Πώς θα αποφύγουμε τους παράγοντες κινδύνου που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας
Η αντιμετώπιση της απώλειας της όρασης και η μείωση της LDL χοληστερόλης θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης άνοιας, σύμφωνα με νέα έρευνα.
Η μελέτη που συντάχθηκε από 27 ερευνητές και δημοσιεύθηκε στο The Lancet, αποκάλυψε ότι περίπου το 7% όλων των περιπτώσεων άνοιας μπορεί να συνδεθεί με την υψηλή χοληστερόλη LDL στη μέση ηλικία και το 2% των περιπτώσεων μπορεί να συνδεθεί με την απώλεια όρασης σε προχωρημένη ηλικία.
Το 2020, η ίδια επιτροπή εντόπισε 12 παράγοντες κινδύνου που θα μπορούσαν επίσης να θέσουν τους ανθρώπους σε κίνδυνο εμφάνισης άνοιας και αυτοί είναι:
- Έλλειψη σωματικής δραστηριότητας
- Κάπνισμα
- Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
- Ατμοσφαιρική ρύπανση
- Τραυματισμός στο κεφάλι
- Σπάνιες κοινωνικές επαφές
- Λιγότερη εκπαίδευση
- Παχυσαρκία
- Υπέρταση
- Διαβήτης
- Κατάθλιψη
- Προβλήματα ακοής
Αυτοί οι αρχικοί 12 παράγοντες κινδύνου συνδέθηκαν με το 40% των περιπτώσεων άνοιας. Ωστόσο, η αντιμετώπιση και των 14 -συμπεριλαμβανομένης της ανεπεξέργαστης απώλειας όρασης και της υψηλής LDL χοληστερόλης- θα μπορούσε να βοηθήσει στην πρόληψη ή την καθυστέρηση έως και του 45% των περιπτώσεων άνοιας, σύμφωνα με την έκθεση.
«Τα ευρήματα αυτά δίνουν ελπίδα», δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας Gill Livingston, MBBS, καθηγήτρια ψυχιατρικής των ηλικιωμένων στο University College του Λονδίνου.
Αποκάλυψη πρόσθετων παραγόντων κινδύνου άνοιας
Η άνοια αναφέρεται σε μια σειρά νευρολογικών παθήσεων που επηρεάζουν τη γνωστική ικανότητα ενός ατόμου, συμπεριλαμβανομένης της νόσου του Αλτσχάιμερ. Περίπου 6,7 εκατομμύρια Αμερικανοί ηλικίας άνω των 65 ετών ζουν με την πάθηση αυτή και οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι ο αριθμός αυτός θα μπορούσε να αυξηθεί σε 13,8 εκατομμύρια άτομα μέχρι το 2060.
Για να εντοπίσουν ποιες καταστάσεις ή συμπεριφορές θα μπορούσαν να οδηγήσουν κάποιες από αυτές τις περιπτώσεις άνοιας, οι ερευνητές εξέτασαν τις υπάρχουσες έρευνες και αναλύσεις και εξέτασαν συνολικά 14 εργασίες για την απώλεια όρασης και 27 για την υψηλή χοληστερόλη. Βρήκαν επαρκείς αποδείξεις ότι και οι δύο θα μπορούσαν να ενταχθούν στον υπάρχοντα κατάλογο των παραγόντων κινδύνου.
Στην πραγματικότητα, η υψηλή LDL χοληστερόλη ήταν ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που σχετίζονταν με την άνοια, μαζί με την εξασθένηση της ακοής, το χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο και την κοινωνική απομόνωση στην μετέπειτα ζωή.
Η αντιμετώπιση αυτών των παραγόντων κινδύνου θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεγαλύτερη μείωση του κινδύνου άνοιας ειδικά στις μειονοτικές ομάδες, στα άτομα με χαμηλότερο κοινωνικοοικονομικό επίπεδο και στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, σημείωσαν οι ερευνητές.
Με βάση αυτά τα στοιχεία, υποστήριξαν ότι όλα τα παιδιά θα πρέπει να μορφώνονται και οι άνθρωποι θα πρέπει να δίνουν προτεραιότητα στη γνωστική, σωματική και κοινωνική δραστηριότητα τόσο στη μέση όσο και στην προχωρημένη ηλικία.
«Η άνοια δεν είναι μόνο αποτέλεσμα της γήρανσης, είναι μια σύνθετη αλληλεπίδραση της γενετικής, του περιβάλλοντος και του τρόπου ζωής», δήλωσε στο Health ο David Eagleman, PhD, νευροεπιστήμονας στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ και συνιδρυτής των BrainCheck και Neosensory. «Ο εγκέφαλός μας διαμορφώνεται από όλα όσα κάνουμε, από τη διατροφή μας μέχρι την κοινωνική μας ζωή.»
Πώς επηρεάζουν τον εγκέφαλο η απώλεια όρασης και η υψηλή χοληστερόλη;
Η άνοια μπορεί να εμφανιστεί όταν τα νευρικά κύτταρα στον εγκέφαλο σταματήσουν να λειτουργούν σωστά, οδηγώντας σε γνωστική έκπτωση.
Οι καρδιαγγειακές παθήσεις, η καθιστική ζωή, η απώλεια ακοής και άλλοι παράγοντες κινδύνου μπορούν να προκαλέσουν έναν καταρράκτη αλλαγών στον εγκέφαλο που αυξάνουν τον κίνδυνο άνοιας.
Το ίδιο ισχύει και για την απώλεια όρασης και την υψηλή LDL χοληστερόλη.
«Η απώλεια όρασης μπορεί να οδηγήσει σε λιγότερη νοητική διέγερση και μειωμένη κοινωνική συμμετοχή, τα οποία είναι και τα δύο βασικά στοιχεία για τη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου», δήλωσε στο Health ο Joel Salinas, MD, κλινικός επίκουρος καθηγητής νευρολογίας στην Ιατρική Σχολή NYU Grossman και επικεφαλής ιατρός στο Isaac Health. «Είναι λίγο σαν να αφήνεις έναν μυ να αποδυναμωθεί επειδή δεν χρησιμοποιείται».
«Η υψηλή χοληστερόλη, από την άλλη πλευρά, μπορεί να συμβάλει στη συσσώρευση λιπαρών εναποθέσεων στα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου», είπε. «Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αποφράξεις, μειωμένη ροή αίματος, ακόμη και βλάβη των εγκεφαλικών κυττάρων, τα οποία αυξάνουν τον κίνδυνο άνοιας».
Ο εγκέφαλος είναι ιδιαίτερα ευαίσθητος σε αυτές τις διαταραχές – όταν δεν λαμβάνει τις σωστές εισροές ή αρκετό οξυγονωμένο αίμα, η λειτουργία του διακυβεύεται.
«Η υγεία του εγκεφάλου είναι σωρευτική – κάθε μέρα κάνουμε επιλογές που είτε υποστηρίζουν είτε υπονομεύουν τη γνωστική μας λειτουργία», δήλωσε ο Eagleman. «Όσο περισσότερη προσοχή δίνουμε στη λειτουργία του εγκεφάλου μας, τόσο καλύτερα θα μας εξυπηρετεί καθώς γερνάμε».
Μείωση του κινδύνου άνοιας
Η έγκαιρη αντιμετώπιση της απώλειας όρασης με διορθωτικούς φακούς, χειρουργική επέμβαση ή άλλες θεραπείες μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της δέσμευσης με τον κόσμο γύρω σας καθώς και στη διατήρηση της ανεξαρτησίας στην καθημερινή λειτουργία.
Η υψηλή χοληστερόλη από την άλλη πλευρά, μπορεί συχνά να αντιμετωπιστεί μέσω της διατροφής, της άσκησης και της φαρμακευτικής αγωγής.