Επιστήμονες ανακάλυψαν ότι η πέψη της χιτίνης, μιας διατροφικής ίνας που υπάρχει σε αφθονία στους εξωσκελετούς των εντόμων, στα μανιτάρια και στα κελύφη των καρκινοειδών, δρα και στο ανοσοποιητικό σύστημα.
Σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια, πλέον η βρώση εντόμων δεν ακούγεται πια και τόσο «αστεία», μιας και σε πολλές χώρες ήδη εδώ και αιώνες συνιστούν μέρος της διατροφής τους και σε άλλες, όπως στα κράτη μέλη της ΕΕ ήδη έχουν γίνει βήματα για να μπουν σταδιακά τα έντομα «στο πιάτο μας».
Όσο αηδιαστικό κι αν είναι για μερικούς, η πέψη ενός εντόμου ξεκινά με το ηχητικό τρίψιμο του άκαμπτου προστατευτικού του καλύμματος – του εξωσκελετού. Πλέον, επιστήμονες προτείνουν ότι το σκληρό αυτό περίβλημα μπορεί να είναι καλό για το μεταβολισμό, όπως φαίνεται σε μια νέα μελέτη, σε ποντίκια, από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον στο Σεντ Λούις.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Steven Van Dyken, PhD, επίκουρο καθηγητή παθολογίας και ανοσολογίας, ανακάλυψαν σε ποντίκια ότι η πέψη της χιτίνης, μιας διατροφικής ίνας που υπάρχει σε αφθονία στους εξωσκελετούς των εντόμων, στα μανιτάρια και στα κελύφη των καρκινοειδών, εμπλέκει το ανοσοποιητικό σύστημα.
Μια ενεργή ανοσοαπόκριση σε αυτά τα κελύφη, όμως, συνδέθηκε με μικρότερη αύξηση βάρους, μειωμένο σωματικό λίπος και αντίσταση στην παχυσαρκία.
«Διερευνούμε τρόπους αντιμετώπισης της παχυσαρκίας με βάση όσα μαθαίνουμε για τον τρόπο με τον οποίο το ανοσοποιητικό σύστημα εμπλέκεται με τη διατροφή», είπε ο Van Dyken.
Το ανοσοποιητικό σύστημα είναι ευρέως γνωστό για την προστασία του οργανισμού από διάφορες απειλές, συμπεριλαμβανομένων των βακτηρίων, των ιών, των αλλεργιογόνων και ακόμη και του καρκίνου. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ένας συγκεκριμένος βραχίονας του ανοσοποιητικού συστήματος εμπλέκεται επίσης στην πέψη της χιτίνης.
Η διάταση του στομάχου μετά την κατάποση χιτίνης ενεργοποιεί μια έμφυτη ανοσοαπόκριση που ενεργοποιεί τα κύτταρα του στομάχου να αυξήσουν την παραγωγή ενζύμων, γνωστών ως χιτινάσες, που διασπούν τη χιτίνη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η χιτίνη είναι αδιάλυτη – δηλαδή δεν μπορεί να διαλυθεί σε υγρό – και επομένως απαιτεί ένζυμα και σκληρές όξινες συνθήκες για την πέψη.
Ο Do-Hyun Kim, PhD, μεταδιδακτορικός ερευνητικός συνεργάτης και πρώτος συγγραφέας της μελέτης, πραγματοποίησε τα πειράματα σε ποντίκια χωρίς μικρόβια που δεν είχαν εντερικά βακτήρια. Τα αποτελέσματά του δείχνουν ότι η χιτίνη ενεργοποιεί τις ανοσολογικές αποκρίσεις απουσία βακτηρίων.
«Τα κύτταρα του στομάχου αλλάζουν την ενζυματική τους παραγωγή μέσω μιας διαδικασίας που αποκαλούμε προσαρμογή. Αλλά είναι εκπληκτικό ότι αυτή η διαδικασία συμβαίνει χωρίς μικροβιακή εισροή, επειδή τα βακτήρια στο γαστρεντερικό σωλήνα είναι επίσης πηγές χιτινασών που αποδομούν τη χιτίνη», είπε ο Van Dyken. Σημείωσε, επίσης, ότι σε ποντίκια με εντερικά βακτήρια, η διατροφική χιτίνη άλλαξε τη βακτηριακή σύνθεση στο κατώτερο γαστρεντερικό σωλήνα, υποδηλώνοντας ότι τα βακτήρια του εντέρου προσαρμόζονται επίσης στα τρόφιμα που περιέχουν χιτίνη αφού φύγουν από το στομάχι.
Διαπιστώθηκε, επίσης, ότι ο μεγαλύτερος αντίκτυπος στην παχυσαρκία στα ποντίκια πραγματοποιήθηκε όταν η χιτίνη ενεργοποίησε το ανοσοποιητικό σύστημα, αλλά δεν αφομοιώθηκε. Τα ποντίκια που τρέφονταν με δίαιτα πλούσια σε λιπαρά έλαβαν επίσης χιτίνη. Μερικά ποντίκια δεν είχαν την ικανότητα να παράγουν χιτινάσες για να διασπάσουν τη χιτίνη.
Από την άλλη, τα ποντίκια που έτρωγαν χιτίνη αλλά δεν μπορούσαν να τη διασπάσουν κέρδισαν το λιγότερο βάρος, είχαν τις χαμηλότερες μετρήσεις σωματικού λίπους και αντιστάθηκαν στην παχυσαρκία, σε σύγκριση με τα ποντίκια που δεν έτρωγαν χιτίνη και με εκείνα που το έκαναν αλλά μπορούσαν να τη διασπάσουν.
Εάν τα ποντίκια μπορούσαν να διασπάσουν τη χιτίνη, εξακολουθούσαν να ωφελούνται μεταβολικά, αλλά προσαρμόστηκαν υπερπαραγωγή χιτινασών για να εξάγουν θρεπτικά συστατικά από τη χιτίνη.
Ο Van Dyken και η ομάδα του σχεδιάζουν στη συνέχεια να παρακολουθήσουν τα ευρήματά τους σε ανθρώπους, με στόχο να καθορίσουν εάν η χιτίνη θα μπορούσε να προστεθεί στις ανθρώπινες δίαιτες για να βοηθήσει στον έλεγχο της παχυσαρκίας.
Η μελέτη δημοσιεύτηκε στις 7 Σεπτεμβρίου στο Science .
Ακολουθήστε το Cibum 
