Όταν η πανδημία του κορωνοϊού “χτύπησε” στις αρχές του περασμένου χρόνου, ο κλάδος των τροφίμων παγκοσμίως δεν γλίτωσε από τις επιπτώσεις. Τα εστιατόρια έκλεισαν, οι παραγωγοί έτρεξαν να εφαρμόσουν νέα μέτρα προστασίας και τα καταστήματα τροφίμων πάσχιζαν να κρατήσουν τα ράφια τους εφοδιασμένα.
Στην Υπηρεσία Ασφάλειας και Επιθεώρησης Τροφίμων του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ, τα στοιχεία δείχνουν ότι οι ρυθμιστικές αρχές ανέφεραν μόνο το ένα τέταρτο περίπου των ανακλήσεων το 2020 σε σχέση με το προηγούμενο έτος, και το 2021 ο οργανισμός παραμένει πολύ πίσω από το ποσοστό ανακλήσεων προ πανδημίας.
Στην Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων, την άλλη κυβερνητική υπηρεσία των ΗΠΑ που εκδίδει ανακλήσεις τροφίμων, σημειώθηκε πιο συγκρατημένη μείωση του αριθμού των ανακλήσεων που εκδόθηκαν πέρυσι σε σύγκριση με το 2019, συνεχίζοντας μια πτωτική τάση τα τελευταία χρόνια.
Αξιωματούχοι και ειδικοί σε θέματα ασφάλειας τροφίμων αναφέρουν ότι δεν είναι σαφές τι σημαίνουν όλα αυτά για τους καταναλωτές. Η μείωση του αριθμού των ανακλήσεων θα μπορούσε να σηματοδοτήσει ένα σύστημα που γίνεται ασφαλέστερο, αλλά ορισμένοι φοβούνται ότι θα μπορούσε να σημαίνει ότι οι διαταραχές της πανδημίας επέτρεψαν στους πιθανούς κινδύνους να «γλιστρήσουν μέσα από τις ρωγμές». Οι ειδικοί ενθαρρύνονται από το γεγονός ότι δεν έχει υπάρξει εμφανής αύξηση στον αριθμό των περιπτώσεων τροφιμογενών ασθενειών και λένε ότι ο αριθμός των ανακλήσεων είναι πιθανό να μετατοπιστεί λόγω των εκτεταμένων επιπτώσεων της COVID-19 στην οικονομία.
“Είναι όπως λέω στους μεταπτυχιακούς φοιτητές μου: Εάν κάνετε ένα πείραμα, πρέπει να αλλάξετε μια μεταβλητή κάθε φορά”, δήλωσε στο NPR ο Don Schaffner, καθηγητής επιστήμης τροφίμων στο Πανεπιστήμιο Rutgers. ” Εδώ, έχουμε αλλάξει πολλές μεταβλητές ταυτόχρονα.”
Πώς η COVID-19 άλλαξε το σύστημα ασφάλειας των τροφίμων
Τις πρώτες ημέρες της πανδημίας, τα lockdowns και οι ελλείψεις τροφίμων αναδιαμόρφωναν τον τρόπο με τον οποίο έτρωγαν οι Αμερικανοί. Τα εστιατόρια έκλεισαν πριν επιστρέψουν σιγά-σιγά σε εξυπηρέτηση υπό περιορισμούς. Οι άνθρωποι ξόδεψαν περισσότερα χρήματα στα super markets και μαγείρεψαν περισσότερα γεύματα στο σπίτι.
Οι αλλαγές εισήγαγαν ένα νέο σύνολο προκλήσεων για το USDA, το οποίο είναι υπεύθυνο για το κρέας, τα πουλερικά και τα προϊόντα αυγών, και τον FDA, ο οποίος επιβλέπει βασικά όλα τα άλλα τρόφιμα. Φαινομενικά εν μία νυκτί, οι δύο υπηρεσίες ήταν ξαφνικά μέρος μιας κυβερνητικής απάντησης σε μια άνευ προηγουμένου κρίση δημόσιας υγείας που ξεπέρασε κατά πολύ τα τρόφιμα.
Ο FDA ανακοίνωσε τον Μάρτιο του 2020 ότι αναστέλλει προσωρινά τις περισσότερες ξένες επιθεωρήσεις τροφίμων και άλλων προϊόντων που ρυθμίζει. Ο οργανισμός, ο οποίος παρακολουθεί επίσης νέα φάρμακα, συμμετείχε στην αντιμετώπιση της πανδημίας και αργότερα θα είναι υπεύθυνος για την εξέταση της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας των εμβολίων COVID-19.
Το USDA, το οποίο έχει επιθεωρητές φυσικά παρόντες σε ορισμένες εγκαταστάσεις παραγωγής κρέατος και πουλερικών, συνέχισε τις επιθεωρήσεις κανονικά, ωστόσο ανέφερε ότι δίνει προτεραιότητα στις επιθεωρήσεις σε ορισμένες περιοχές με βάση τις τοπικές συνθήκες και τους πόρους.
Οι ανακλήσεις μειώθηκαν κατά 75% στο USDA, αλλά λιγότερο δραματικά στον FDA
Το 2020, η Υπηρεσία Ασφάλειας και Επιθεώρησης Τροφίμων (FSIS) του USDA εξέδωσε 32 ανακλήσεις , σύμφωνα με στοιχεία του οργανισμού. Το προηγούμενο έτος, είχε 126 ανακλήσεις και, το αμέσως προηγούμενο έτος, 128. Μέχρι στιγμής αυτό το έτος, η υπηρεσία έχει εκδώσει 47 ανακλήσεις.
Εκπρόσωπος του FSIS ανέφερε σε δήλωσή του ότι η μείωση οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε λιγότερα περιστατικά που αναφέρθηκαν στην υπηρεσία. Τόσο το USDA όσο και ο FDA διεξάγουν τις δικές τους επιθεωρήσεις, αλλά συχνά βασίζονται στους παραγωγούς και τους καταναλωτές για να επισημάνουν ζητήματα με ένα συγκεκριμένο προϊόν διατροφής πριν ληφθεί η απόφαση να το τραβήξουν από τα ράφια.
Στον FDA, οι διακυμάνσεις φαίνεται να είναι πολύ λιγότερο δραστικές.
Ο οργανισμός, ο οποίος συγκεντρώνει τρόφιμα και καλλυντικά, ανέφερε 495 το οικονομικό έτος 2020 και 427 το 2021. Και οι δύο είναι κάτω από τις 526 ανακλήσεις του οικονομικού έτους 2019 και τις 585 ανακλήσεις που καταγράφηκαν το προηγούμενο έτος.
“Ο αριθμός των ανακλήσεων σε οποιοδήποτε δεδομένο έτος μπορεί να κυμαίνεται για διάφορους λόγους. δεν έχουμε προσδιορίσει συγκεκριμένο λόγο για τη μείωση”, ανέφερε εκπρόσωπος του FDA σε δήλωσή του.
Ο Μπεν Τσάπμαν, καθηγητής γεωργικών και ανθρωπιστικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο NC State, δήλωσε ότι τα δεδομένα δεν καθιστούν σαφές τι συμβαίνει στο σύστημα ασφάλειας τροφίμων των ΗΠΑ.
Οι αριθμοί δεν δίνουν μια σαφή εικόνα της ασφάλειας των τροφίμων
Οι ανακλήσεις πραγματοποιούνται για διάφορους λόγους, συμπεριλαμβανομένης της ανακάλυψης τροφιμογενών παθογόνων παραγόντων, καθώς και εσφαλμένης επισήμανσης που δεν προειδοποιεί τους καταναλωτές για την παρουσία πιθανών αλλεργιογόνων, όπως οι ξηροί καρποί.
Αλλά στις πρώτες μέρες της πανδημίας, το σύστημα έγκαιρης ανίχνευσης της χώρας τέθηκε εκτός λειτουργίας. Πολλοί μεταποιητές κρέατος, για παράδειγμα, έκλεισαν μετά από δεκάδες εργαζόμενους που βρέθηκαν θετικοί στον κορωνοϊό, γεγονός που θα μπορούσε να δημιουργήσει λιγότερες ευκαιρίες για ανακλήσεις στο USDA, όσο η παραγωγή τροφίμων ήταν σε αναμονή.
Ο Τσάπμαν σημείωσε ότι πολλές από τις ανακλήσεις του FDA που συνέβησαν ήταν λόγω παρουσίας αδήλωτων αλλεργιογόνων, μια αύξηση που μπορεί να αποδοθεί στις αλλαγές συμπεριφοράς που προκλήθηκαν από την πανδημία.
Η αλλαγή στις ανακλήσεις του FDA μπορεί επίσης να οφείλεται στη συνέχιση της εφαρμογής του νόμου για τον εκσυγχρονισμό της ασφάλειας των τροφίμων , ανέφεραν οι ειδικοί. Αν και η πράξη υπογράφηκε σε νόμο το 2011, ορισμένοι από τους κανόνες της τέθηκαν σε πλήρη ισχύ μόλις τα τελευταία χρόνια.
Λιγότερες ανακλήσεις δεν σημαίνουν περισσότερο κακό φαγητό
Παρόλο που οι ανακλήσεις μπορεί να είναι μειωμένες, αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι κυκλοφορούν περισσότερα “κακά” τρόφιμα.
Τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων παρακολουθούν τις περιπτώσεις τροφιμογενών ασθενειών, μια ακόμα μέτρηση που οι ειδικοί λένε ότι δείχνει πόσο καλά λειτουργεί το σύστημα ασφάλειας των τροφίμων.
Αν και οι αριθμοί τείνουν να καθυστερούν αρκετά χρόνια, το πρόγραμμα του CDC που παρακολουθεί περίπου το 15% του πληθυσμού των ΗΠΑ δείχνει επί του παρόντος μια μείωση το 2020 των παθογόνων παραγόντων που μεταδίδονται συνήθως μέσω των τροφίμων. Οι λοιμώξεις που προκαλούνται από τους οκτώ παθογόνους παράγοντες που παρακολουθούνται επί του παρόντος από το CDC μειώθηκαν κατά 29% μεταξύ 2019 και 2020, στην περιοχή της μελέτης.
Ακολουθήστε το Cibum 
