Δημοσιεύθηκε από την EFSA η επιστημονική γνώμη σχετικά με τον προσδιορισμό και την ιεράρχηση των προτεραιοτήτων για την εκτίμηση επικινδυνότητας φθαλικών ενώσεων, δομικά παρόμοιων ουσιών και υποκατάστατων ουσιών που ενδέχεται να χρησιμοποιηθούν ως πλαστικοποιητές σε υλικά που προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε από την ομάδα της EFSA για τα υλικά που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα, τα ένζυμα και τα βοηθητικά μέσα επεξεργασίας να επαναξιολογήσει τους κινδύνους για τη δημόσια υγεία που σχετίζονται με την παρουσία πλαστικοποιητών, όπως φθαλικές ενώσεις, δομικά παρόμοιες ουσίες και υποκατάστατες ουσίες, ως συνέπεια της μετανάστευσης από υλικά που έρχονται σε επαφή με τρόφιμα (FCM).
Ως πρώτο μέρος της εντολής που αποτελείται από δύο μέρη, η EFSA ήταν επιφορτισμένη με τον εντοπισμό και την ιεράρχηση των πλαστικοποιητών που χρησιμοποιούνται στα FCM, οι οποίοι ενδέχεται να δικαιολογούν περαιτέρω συλλογή δεδομένων και ενδεχόμενη αξιολόγηση κινδύνου. Στο πλαίσιο της εντολής ζητήθηκε στενή συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Χημικών Προϊόντων (ECHA). Οι ουσίες που ενδέχεται να χρησιμοποιηθούν ως πλαστικοποιητές προσδιορίστηκαν με τη χρήση του παραρτήματος II της εντολής, του καταλόγου PLASI του ECHA, του κανονισμού για τις πλαστικές ύλες και της οδηγίας για τις μεμβράνες αναγεννημένης κυτταρίνης, της βάσης δεδομένων του ECHA, της προσέγγισης ομαδοποίησης του ECHA και της διαβούλευσης με τα κράτη μέλη. Δόθηκε προτεραιότητα μόνο στις ουσίες που έχουν εγκριθεί για FCM σε επίπεδο ΕΕ ή σε εθνικό επίπεδο.
Πέντε ουσίες που ταξινομούνται είτε ως καρκινογόνες, μεταλλαξιογόνες, τοξικές για την αναπαραγωγή Κατ. 1 (στο πλαίσιο του κανονισμού CLP) ή ως ενδοκρινικοί διαταράκτες, ανθεκτικοί, βιοσυσσωρεύσιμοι και τοξικοί, άκρως ανθεκτικοί/πολύ βιοσυσσωρεύσιμοι (βάσει του κανονισμού REACH) τοποθετήθηκαν σε «ομάδα αποκλεισμού».
Η ιεράρχηση των προτεραιοτήτων βασίστηκε στην ημερομηνία της πλέον πρόσφατης εκτίμησης επικινδυνότητας στο πλαίσιο των FCM, με ουσίες που αξιολογήθηκαν πριν από το 2001 να κατατάσσονται στην ομάδα υψηλής προτεραιότητας, ουσίες που αξιολογήθηκαν μεταξύ 2001 και 2011 στην ομάδα μεσαίας προτεραιότητας και ουσίες που αξιολογήθηκαν μετά το 2011 στην ομάδα χαμηλής προτεραιότητας. Για τη ροή της ΕΕ, οι 76 ουσίες χωρίστηκαν σε 59 ουσίες υψηλής, 14 μέτριας και 3 χαμηλής προτεραιότητας. Για την εθνικά εγκεκριμένη ροή, ο διαχωρισμός των 72 ουσιών είναι 66, 3 και 3, αντίστοιχα.
Αναγνωρίζεται ότι αυτή η κατανομή των ουσιών είναι εξαιρετικά βαριά, με μεγάλο ποσοστό ουσιών να κατανέμεται στις ομάδες υψηλής προτεραιότητας. Αυτή η κατανομή θα μπορούσε εύλογα να αναμένεται, δεδομένης της μακράς ιστορικής χρήσης των πλαστικοποιητών. Αποφασίστηκε να μην επιχειρηθεί η βελτίωση της ιεράρχησης των προτεραιοτήτων σε αυτό το στάδιο. Το αποτέλεσμα των επακόλουθων προσκλήσεων υποβολής προτάσεων για δεδομένα προς υποστήριξη της αξιολόγησης της έκθεσης θα χρησιμοποιηθεί για την τελική κατάταξη. Ως εκ τούτου, τα ενδιαφερόμενα μέρη (π.χ. η βιομηχανία, τα κράτη μέλη και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη) ενθαρρύνονται θερμά να υποβάλουν τα διαθέσιμα στοιχεία στην EFSA, προκειμένου να καταστεί δυνατή η εξαγωγή τεκμηριωμένου συμπεράσματος σχετικά με την αξιολόγηση κινδύνου για την υποστήριξη της συνέχισης της χρήσης των ουσιών.
Κατά την ανάπτυξη των εντολών παρακολούθησης για την εκτίμηση επικινδυνότητας, η ομάδα συνιστά στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να λάβει επίσης υπόψη τις εν εξελίξει διαδικασίες παραγωγής δεδομένων του ECHA και την έναρξη νέων διαδικασιών και διαδικασιών παραγωγής δεδομένων για την επιβεβαίωση των ιδιοτήτων σοβαρής επικινδυνότητας για τις ουσίες προτεραιότητας.
Για να διαβάσετε ολόκληρη την επιστημονική γνώμη της EFSA, πατήστε εδώ