Διαμάχη των Ευρωπαίων υπουργών γεωργίας για την πρόταση της Ουγγαρίας για τα τρόφιμα με βάση τα έντομα.
Οι Ευρωπαίοι υπουργοί συζήτησαν ένα σημείωμα της ουγγρικής Προεδρίας, το οποίο υποστήριζε την προστασία των γαστρονομικών παραδόσεων της Ευρώπης από τα “νέα τρόφιμα”.
Οι υπουργοί των γεωργικών δυνάμεων της Ισπανίας και της Γερμανίας τάχθηκαν κατά της στάσης της Ουγγαρίας για τα “νέα τρόφιμα” (novel food) κατά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Γεωργίας και Αλιείας (AGRIFISH) Βρυξέλλες στις 15 Ιουλίου. Η ουγγρική προεδρία υποστηρίζει ότι το κρέας και τα γαλακτοκομικά προϊόντα παραμένουν ακρογωνιαίος λίθος της ευρωπαϊκής διατροφικής κουλτούρας παρά την απότομη αύξηση της κατανάλωσης εναλλακτικών προϊόντων με βάση τα φυτά. Η Ουγγαρία ήταν μια από τις χώρες που υποστήριξαν ένα έγγραφο που συντάχθηκε από την Αυστρία, τη Γαλλία και την Ιταλία, το οποίο υποστήριξε ότι το κρέας που καλλιεργείται σε εργαστήριο αποτελεί απειλή για τις «γνήσιες μεθόδους παραγωγής τροφίμων».
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η κατανάλωση χορτοφαγικών εναλλακτικών προϊόντων σε σχέση με το κρέας, τα γαλακτοκομικά και τα θαλασσινά έχει πενταπλασιαστεί από το 2011 και αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται. Για τα έντομα, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει εγκρίνει μέχρι στιγμής την πώληση τεσσάρων ειδών, ενώ τουλάχιστον οκτώ αιτήσεις βρίσκονται στα σκαριά.
Ωστόσο, ορισμένοι από τους κορυφαίους παραγωγούς γεωργικών προϊόντων διατροφής της ΕΕ διαφώνησαν με τη θέση της Ουγγαρίας, υποστηρίζοντας ότι η καινοτομία και η παράδοση μπορούν να συνυπάρξουν και ότι οι νέες επιλογές τροφίμων δεν χρειάζεται να υπονομεύουν τη γαστρονομική κουλτούρα του μπλοκ.
Η χρήση όρων όπως λουκάνικο, μπριζόλα και γάλα για την περιγραφή αντίστοιχων προϊόντων φυτικής προέλευσης έχει προκαλέσει διαμάχη σε αρκετές χώρες της ΕΕ, φτάνοντας μέχρι το ανώτατο δικαστήριο της ΕΕ.
Ενώ το έγγραφο αναφέρεται κυρίως σε χορτοφαγικές εναλλακτικές λύσεις και καινοτομίες όπως το εργαστηριακό κρέας, ο υπουργός γεωργίας της Ισπανίας Luis Planas φοβάται ότι η απροθυμία της Βουδαπέστης να αγκαλιάσει την καινοτομία θα μπορούσε να επεκταθεί και στις καλλιέργειες που παράγονται με τη χρήση νέων γονιδιωματικών τεχνικών (NGT).
«Αν πρόκειται πραγματικά για μια κρυφή συζήτηση σχετικά με τις NGTs, σίγουρα δεν συμφωνώ», δήλωσε ο Planas.
Υπέρ της επιλογής των καταναλωτών μίλησε και ο Cem Özdemir, υπουργός γεωργίας της Γερμανίας. «Είμαι πολύ περήφανος για τα τοπικά μας τρόφιμα, αλλά δεν είμαι υπέρ του να εξαναγκάζουμε τους ανθρώπους να τρώνε αυτό ή εκείνο. Αν οι άνθρωποι θέλουν νέα τρόφιμα, τι κακό έχει αυτό; Οι άνθρωποι είναι αυτοί που πρέπει να αποφασίσουν»
Φύλακες της παράδοσης
Ωστόσο, ορισμένα άλλα κράτη μέλη εξέφρασαν μια θέση πιο σύμφωνη με αυτή της Ουγγαρίας. Για παράδειγμα, ο υπουργός γεωργίας της Αυστρίας Norbert Totschnig, μέλος του κεντροδεξιού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, δήλωσε «Χαιρετίζω πολύ τη σημερινή συζήτηση στις Βρυξέλλες. Οι οικογενειακές μας παραδόσεις παρέχουν ολοκληρωμένες υπηρεσίες στην κοινωνία που υπερβαίνουν κατά πολύ την απλή παραγωγή τροφίμων», πρόσθεσε.
Όσον αφορά τα “καινοτόμα” προϊόντα, ο Totschnig επέμεινε ότι οι αμφιλεγόμενες τεχνικές παραγωγής, όπως το κρέας που καλλιεργείται στο εργαστήριο, θα πρέπει να υπόκεινται σε ολοκληρωμένες αξιολογήσεις κινδύνου και ζήτησε απαιτήσεις επισήμανσης για τα καινοτόμα προϊόντα διατροφής.
«Πρέπει να θέσουμε σε εφαρμογή διαφανή σήμανση στην ΕΕ πριν από οποιαδήποτε έγκριση και να εγγυηθούμε την τεκμηριωμένη απόφαση αγοράς και την ελευθερία επιλογής για τους καταναλωτές», δήλωσε.
Ο υπουργός γεωργίας της Ιταλίας Francesco Lollobrigida συμμερίστηκε επίσης το ενδιαφέρον της Βουδαπέστης για την υπεράσπιση και την προώθηση της παραδοσιακής παραγωγής και επανέλαβε την αντίθεσή του στο τεχνητά παραγόμενο κρέας κατά τη διάρκεια της συνάντησης AGRIFISH.
«Δεν πρόκειται μόνο για τρόφιμα. Σημαίνει επίσης την προστασία της γης, του περιβάλλοντος, του πολιτισμού, της παράδοσης και της ποιότητας ζωής», δήλωσε στους δημοσιογράφους.
Παράλληλα, τόνισε ότι δεν ήταν απαραίτητα πρόθεση της ουγγρικής προεδρίας να εκτροχιάσει τις διαπραγματεύσεις για νέους κανόνες σχετικά με τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα. «Στην πραγματικότητα δεν διαβάζω την επιθυμία να επιβραδυνθεί οποιαδήποτε διαδικασία, αλλά να γνωρίζουμε ποιες είναι οι κατευθύνσεις», είπε.
Η Ουγγαρία ξεκινά από μηδενική βάση τις σταματημένες διαπραγματεύσεις για τον κανονισμό NGT, επαναφέροντας συμβιβασμούς που επιτεύχθηκαν τους τελευταίους μήνες, όπως οι εξαιρέσεις σχετικά με την ιχνηλασιμότητα και την επισήμανση.
Ο υπουργός γεωργίας της Ουγγαρίας István Nagy δήλωσε στους δημοσιογράφους τη Δευτέρα ότι οι τεχνικές συζητήσεις σχετικά με τις τεχνικές γονιδιακής επεξεργασίας θα συνεχιστούν στις 19 Ιουνίου και τόνισε ότι η προεδρία «προσπαθεί να βρει έναν συμβιβασμό» για το θέμα.