Ο COVID άλλαξε άρδην τις αγοραστικές συνήθειες. Καραντίνα, απομόνωση και ασθένειες οδήγησαν σε αγορές πανικού, αύξηση των διαδικτυακών παραγγελιών και ορισμένες παρορμητικές αγορές.
Πολλά νοικοκυριά επλήγησαν επίσης από σοβαρή πτώση του εισοδήματος καθώς έκλεισαν επιχειρήσεις και χάθηκαν θέσεις εργασίας. Ωστόσο, βάσει σχετικής έρευνας, οι καταναλωτές έχουν αντιμετωπίσει σχετικά καλά την πανδημία μέχρι στιγμής.
Αν και έδιναν βάση στην τιμή ενός προϊόντος, γενικά δεν ήταν διατεθειμένοι να κάνουν θυσίες για την ποιότητα. Συνέχισαν να αγοράζουν τα προϊόντα που τους αρέσουν από μάρκες που εμπιστεύονται και από καταστήματα της προτίμησής τους. Πρόκειται για τη λεγόμενη «συμπεριφορά θετικής αντιμετώπισης».
Μελλοντικές Προκλήσεις
Το 2022 έχει χαρακτηριστεί ως το «έτος της συμπίεσης» εξαιτίας του αυξανόμενου πληθωρισμού, των υψηλότερων λογαριασμών ενέργειας, των στάσιμων μισθών και των αυξήσεων στους φόρους, γεγονός που θα μπορούσε να στερήσει από το budget των νοικοκυριών.
Δεν αποκλείεται λοιπόν τα νοικοκυριά να μειώσουν σκόπιμα τις δαπάνες τους και να είναι πιο προσεκτικά σχετικά με τα πράγματα που αγοράζουν ή να στραφούν σε φθηνότερες μάρκες και να κάνουν λιγότερα ψώνια. Τέτοιες συμπεριφορές είναι τυπικές και αναμενόμενες όταν οι καταναλωτές αντιμετωπίζουν σοβαρές οικονομικές δυσκολίες με αποτέλεσμα να δίνουν προτεραιότητα στην οικονομική προσιτότητα έναντι της βιωσιμότητας.
Πρόκειται για τη γνωστή θεωρία κινήτρων, σύμφωνα με την οποία, οι βασικές οικονομικές ανάγκες – έξοδα για ενέργεια και φαγητό – πρέπει να εκπληρωθούν πριν προχωρήσουμε σε άλλες αλτρουιστικές ανάγκες, όπως τη φροντίδα για το περιβάλλον.
Εισοδηματικές πιέσεις
Την ίδια στιγμή, όμως, οι έμποροι λιανικής πώλησης από πολλούς κλάδους μπορούν να μετριάσουν μέρος των συνεπειών αυτής της αλλαγής στάσης των καταναλωτών με οφέλη τόσο για εκείνους όσο και για τις ίδιες τις εταιρείες.
Για παράδειγμα, μεγαλύτερες αλυσίδες μπορούν να αναπτύξουν και να επεκτείνουν τις «ιδιωτικές ετικέτες» τους, γνωστές και ως «μάρκες των καταστημάτων». Αυτές οι μάρκες γενικά περιλαμβάνουν τρεις κατηγορίες. Υπάρχει η «οικονομική» για τους πιο ευαίσθητους στην τιμή καταναλωτή, η «μέση» για εκείνους που αναζητούν υψηλότερη ποιότητα σε χαμηλότερες τιμές και η «ακριβή» για τους πιο απαιτητικούς που θέλουν την καλύτερη ποιότητα.
Όταν το διαθέσιμο εισόδημα συμπιέζεται, οι καταναλωτές που έχουν επίγνωση των τιμών μπορεί να είναι πιο διατεθειμένοι να στραφούν σε μάρκες των καταστημάτων, ενώ άλλοι μπορεί να αποφασίσουν να ανέβουν κατηγορία.
Αυτή η στρατηγική σημαίνει ότι τα καταστήματα μπορούν να δημιουργήσουν νέα προϊόντα για να προσελκύσουν πελάτες, χωρίς να καταφεύγουν σε μεγάλες εκπτώσεις και να ανταγωνίζονται άμεσα τους ανταγωνιστές στον παράγοντα «τιμή».
Ειδικές εκδηλώσεις και… Φαντασία
Οι έμποροι λιανικής πώλησης θα πρέπει, επίσης, να εξετάσουν το ενδεχόμενο πραγματοποίησης ειδικών εκδηλώσεων που θα επιτρέπουν στους καταναλωτές να ανακαλύψουν νέες ιδέες και εμπειρίες. Όταν τα εισοδήματα βρίσκονται υπό πίεση, οποιαδήποτε ενέργεια από μεριάς εταιρείας δείχνει ότι λαμβάνει υπόψη τον καταναλωτή μόνο προς όφελός της μπορεί να λειτουργήσει.
Για παράδειγμα, το ενδιαφέρον των αγοραστών ενδέχεται να προσελκύσει μια εκδήλωση στο κατάστημα που θα προτείνει ιδέες σχετικά με το πώς να μαγειρεύουν διαφορετικά πιάτα με λιγότερα ή ακόμα και με υπολείμματα υλικών. Ακόμα μια καμπάνια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που θα συνδυάζει θέματα, όπως «πιο έξυπνες αγορές» ή «πιο υγιεινή διατροφή» θα μπορούσε να κερδίσει τους καταναλωτές.
Με άλλα λόγια, χρειάζεται φαντασία και ευρηματικότητα ειδικά εάν αναλογιστούμε ότι είναι άγνωστο πόσο καιρό θα διαρκέσει η όλη – και όχι μόνο οικονομική – κρίση, ενώ σχεδόν σίγουρο είναι ότι οι αγοραστικές συνήθειες των καταναλωτών θα πάρουν μάλλον αρνητικό πρόσημο ως απάντηση.
Ταυτόχρονα, με αυτό τον τρόπο οι εταιρείες θα βοηθήσουν τους αγοραστές να νιώσουν ότι δεν χρειάζεται να κάνουν σημαντικές αλλαγές στον τρόπο ζωής τους ή να παραιτηθούν εντελώς από την περιβαλλοντική ευθύνη προκειμένου να εξασφαλίσουν τη δική τους οικονομική επιβίωση.
Άρθρο του Kokho Jason Sit , Πανεπιστήμιο του Πόρτσμουθ για το The Conversation του Reuters.
Πηγή: European supermarket magazine
Ακολουθήστε το Cibum 
