Επιμέλεια: Κατερίνα Κουδούνα *
Η εποχή των πληροφοριών — όπου οι φυσικές εμπειρίες σταδιακά δίνουν τη θέση τους σε ψηφιακές διασυνδέσεις — βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Οι εμβυθιστικές τεχνολογίες συγχωνεύουν τον φυσικό και τον ψηφιακό ή προσομοιωμένο κόσμο, για να παρέχουν μια αίσθηση βύθισης σε περιβάλλοντα 360 μοιρών.
Οι εμβυθιστικές τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένης της εικονικής πραγματικότητας (VR), της επαυξημένης πραγματικότητας (AR) και της μεικτής πραγματικότητας (MR), προσφέρουν ευκαιρίες αλληλεπίδρασης με εικονικά αντικείμενα και ψηφιακά επιλεγμένα πραγματικά αντικείμενα και μέρη, προκειμένου να βελτιώσουν τις εμπειρίες. Αν και οι εμβυθιστικές τεχνολογίες είναι διαθέσιμες από τα μέσα του 20ου αιώνα, ο ενθουσιασμός για την καινοτομία VR και AR έχει αυξηθεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες, οι οποίες έχουν σημαδευτεί από την ανάπτυξη των συσκευών τρίτης γενιάς.
Διαφοροποίηση AR, VR και MR
Στο VR, οι χρήστες είναι πλήρως βυθισμένοι σε προσομοιωμένα περιβάλλοντα που είναι διαφορετικά από το φυσικό τους περιβάλλον. Τα ακουστικά, που ονομάζονται επίσης “head-mounted display”, παρέχουν μια προβολή 360 μοιρών του προσομοιωμένου χώρου, δημιουργώντας την αίσθηση ότι βρίσκονται σε ένα εναλλακτικό περιβάλλον. Τα κοινά παραδείγματα VR περιλαμβάνουν εικονικές περιηγήσεις σε μουσεία και καταχωρήσεις ακινήτων με προσομοιωμένα ή καταγεγραμμένα περιβάλλοντα φυσικών χώρων.
Η επαυξημένη πραγματικότητα (AR), από την άλλη πλευρά, ενισχύει το πραγματικό φυσικό περιβάλλον του χρήστη υπερκαλύπτοντας ψηφιακά στοιχεία και δεν απαιτεί απαραίτητα ακουστικά ή ελεγχόμενη συσκευή. Το AR μπορεί να διευκολυνθεί μέσω ακουστικών 2-Δ, ολογραφικών φορητών κινητών συσκευών ή έξυπνων γυαλιών. Οι εφαρμογές του AR περιλαμβάνουν π.χ. το παγκόσμιο φαινόμενο παιχνιδιών Pokémon GO.
Το MR αξιοποιεί τα οφέλη τόσο του VR όσο και του AR προσθέτοντας αντικείμενα στο φυσικό χώρο με πρόσθετη χωρική κατανόηση του φυσικού περιβάλλοντος. Τα ειδικά ακουστικά δημιουργούν μια μικτή πραγματικότητα υπερκαλύπτοντας αντικείμενα όπως σχόλια και τρισδιάστατα γραφικά σε ένα φυσικό περιβάλλον, επιτρέποντας έτσι την αναγνώριση των φυσικών στοιχείων και επιτρέποντας στους χρήστες να αλληλεπιδρούν με τα ψηφιακά και φυσικά αντικείμενα.
Τα κινητά τηλέφωνα που χρησιμοποιούν τεχνολογία σαρωτή LiDAR (ανίχνευση φωτός και εύρος) για να παρέχουν έναν χάρτη βάθους του περιβάλλοντος ανοίγουν νέες δυνατότητες για την εφαρμογή εφαρμογών MR.
Εκτεταμένη πραγματικότητα – Extended Reality
Η Εκτεταμένη Πραγματικότητα (XR), είναι ένας όρος “ομπρέλα” που περιλαμβάνει τα VR, AR και MR, επεκτείνει τον πραγματικό κόσμο προσομοιώνοντας ή προσθέτοντας ψηφιακά στοιχεία και ξεδιπλώνοντας ένα νέο σύνολο διαδραστικών δυνατοτήτων. Το XR εφαρμόζεται όχι μόνο στα τυχερά παιχνίδια και την ψυχαγωγία, αλλά και στην υγειονομική περίθαλψη, την εκπαίδευση, τη μεταποίηση, το μάρκετινγκ, τα ακίνητα, το λιανικό εμπόριο και το στρατό.
Η παγκόσμια αγορά AR και MR αναμένεται να φτάσει τα 326,1 δισεκατομμύρια δολάρια (287,45 δισεκατομμύρια ευρώ) μέχρι το 2027, με σύνθετο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 63% μεταξύ 2020 και 2027, σύμφωνα με έκθεση MarketResearch.com.
Υπάρχουν ευκαιρίες για τη βιομηχανία τροφίμων να επωφεληθεί από τις τεχνολογίες XR σε τομείς όπως τα περιβάλλοντα απομακρυσμένης εργασίας, η κατάρτιση του εργατικού δυναμικού, η επιθεώρηση, το μάρκετινγκ και η υποστήριξη πελατών. Ωστόσο, η επιτυχής εφαρμογή της XR στη βιομηχανία τροφίμων έχει μείνει πίσω την τελευταία δεκαετία. Με τις ραγδαίες εξελίξεις στο λογισμικό και το υλικό, καθώς και τη μεταβαλλόμενη εργασία και τη λειτουργική κουλτούρα που υποκινούνται από αλλαγές κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, είναι πιθανό ότι αυτό θα αλλάξει και το XR θα υιοθετηθεί γρήγορα στη βιομηχανία επεξεργασίας τροφίμων κατά την επόμενη δεκαετία.
Εκπαίδευση και αντιμετώπιση προβλημάτων
Επειδή επιτρέπει στους εργαζόμενους να εκπαιδεύονται με το δικό τους ρυθμό, το XR είναι πολύτιμο για την κατάρτιση των εργαζομένων και προωθεί τη διατήρηση της μάθησης. Επιπλέον, η XR μπορεί να βοηθήσει το νέο εργατικό δυναμικό να γνωρίσει τις γραμμές παραγωγής, τα εργοτάξια ή άγνωστες διαδικασίες — οι οποίες μπορεί να είναι δαπανηρές ή/και να έχουν κινδύνους για την ασφάλεια — σε περιβάλλοντα χαμηλού κινδύνου. Εταιρείες που εφάρμοσαν αυτές τις τεχνολογίες, έχουν μειώσει το κόστος μέχρι και 93% αφού εξοικονόμησαν ακόμα και 7 ώρες από μια δραστηριότητα 8 ωρών.
Η Taqtile, ένας βιομηχανικός πάροχος λύσεων XR, αναπτύσσει στρατηγικές για την εκπαίδευση των εργαζομένων πρώτης γραμμής μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας Manifest. Ο Kelly Malone, επικεφαλής πελατών της Taqtile, λέει ότι οι απομακρυσμένες ρυθμίσεις εργασίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 έδειξαν την ανάγκη των εργαζομένων πρώτης γραμμής για υποστήριξη από ειδικούς απομακρυσμένης εργασίας. Υποστηρίζει ότι «το 80% του εργατικού δυναμικού, που αντιστοιχεί σε 2,8 δισεκατομμύρια ανθρώπους, είναι χωρίς γραφείο» και «αυτό το τμήμα του εργατικού δυναμικού δεν έχει επωφεληθεί από τα συνεχιζόμενα πλεονεκτήματα του ψηφιακού μετασχηματισμού.
“Μια γενιά που συνταξιοδοτείται πλέον, παίρνει επίσης μαζί τις συσσωρευμένες θεσμικές γνώσεις σχετικά με τον εξοπλισμό και τις διαδικασίες, προκαλώντας πρόσθετη επιβάρυνση στις επιχειρήσεις για να εκπαιδεύσουν το νέο εργατικό δυναμικό”, συνεχίζει ο Μαλόουν. “Οι νέες αυτές τεχνολογικές λύσεις αντιμετωπίζουν την αυξανόμενη ανάγκη κατάρτισης ενός εργατικού δυναμικού επόμενης γενιάς, το οποίο τείνει να έχει μια συγγένεια με τα ψηφιακά εργαλεία και δεδομένα.”
Ο Malone σημειώνει ότι τα εργαλεία MR έχουν χρησιμοποιηθεί για να επιτρέψουν στους εργοδότες να συμπιέζουν εβδομάδες κατάρτισης σε τρεις μόλις ημέρες.
Οι κατασκευαστές μπορούν επίσης να επωφεληθούν από τη βοήθεια της MR στη συντήρηση και τις επιθεωρήσεις γραμμών με επιλογές απομακρυσμένης υποστήριξης και χειρισμό υλικών. Οι χειριστές που εργάζονται για την αντιμετώπιση προβλημάτων εξοπλισμού ή γραμμών επεξεργασίας μπορούν να εκτελούν εργασίες λαμβάνοντας οδηγίες βήμα προς βήμα μέσω κινητής συσκευής ή ακουστικών MR.
Σύμφωνα με μια μελέτη που διεξήγαγε η Deloitte για την αξιολόγηση των επιλογών ζωντανής απομακρυσμένης υποστήριξης, το 84% των 200 φορέων του κλάδου που συμμετείχαν στην έρευνα, προτίμησαν την απομακρυσμένη ζωντανή καθοδήγηση μέσω συστημάτων MR έναντι μιας τυπικής βιντεοκλήσης, οδηγώντας σε 32% βελτίωση στην επίλυση προβλημάτων κατά τη διάρκεια των περιόδων που οι εγκαταστάσεις ήταν εκτός λειτουργίας και 50% λιγότερα σφάλματα.
Οι ειδικοί μπορούν να καθοδηγήσουν τους χειριστές να διεξάγουν μια εργασία συντήρησης ή αντιμετώπισης προβλημάτων με πληροφορίες που εμφανίζονται σε ένα συγκεκριμένο μέρος του εξοπλισμού, μέσω ακουστικών MR. Επιπλέον, μπορούν να δημιουργηθούν αποδεικτικά στοιχεία για να ακολουθήσουν τις οδηγίες κατά τη διάρκεια μιας συνήθους δραστηριότητας συντήρησης. Οι περιορισμοί συνδεσιμότητας στο Διαδίκτυο μπορούν να ξεπεραστούν ενσωματώνοντας offline λειτουργίες.
Μάρκετινγκ και διατήρηση καταναλωτών
Τα πιο ευρέως εφαρμοσμένα παραδείγματα χρήσης XR μπορεί να προέρχονται από τους τομείς μάρκετινγκ και πωλήσεων λόγω των ισχυρών χαρακτηριστικών αφήγησης των εμβυθιστικών τεχνολογιών. Οι εκδηλώσεις τροφίμων και ποτών, συμπεριλαμβανομένης της ετήσιας εκδήλωσης του IFT, έχουν δει μια αυξανόμενη έλξη στην εφαρμογή 360 περιηγήσεων.
Οι εταιρείες τροφίμων χρησιμοποιούν περιηγήσεις VR 360 για να προσκαλέσουν προμηθευτές και πελάτες να ρίξουν μια ματιά στις εγκαταστάσεις και τις δραστηριότητές τους. Για παράδειγμα, το Farm Food 360 από τον Καναδά, παρέχει διαδικτυακές εικονικές περιηγήσεις σε καναδικούς οπωρώνες μήλων, κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις και εγκαταστάσεις επεξεργασίας αυγών, βρώμης και τυριών μέσω συμβατών προγραμμάτων περιήγησης ιστού, κινητών τηλεφώνων και γυαλιών VR. Το αποστακτήριο Patrón προσφέρει εμπειρίες AR και VR στους καταναλωτές, περνώντας από την παραγωγή, τη ωρίμανση και την εμφιάλωση της τεκίλας του.
Οι βιωματικές στρατηγικές μάρκετινγκ από μάρκες τροφίμων περιλαμβάνουν την ενσωμάτωση AR του Remy Martin (η εταιρεία παραγωγής του πασίγνωστου κονιάκ) με το Microsoft HoloLens το 2017, την καμπάνια “Holiday Magic” της Coca-Cola με εφαρμογές AR και τα διαδραστικά placemats της Kraft Heinz σε εστιατόρια για παιχνίδια και βιβλία συνταγών για κέτσαπ σε εστιατόρια με τη βοήθεια της AR, μεταξύ πολλών άλλων.
Ευκαιρίες και Προκλήσεις
Η χρήση του XR σε εργασίες παρασκευής τροφίμων μπορεί να προσφέρει οφέλη παραγωγικότητας, συντήρησης, κατάρτισης και μάρκετινγκ. Ωστόσο, για να ενσωματωθούν πλήρως οι τεχνολογίες XR στη βιομηχανία τροφίμων, πρέπει να ξεπεραστούν αρκετές προκλήσεις. Για παράδειγμα, οι εταιρείες δεν πρέπει μόνο να στοχεύουν στις εφαρμογές XR, αλλά πρέπει επίσης να ενσωματώσουν το XR σε ένα μεγαλύτερο σύστημα ψηφιακού μετασχηματισμού από πάνω προς τα κάτω. Ορισμένοι χειριστές ενδέχεται να αντισταθούν στη χρήση ακουστικών ή στη χρήση λογισμικού που βασίζεται σε AR. Η έλλειψη συνδεσιμότητας στο διαδίκτυο μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο στις λύσεις που υποστηρίζονται από το διαδίκτυο.
Η ανάπτυξη αυτών των τεχνολογιών με μη ασφαλή τρόπο, μπορεί επίσης να αποτελέσει μια οδό για δραστηριότητες παραβίασης δεδομένων και πειρατεία. “Τα ασφαλή συστήματα που χρησιμοποιούν μονόδρομη μεταφορά δεδομένων ως μέρος των συστημάτων εποπτικού ελέγχου και απόκτησης δεδομένων ελαχιστοποιούν τους κινδύνους μειώνοντας τον έλεγχο δεδομένων”, λέει ο Malone της Taqtile.
Επίσης, παρόλο που οι τεχνολογίες AR επιτρέπουν την αλληλεπίδραση με προκατασκευασμένα διαδραστικά στοιχεία και διευκολύνουν την ανατροφοδότηση, τα συστήματα AR δεν μπορούν επί του παρόντος να εντοπίσουν λάθη κατά τη διάρκεια των λειτουργιών, επισημαίνει ο Malone. Προσθέτει ότι τα ποσοστά χρήσης στη βιομηχανία αναμένεται να αυξηθούν καθώς περισσότερα άτομα που είναι εξοικειωμένα με αυτές τις τεχνολογίες εισέρχονται στο εργατικό δυναμικό.
Για να ξεπεραστούν οι τεχνολογικές προκλήσεις, οι εταιρείες μπορούν να ξεκινήσουν από πιο χαμηλά, εφαρμόζοντας λιγότερο εξελιγμένες λύσεις που βασίζονται σε κινητές συσκευές, για να αποτρέψουν την απόρριψη νέας τεχνολογίας μεταξύ των εργαζομένων. Οι ηγέτες των επιχειρήσεων και των επενδύσεων μπορούν επίσης να επωφεληθούν από την αυξανόμενη μάθηση που προσφέρει η XR, καθώς και από την αυξημένη παρακολούθηση των λειτουργιών.
Πηγή: IFT.org
*Κατερίνα Κουδούνα Τεχνολόγος Τροφίμων, MSc Διαχείριση Ποιότητας Τροφίμων, ΜSc Νομοθεσία Τροφίμων και Ποτών, υπεύθυνη ανάπτυξης cibum.gr