Επικεφαλής επιθεωρητές του TÜV HELLAS (TÜV NORD) αναλύουν το θέμα των αιφνιδιαστικών επιθεωρήσεων στη βιομηχανία τροφίμων και τονίζουν πως ήρθαν για να μείνουν.
Η λογική πίσω από τους απροειδοποίητους ελέγχους είναι απλή. Παρέχουν μια πιο αντικειμενική εικόνα των εφαρμοζόμενων πρακτικών στην παραγωγή (GMP/GHP) και τoυ πραγματικού επιπέδου συμμόρφωσης, έναντι ενός προτύπου σε μια επιχείρηση τροφίμων. Όπου ανακοινώνονται έλεγχοι, η εταιρεία έχει χρόνο να προετοιμαστεί ειδικά για την ημέρα της επιθεώρησης και να βάλει τα… καλά της. Η εικόνα καθαριότητας και τάξης της επιθεωρούμενης επιχείρησης μπορεί να είναι πολύ βελτιωμένη για την ημέρα του ελέγχου, ενώ το σύστημα διαχείρισης ασφάλειας τροφίμων μπορεί να έχει ανασκοπηθεί και να έχουν κλείσει τυχόν κενά.
Αυτό επιτρέπει στην εταιρεία να παρουσιάζεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για την ημέρα του ελέγχου, με αποτέλεσμα να έχει λιγότερες μη συμμορφώσεις και καλύτερο αποτέλεσμα ελέγχου όπου υπάρχει βαθμολογία. Με τις γνωστοποιημένες επιθεωρήσεις, η εταιρεία δείχνει μία καλή αλλά πλασματική γενική εικόνα, που μπορεί μεν να βοηθάει στην βαθμολογία του πιστοποιητικού, αλλά δεν είναι αντιπροσωπευτική, κάτι που μπορεί να της κοστίσει πολύ ακριβά μακροπρόθεσμα (μη συμμορφούμενα προϊόντα, ακυρώσεις συμβολαίων, ανακλήσεις, παράπονα καταναλωτών, κτλ).
Οι απροειδοποίητες επιθεωρήσεις ήρθαν για να μείνουν στην ζωή των επιχειρήσεων τροφίμων. Αυτό μας διδάσκει το γεγονός πως όλα τα πρότυπα του GFSI έχουν σταδιακά εισάγει τις αιφνιδιαστικές επιθεωρήσεις ως μέρος της αξιολόγησης και της πιστοποίησης των επιχειρήσεων. Παράλληλα αλυσίδες λιανεμπορίου και εστίασης απαιτούν από τους προμηθευτές – συνεργάτες τους να υποβάλλονται σε αιφνιδιαστικούς ελέγχους για να διασφαλίσουν την ποιότητα και την ασφάλεια των προϊόντων και είτε στέλνουν φορείς πιστοποίησης, είτε τις διεξάγουν οι ίδιοι μέσω εξειδικευμένων συνεργατών τους. Και βέβαια απροειδοποίητες είναι και οι επιθεωρήσεις των αρχών ΕΦΕΤ, υγειονομικό, κλπ.
Τα πρότυπα Διαχείρισης Ασφάλειας Τροφίμων εφαρμόζουν την λογική του κύκλου PLAN- DO- CHECK- ACT. Σπουδαίο ρόλο για τη συνεχή βελτίωση ενός Συστήματος Διαχείρισης Ασφάλειας Τροφίμων, παίζει η τροφοδότηση της ομάδας σχεδιασμού του ΣΔΑΤ με ευρήματα και τάσεις από τους πραγματοποιθέντες ελέγχους. Με τις απροειδοποίητες επιθεωρήσεις ο αριθμός, αλλά κυρίως η φύση των μη συμμορφώσεων, αποτελούν πιο δυναμική “τροφή” για αυτή την διαδικασία. Για το σημαντικό αυτό θέμα για τη βιομηχανία, μίλησαν στο cibum επικεφαλής επιθεωρητές του φορέα πιστοποίησης TÜV HELLAS (TÜV NORD).
Ο κ. Θωμάς Αραπογιάννης, Διευθυντής Αγροδιατροφικού Τομέα της TÜV HELLAS (TÜV NORD) δήλωσε στο cibum πως οι απροειδοποίητες επιθεωρήσεις προσθέτουν αξία και εγκυρότητα στην διαδικασία πιστοποίησης. Επιπλέον, μας ανέφερε πως οι επιθεωρητές του Φορέα, κατά τις απροειδοποίητες επιθεωρήσεις, βρίσκουν, εκτός από μια αρχική… παγωμάρα, συνήθως αδυναμίες στην ορθή τήρηση των καθημερινών αρχείων και στο επίπεδο καθαριότητας και τάξης στην παραγωγή και την αποθήκη.
Ο κ. Γιάννης Μπαρράκος, Επικεφαλής Επιθεωρητής ΣΔΑΤ TÜV HELLAS (TÜV NORD), επιχειρώντας να συμπυκνώσει τα συμπεράσματα από την εμπειρία του στην διενέργεια απροειδοποίητων ελέγχων, μας αναφέρει πως τα επιπλέον ευρήματα των απροειδοποίητων επιθεωρήσεων επικεντρώνονται στους παρακάτω τρεις τομείς:
Κενά στα αρχεία: Συχνά προκύπτει πως οι καθημερινοί έλεγχοι που προβλέπονται από το ΣΔΑΤ δεν ολοκληρώνονταν την προγραμματισμένη ώρα π.χ. ωριαίοι έλεγχοι. Ήταν προφανές ότι σε πολλές περιπτώσεις μια σειρά από τακτικούς ελέγχους ολοκληρώνονται από τον υπεύθυνο στο τέλος της ημέρας ή ακόμα και στο τέλος της εβδομάδας.
Επίπεδο υγιεινής και καθαριότητας: Μια άλλη κοινή παρατήρηση είναι το επίπεδο καθαριότητας και τάξης στους χώρους παραγωγής και αποθήκευσης, με κορυφαίες παρατηρήσεις τη μη έγκαιρη ολοκλήρωση των ενεργειών καθαρισμού. Προϊόντα και συσκευασίες που παραμένουν στο δάπεδο της παραγωγής, σκουπίδια που συσσωρεύονται σε περιοχές παραγωγής, ανεξέλεγκτα χημικά και εξαρτήματα μηχανών που έχουν μείνει πλάι στον εξοπλισμό, οι εξωτερικές πόρτες να μένουν ανοιχτές, κλπ.
Επίπεδο χρήσης ΜΑΠ και ατομικής υγιεινής: Λιγότερα γάντια διαθέσιμα στην παραγωγή, νιπτήρες χεριών χωρίς σαπούνι, ακάθαρτες και ακατάλληλες στολές και κοσμήματα! Βρίσκουμε και αποδείξεις φαγητού και ποτού, κυρίως καφέ, στους χώρους παραγωγής και αποθήκης.
Η κ. Νάνσυ Δουκαλέτση, Επικεφαλής Επιθεωρήτρια ΣΔΑΤ TÜV HELLAS (TÜV NORD), προσθέτει πως στους απροειδοποίητους ελέγχους συχνά αποκαλύπτεται ότι το πρόγραμμα εσωτερικών ελέγχων δεν τηρείται όπως ορίζεται από το ΣΔΑΤ της εταιρείας. Ενώ παράπονα και διορθωτικές ενέργειες είναι ημιτελής σε καταγραφή, διόρθωση και ανάλυση αιτιών.
Η κ. Δουκαλέτση προσθέτει πως για να προετοιμαστούν καλύτερα οι εταιρείες για τους απροειδοποίητους ελέγχους, πρέπει να προχωρήσουν:
- Σε μείωση των αρχείων που τηρούνται με καταγραφές σε χαρτί.
- Στην εισαγωγή ημερολογίου ενεργειών ώστε να ενημερώνονται τα μέλη της ομάδας Ασφάλειας Τροφίμων για εργασίες που είναι ληξιπρόθεσμες ή σε καθυστέρηση.
- Ορθότερο καταμερισμό των εργασιών
- Στην πραγματοποίηση των εσωτερικών επιθεωρήσεων της εταιρίας επίσης απροειδοποίητα, ώστε να είναι πάντα σε «ετοιμότητα»
- Στη βελτίωση της Κουλτούρας Ασφάλειας Τροφίμων.
Κλείνοντας ο κ. Αραπογιάννης μας αναφέρει πως οι απροειδοποίητες επιθεωρήσεις μπορούν να καταστήσουν τον Υπεύθυνο των Συστημάτων Διαχείρισης Ποιότητας σε πλεονεκτική θέση και να αποτελέσουν ένα εργαλείο πίεσης προς τον επιχείρηση, ώστε να φέρει τα καθημερινά ’’πρέπει’’ του ΣΔΑΤ σε πρώτο πλάνο και υψηλότερη προτεραιότητα.