Μεγάλη έρευνα σε Έλληνες παιδιάτρους για τις συστάσεις που δίνουν σχετικά με την διατροφή των βρεφών.
Πανεπιστήμια και επιστημονικές κλινικές Ελλάδας και Ιταλίας διενήργησαν έρευνα σχετικά με τις καθοδηγήσεις των Ελλήνων παιδιάτρων για το χρονοδιάγραμμα συμπληρωματικής σίτισης τόσο για υγιή βρέφη όσο και για εκείνα που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο αλλεργιών.
Συνολικά 233 παιδίατροι εγγεγραμμένοι στην Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία, συμμετείχαν σε μια ανώνυμη διαδικτυακή έρευνα που περιλάμβανε ερωτήσεις σχετικά με την καθοδήγηση που δίνουν σε γονείς για είδη τροφίμων, τις μεθόδους παρασκευής, τα συμπληρώματα, τα χρονικά διαστήματα για την εισαγωγή νέων τροφών σε βρέφη με χαμηλό και υψηλό κίνδυνο αλλεργίας και για την καθυστερημένη εισαγωγή τροφίμων για περιπτώσεις υψηλού κινδύνου.
Το θέμα διαχείρισης αλλεργιών σε βρέφη έχει απασχολήσει και εξακολουθεί να απασχολεί την επιστημονική κοινότητα, διότι στο παρελθόν συνίστατο η καθυστέρηση στην εισαγωγή αλλεργιογόνων τροφίμων στην βρεφική διατροφή. Νέες μελέτες ωστόσο υποστηρίζουν ότι η έναρξη εισαγωγής αλλεργιογόνων πρέπει να γίνεται νωρίς, από τους 4 μήνες και μετά αν και τα αποτελέσματα είναι αντικρουόμενα με έντονες διαφορές απόψεων από τους παιδίατρους.
Αυτή η μελέτη στην οποία συμμετείχαν μεταξύ άλλων το Διεθνές Πανεπιστήμιο (Θεσσαλονίκη), το Καραμανδάνειο Νοσοκομείο Παίδων Πατρών, η Σχολή Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, η Αλλεργιολογική Μονάδα της 2ης Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, και το Παιδιατρικό Τμήμα του Γενικού Νοσοκομείου Ηρακλείου, είχε στόχο να διερευνήσει:
(α) τις καθοδηγήσεις ρουτίνας για την συμπληρωματική σίτιση για υγιή βρέφη που παρέχονται από παιδίατρους από διάφορες περιοχές στην Ελλάδα,
(β) τις διαφορές στις συστάσεις τους για βρέφη υψηλού κινδύνου αλλεργίας όσον αφορά τη σειρά εισαγωγής τροφίμων και
(γ) το συνιστώμενο χρονικό διάστημα μεταξύ της εισαγωγής νέων τροφίμων.
Τα ευρήματα αποκαλύπτουν ότι οι συστάσεις των Ελλήνων παιδιάτρων δείχνουν ομοιότητες με τις ιταλικές πρακτικές διατροφής των βρεφών, προτείνοντας πρώτα να εισαχθούν τα φρούτα, τα δημητριακά και τα λαχανικά. Αντίθετα, σε μια αμερικανική μελέτη, τα δημητριακά αναφέρθηκαν ως το πρώτο τρόφιμο συμπληρωματικής διατροφής.
Οι Έλληνες παιδίατροι παρουσιάζουν διακύμανση και ανάλογα με τα ατομικά τους χαρακτηριστικά και οι αποφάσεις τους σχετικά με την συμπληρωματική διατροφή επηρεάζονται αναμφίβολα από τις δικές τους οικογενειακές συνήθειες, τις παραδοσιακές προσεγγίσεις, αλλά και τις νέες τάσεις.
Συγκεκριμένα οι Έλληνες παιδίατροι προτείνουν την εισαγωγή προϊόντων που περιέχουν γλουτένη γύρω στον 7ο μήνα, αν και οι κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ συνιστούν την ένταξη μεταξύ του 4ου και του 7ου μήνα σε μικρές μερίδες. Επίσης συνιστούν την εισαγωγή στη βρεφική διατροφή του τραχανά. Είναι σημαντικό πως όσοι λειτουργούν σε αστικές περιοχές έτειναν να καθυστερούν ελαφρώς την εισαγωγή άλλων γαλακτοκομικών προϊόντων που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως το παραδοσιακό γιαούρτι, συνιστώντας την εισαγωγή τους περίπου στο 1ο έτος της ηλικίας τους για βρέφη χαμηλού κινδύνου ή ακόμη αργότερα για βρέφη με υψηλό κίνδυνο αλλεργίας.
Οι παιδίατροι που ασκούν το επάγγελμα σε αγροτικές/ημιαστικές περιοχές συνιστούν νωρίτερα την εισαγωγή τοπικών γαλακτοκομικών προϊόντων, όπως το ξινόγαλα ένα προϊόν ζύμωσης που είναι γνωστό ότι ωφελεί τη μικροχλωρίδα του εντέρου και το ανοσοποιητικό σύστημα. Αυτή η ομάδα παιδιάτρων συνιστά επίσης την έγκαιρη εισαγωγή κρέατος από οικόσιτα ζώα, όπως το κουνέλι και το κρέας κυνηγιού, καθώς και σουσάμι, ξηρούς καρπούς, θαλασσινά, όσπρια και ντομάτα, πιθανώς λόγω της τοπικής τους διαθεσιμότητας.
Οι Έλληνες παιδίατροι συνιστούν επίσης την έγκαιρη εισαγωγή πηγών υψηλής βιοδιαθεσιμότητας σιδήρου στη διατροφή των βρεφών στους 6 μήνες, όπως τα προϊόντα κόκκινου και λευκού κρέατος. Αυτά είναι ζωτικής σημασίας για την κάλυψη των αναγκών τους σε σίδηρο και την πρόληψη της έλλειψης σιδήρου σε βρέφη που θηλάζουν αποκλειστικά και προτείνουν να καθυστερήσει η εισαγωγή υπερεπεξεργασμένων κρεάτων, όπως αλλαντικά και σαλάμι, στους 18 μήνες.
Στις απαντήσεις τους, οι γυναίκες παιδίατροι έδωσαν μεγαλύτερη προσοχή στις μεθόδους επεξεργασίας και μαγειρέματος των τροφίμων, ενώ οι άνδρες επαγγελματίες πρότειναν νωρίτερα την εισαγωγή φρέσκων φρούτων και γαλακτοκομικών προϊόντων. Οι γυναίκες παιδίατροι συνιστούσαν νωρίτερα μεγαλύτερη ποικιλία τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων κοινών αλλεργιογόνων τροφίμων και τροφών που θεωρούνται πυροδοτητές συμπτωμάτων σε παιδιά με ατοπική δερματίτιδα, όπως το ακτινίδιο, η φράουλα και η ντομάτα. Από την άλλη πλευρά, παιδίατροι με περισσότερα χρόνια εμπειρίας, συνέστησαν νωρίτερα φρέσκα φρούτα και λευκό ρύζι, σύμφωνα με προηγούμενες τυπικές συστάσεις.
Συμπερασματικά οι Έλληνες παιδίατροι τείνουν να καθυστερούν την εισαγωγή γνωστών αλλεργιογόνων τροφίμων και να προτείνουν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα μεταξύ της εισαγωγής νέων τροφών για βρέφη με υψηλό κίνδυνο αλλεργίας. Οι ερωτηθέντες συνέστησαν την εισαγωγή ορισμένων τροφών σε συγκεκριμένες ηλικίες:
- φρούτα, αμυλούχα δημητριακά χωρίς γλουτένη, λαχανικά, ελαιόλαδο και κρέας, στους 6 μήνες
- δημητριακά πλούσια σε γλουτένη στους 7 μήνες
- γιαούρτι, βραστά αυγά και όσπρια στους 8 μήνες
- ψάρι στους 8,5 μήνες και
- ξηρούς καρπούς στους 9 μήνες.
Οι παιδίατροι, ειδικά εκείνοι με λιγότερο από 15 χρόνια πρακτικής, συχνά εισήγαγαν αυγά, θαλασσινά, δημητριακά πλούσια σε γλουτένη, όσπρια και ξηρούς καρπούς νωρίτερα για βρέφη υψηλού κινδύνου.
Για να διαβάσετε ολόκληρη τη μελέτη πατήστε ΕΔΩ.
Αναφορά: Βασιλοπούλου Ε, Φεκετέα Γ, Πάγκαλος Ι, Ράλλης Δ, Milani GP, Agostoni C, Douladiris N, Lakumentas J, Stefanaki E, Ευθυμίου Z, κ.ά. Πρακτικές Συμπληρωματικής Σίτισης: Συστάσεις Παιδιάτρων για Βρέφη με και χωρίς Κίνδυνο Αλλεργίας. ΘΡΕΠΤΙΚΕΣ ουσιες . 2024; 16(2):239. https://doi.org/10.3390/nu16020239