρίσκονται στο περιβάλλον και στους οργανισμούς. Περιλαμβάνουν πάνω από 4.700 χημικές ουσίες, αποτελούν ομάδα ανθρωπογενών ουσιών που χρησιμοποιούνται ευρέως και συσσωρεύονται με την πάροδο του χρόνου στους ανθρώπους και στο περιβάλλον. Μπορούν να προκαλέσουν προβλήματα υγείας όπως βλάβη στο ήπαρ, παθήσεις του θυρεοειδούς, παχυσαρκία, προβλήματα γονιμότητας και καρκίνο.
Χρησιμοποιούνται σε αντικολλητικά σκεύη της κουζίνας όπως τηγάνια και κατσαρόλες, καθώς επίσης σε χαλιά ανθεκτικά στους λεκέδες, συσκευασίες τροφίμων και σε άλλα προϊόντα.
Η Ευρωπαϊκή Χημική Υπηρεσία έχει από καιρό επισημάνει τη σύνδεση των PFAS με καρκίνους και ενθαρρύνει την αντικατάστασή τους από ουσίες χωρίς φθόριο.
Το θειικό υπερφθοροκτάνιο ή PFOS, είναι μια από τις πολλές τεχνητές χημικές ουσίες PFAS, που μάλιστα χαρακτηρίζονται «αιώνιες» λόγω της αργής διάσπασής τους και έχουν ενοχοποιηθεί για συγκεκριμένες μορφές καρκίνου, όπως του ήπατος, όπου συσσωρεύονται. Η συσχέτιση αυτή είναι από χρόνια γνωστή, όμως ερευνητές της Ιατρικής Σχολής Keck του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνια (USC) εισφέρουν πλέον συγκεκριμένες αποδείξεις. H επικεφαλής της έρευνας είναι η Λήδα Χατζή, MD, PhD, καθηγήτρια επιστημών δημόσιας υγείας.
Η έκθεση στο θειικό υπερφθοροκτάνιο ή PFOS συνδέεται με το μη ιογενές ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα, τον πιο κοινό τύπο καρκίνου του ήπατος. Προηγούμενη έρευνα σε ζώα είχε υποδείξει ότι η έκθεση σε ουσίες PFAS αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του ήπατος, αλλά αυτή είναι η πρώτη μελέτη που επιβεβαιώνει τη συσχέτιση χρησιμοποιώντας ανθρώπινους ιστούς. Ο καρκίνος του ήπατος είναι μια από τις πιο σοβαρές και θανατηφόρες μορφές ηπατικής νόσου και αυτή είναι η πρώτη μελέτη σε ανθρώπους που δείχνει ότι οι ουσίες ενοχοποιούνται για την ασθένεια.
Η ομάδα της Ιατρικής Σχολής Keck χρησιμοποίησε ανθρώπινα δείγματα από μεγάλη επιδημιολογική μελέτη σε συνεργασία με την ιατρική σχολή του Πανεπιστημίου της Χαβάης, με τη συμμετοχή περισσότερων από 200.000 κατοίκους του Λος Άντζελες και της Χαβάης, αναφέρει σχετικό δημοσίευμα της Eurekalert. Από αυτό το απόθεμα δειγμάτων αίματος και ιστών εντοπίστηκαν 50 συμμετέχοντες που τελικά ανέπτυξαν καρκίνο του ήπατος και τα σύγκριναν με δείγματα πριν τη διάγνωση.
Τα άτομα με τη μεγαλύτερη έκθεση σε PFOS είχαν 4,5 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του ήπατος από εκείνα με τα χαμηλότερα επίπεδα PFOS στο αίμα τους. Η χημική ουσία φαίνεται να μεταβάλλει τη φυσιολογική διαδικασία του μεταβολισμού της γλυκόζης, το μεταβολισμό των χολικών οξέων και το μεταβολισμό ενός τύπου αμινοξέων που ονομάζονται αμινοξέα διακλαδισμένης αλυσίδας στο ήπαρ.
Η διαταραχή των φυσιολογικών μεταβολικών διεργασιών στο συκώτι μπορεί να προκαλέσει τη συσσώρευση περισσότερου λίπους εκεί προκαλώντας τη λεγόμενη μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος ή NAFLD. Υπήρξε μια δραματική και ανεξήγητη αύξηση της NAFLD σε όλο τον κόσμο τα τελευταία χρόνια, κάτι που είναι ανησυχητικό επειδή τα άτομα με NAFLD έχουν πολύ υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο του ήπατος. Η NAFLD αναμένεται να επηρεάσει το 30% όλων των ενηλίκων στις ΗΠΑ έως το 2030. Κι αυτό είναι ένα σήμα συναγερμού για όλο τον κόσμο και πρωτίστως για τη βιομηχανία της διατροφής και των προϊόντων καθημερινής ανθρώπινης χρήσης, που πρέπει να επιταχύνει την κατάργηση και αντικατάσταση των επικίνδυνων καρκινογόνων ενώσεων.