Η νηστεία προάγει την αναγέννηση των κυττάρων, αλλά αφήνει επίσης τα κύτταρα ευάλωτα σε καρκινικές μεταλλάξεις.
Η διαλειμματική νηστεία έχει γίνει μια από τις πιο δημοφιλείς δίαιτες, με έρευνες να τη συνδέουν με πολλά οφέλη για την υγεία. Ενώ οι παρεμβάσεις νηστείας έχουν συνδεθεί με την παράταση της διάρκειας ζωής και την αναγέννηση των ιστών, μελέτη υποδεικνύει ότι η διαλειμματική νηστεία μπορεί να επηρεάζει την αναγέννηση των κυττάρων, η οποία συνδέεται με καρκινικές μεταλλάξεις.
Μια μελέτη σε ποντίκια από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ), που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature, εντόπισε το μονοπάτι που ενεργοποιεί αυτή την αναγέννηση των κυττάρων και βρήκε ένα μειονέκτημα.
Ενώ η νηστεία ενισχύει την αναγέννηση των εντερικών βλαστικών κυττάρων, οι μεταλλάξεις που συνέβησαν κατά την περίοδο φαγητού μετά τη νηστεία θα μπορούσαν να δημιουργήσουν εντερικούς όγκους σε πρώιμο στάδιο. Το εύρημα αυτό είναι σημαντικό επειδή καταδεικνύει έναν νέο τρόπο με τον οποίο η νηστεία μπορεί να είναι δίκοπο μαχαίρι.
Παρατήρησαν τρεις ομάδες ποντικιών: Η πρώτη ομάδα έμεινε νηστική για 24 ώρες, η δεύτερη ομάδα έμεινε νηστική για 24 ώρες και στη συνέχεια έτρωγε απεριόριστα τις επόμενες 24 ώρες, και η τρίτη ομάδα ελέγχου έτρωγε ελεύθερα καθ’ όλη τη διάρκεια του πειράματος.
Όταν ανέλυσαν τα εντερικά βλαστικά κύτταρα των ποντικών, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η αναγέννηση καταστέλλεται κατά τη διάρκεια της νηστείας. Ωστόσο, αυξήθηκε κατά τη διάρκεια της περιόδου επανασίτισης για τα ποντίκια που πρώτα έμειναν νηστικά και στη συνέχεια έφαγαν κατά τη διάρκεια των επόμενων 24 ωρών.
Τα κύτταρα αυτά πολλαπλασιάστηκαν ακόμη περισσότερο από εκείνα των ποντικών που δεν είχαν νηστέψει. Υπάρχει όμως ένα μειονέκτημα σε αυτή την ταχεία αναγέννηση. Όταν εμφανίστηκαν καρκινικές μεταλλάξεις κατά τη διάρκεια της περιόδου υψηλού πολλαπλασιασμού – την οποία η ομάδα προκάλεσε με ένα καρκινογόνο γονίδιο – τα ποντίκια ήταν πιο επιρρεπή στην ανάπτυξη εντερικών όγκων σε πρώιμο στάδιο.
«Πιστεύουμε ότι η νηστεία και η επανασίτιση αντιπροσωπεύουν δύο διαφορετικές καταστάσεις», δήλωσε ο Shinya Imada, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο MIT και ένας από τους επικεφαλής συγγραφείς της μελέτης.
«Στην κατάσταση νηστείας, η ικανότητα των κυττάρων να χρησιμοποιούν τα λιπίδια και τα λιπαρά οξέα ως πηγή ενέργειας τους επιτρέπει να επιβιώνουν όταν τα θρεπτικά συστατικά είναι χαμηλά. Και στη συνέχεια, είναι η κατάσταση επανασίτισης μετά τη νηστεία που οδηγεί πραγματικά στην αναγέννηση. Όταν οι θρεπτικές ουσίες γίνουν διαθέσιμες, αυτά τα βλαστικά κύτταρα και τα προγονικά κύτταρα ενεργοποιούν προγράμματα που τους επιτρέπουν να χτίσουν κυτταρική μάζα και να επαναπληρώσουν το εντερικό τοίχωμα», πρόσθεσε.
Η μελέτη υπέδειξε, επίσης, ότι οι μεταλλάξεις που αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια της φάσης επανασίτισης ήταν πιο πιθανό να οδηγήσουν σε σχηματισμό πολύποδα σε σύγκριση με εκείνες που εμφανίστηκαν σε ποντίκια που δεν έκαναν νηστεία.
Τέλος, οι ερευνητές τόνισαν ότι η μελέτη διεξήχθη σε ποντίκια με συγκεκριμένες μεταλλάξεις καρκίνου και ότι το πιο περίπλοκο ανθρώπινο πλαίσιο μπορεί να δώσει διαφορετικά αποτελέσματα.