Η επίδραση των αναψυκτικών διαίτης στην υγεία.
Πολλοί άνθρωποι έχουν ελαττώσει τα ζαχαρούχα αναψυκτικά από ό,τι στο παρελθόν. Αυτό είναι μια μεγάλη νίκη για τη δημόσια υγεία, δεδομένων των αναγνωρισμένων κινδύνων από δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε ποτά με αυξημένη ζάχαρη.
Όμως, με την πάροδο του χρόνου, η πρόσληψη αναψυκτικών διαίτης έχει αυξηθεί. Στην πραγματικότητα, είναι τόσο υψηλή που τα προϊόντα αυτά ανιχνεύονται πλέον τακτικά στα λύματα.
Τα γλυκά αναψυκτικά “διαίτης”
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συμβουλεύει τους καταναλωτές «να μειώσουν την ημερήσια πρόσληψη ελεύθερων σακχάρων σε λιγότερο από το 10% της συνολικής ενεργειακής τους πρόσληψης. Μια περαιτέρω μείωση σε ποσοστό κάτω του 5% ή περίπου 25 γραμμάρια (έξι κουταλάκια του γλυκού) την ημέρα θα προσέφερε πρόσθετα οφέλη για την υγεία».
Αλλά τα περισσότερα κανονικά αναψυκτικά περιέχουν πολλή ζάχαρη. Ένα κανονικό κουτάκι αυθεντικής Coca-Cola των 335 χιλιοστόλιτρων περιέχει τουλάχιστον επτά κουταλάκια του γλυκού πρόσθετη ζάχαρη.
Τα αναψυκτικά διαίτης έχουν σχεδιαστεί για να έχουν γεύση παρόμοια με τα κανονικά αναψυκτικά, αλλά χωρίς τη παρουσία ζάχαρης. Αντί γι αυτή, τα αναψυκτικά διαίτης περιέχουν τεχνητά ή φυσικά γλυκαντικά, όπως ασπαρτάμη, η σακχαρίνη και η σουκραλόζη. Τα φυσικά γλυκαντικά περιλαμβάνουν τη στέβια και το εκχύλισμα φρούτων του μοναχού, τα οποία προέρχονται από φυτικές πηγές.
Πολλές τεχνητές γλυκαντικές ουσίες είναι πολύ πιο γλυκές από τη ζάχαρη, οπότε απαιτείται λιγότερη ποσότητα για να παρέχουν την ίδια έκρηξη γλυκύτητας.
Τα αναψυκτικά διαίτης προωθούνται στην αγορά ως πιο υγιεινές εναλλακτικές λύσεις σε σχέση με τα κανονικά αναψυκτικά, ιδίως για άτομα που θέλουν να μειώσουν την πρόσληψη ζάχαρης ή να διαχειριστούν το βάρος τους.
Όμως, ενώ έρευνες σε ενήλικες και εφήβους της Αυστραλίας δείχνουν ότι οι περισσότεροι άνθρωποι κατανοούν τα οφέλη της μείωσης της πρόσληψης ζάχαρης, συχνά δεν είναι τόσο ενήμεροι για το πώς τα διαιτητικά ποτά μπορεί να επηρεάσουν την υγεία ευρύτερα.
Βοηθούν τα αναψυκτικά διαίτης στη διαχείριση του βάρους;
Παρά τη λέξη “διαίτης” στην ονομασία, τα αναψυκτικά αυτά δεν συνδέονται με τη διαχείριση του βάρους.
Το 2022, ο ΠΟΥ διεξήγαγε συστηματική ανασκόπηση σχετικά με το κατά πόσον η χρήση τεχνητών γλυκαντικών είναι ωφέλιμη για τη διαχείριση του βάρους. Συνολικά, οι τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες μελέτες που εξέτασαν έδειξαν ελαφρώς μεγαλύτερη απώλεια βάρους σε άτομα που χρησιμοποιούσαν τεχνητά γλυκαντικά.
Αλλά οι μελέτες παρατήρησης διαπίστωσαν ότι τα άτομα που καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες τεχνητών γλυκαντικών τείνουν να έχουν αυξημένο κίνδυνο υψηλότερου δείκτη μάζας σώματος και 76% αυξημένη πιθανότητα να έχουν παχυσαρκία.
Με άλλα λόγια, τα τεχνητά γλυκαντικά μπορεί να μην βοηθούν άμεσα στη διαχείριση του βάρους μακροπρόθεσμα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο ΠΟΥ να συμβουλεύει ότι τα τεχνητά γλυκαντικά δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση του βάρους.
Μελέτες σε ζώα έχουν δείξει ότι η κατανάλωση υψηλών επιπέδων τεχνητών γλυκαντικών μπορεί να σηματοδοτήσει στον εγκέφαλο ότι στερείται ενέργειας, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε περισσότερη κατανάλωση τροφής. Ωστόσο, οι αποδείξεις ότι αυτό συμβαίνει στους ανθρώπους δεν έχουν ακόμη αποδειχθεί.