Έντονες αντιδράσεις για την απόφαση της Υπηρεσίας Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ.
Όταν δαγκώνετε ένα κομμάτι σέλινο, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να είναι επικαλυμμένο με ένα λεπτό φιλμ ενός τοξικού φυτοφαρμάκου που ονομάζεται Ασεφάτη (Acephate).
Το εντομοκτόνο που χρησιμοποιείται επίσης σε ντομάτες, βατόμουρα, λαχανάκια Βρυξελλών και άλλα φρούτα και λαχανικά, ανήκει σε μια κατηγορία ενώσεων που συνδέονται με τον αυτισμό, την υπερκινητικότητα και τη μειωμένη βαθμολογία στα τεστ νοημοσύνης των παιδιών.
Αλλά αντί να απαγορεύσει το φυτοφάρμακο, όπως έκανε η Ευρωπαϊκή Ένωση πριν από 20 και πλέον χρόνια, η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ (EPA) πρότεινε πρόσφατα να χαλαρώσουν οι περιορισμοί για την ασεφάτη.
Η αξιολόγηση της ομοσπονδιακής υπηρεσίας καταρτίζει ένα σχέδιο που θα επιτρέψει παρουσία ασεφάτης 10 φορές πάνω από τα σημερινά επιτρεπτά όρια. Η πρόταση βασίστηκε σε μεγάλο μέρος στα αποτελέσματα των δοκιμών που εκτελούνται σε ασύνδετα κύτταρα παρά σε εργαστηριακά ζώα. Μετά την έκθεση ομάδων κυττάρων στο φυτοφάρμακο, η υπηρεσία διαπίστωσε «ελάχιστες έως μηδαμινές ενδείξεις» ότι η ασεφάτη και μια χημική ουσία που δημιουργείται όταν διασπάται στο σώμα βλάπτουν τον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο, σύμφωνα με έγγραφο της EPA τον Αύγουστο του 2023.
Η EPA προχωρά στην πρόταση παρά τις πολλαπλές μελέτες που συνδέουν την ασεφάτη με αναπτυξιακά προβλήματα σε παιδιά και εργαστηριακά ποντίκια και παρά τις προειδοποιήσεις πολλών επιστημονικών ομάδων κατά της χαλάρωσης των κανονισμών. Ορισμένοι περιβαλλοντολόγοι αντιτίθενται σθεναρά τόσο για τα νέα όρια σε ασεφάτη, όσο και για το εντομοκτόνο μαλαθείο, υποστηρίζοντας ότι τα νέα τεστ δεν είναι αρκετά αξιόπιστα για να καταγράψουν όλους τους κινδύνους που εγκυμονεί μια χημική ουσία για τον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο.
«Θα θέσει τα παιδιά σε αυξημένο κίνδυνο νευροαναπτυξιακών διαταραχών όπως ο αυτισμός και η ΔΕΠΥ που ήδη γνωρίζουμε ότι συνδέονται με αυτή την κατηγορία χημικών ουσιών», δήλωσε η Rashmi Joglekar, τοξικολόγος στο Πρόγραμμα για την Αναπαραγωγική Υγεία και το Περιβάλλον στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο.
Οι επιστήμονες στον τομέα της υγείας και του περιβάλλοντος ανησυχούν για περισσότερες από τις άμεσες επιπτώσεις της ύπαρξης δυνητικά μεγαλύτερων ποσοτήτων ασεφάτης και μαλαθείου στο σέλινο και σε άλλα προϊόντα. Υποστηρίζουν, επίσης, ότι η έναρξη των νέων δοκιμών ως βάση για την έγκριση περισσότερων φυτοφαρμάκων στις καλλιέργειες θα δημιουργήσει ένα επικίνδυνο προηγούμενο για άλλες χημικές ουσίες που βλάπτουν τον εγκέφαλο.
Η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ κατηγορείται για διπλά πρότυπα
Σχεδόν 5,5 εκατομμύρια κιλά ασεφάτης χρησιμοποιήθηκαν σε σόγια, λαχανάκια Βρυξελλών και άλλες καλλιέργειες το 2019, σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις της Γεωλογικής Υπηρεσίας των ΗΠΑ. Η ομοσπονδιακή υπηρεσία εκτιμά ότι έως και το 30% του σέλινου, το 35% του μαρουλιού και το 20% του κουνουπιδιού και των πιπεριών καλλιεργήθηκαν με ασεφάτη, ενώ το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ απαγορεύει τη χρήση των περισσότερων συνθετικών φυτοφαρμάκων, συμπεριλαμβανομένων της ασεφάτης και του μαλαθείου, για την καλλιέργεια και την επεξεργασία προϊόντων που έχουν πιστοποιηθεί από τον οργανισμό ως βιολογικά.
Η ασεφάτη και το μαλαθείο ανήκουν σε μια κατηγορία χημικών ουσιών που ονομάζονται οργανοφωσφορικά, τα οποία οι Αμερικανοί αγρότες χρησιμοποιούν εδώ και δεκαετίες, επειδή σκοτώνουν αποτελεσματικά τις αφίδες, τα μυρμήγκια και άλλα παράσιτα. Αλλά αυτό που κάνει τα φυτοφάρμακα καλά εντομοκτόνα, τα καθιστά επίσης επικίνδυνα για τους ανθρώπους. Εδώ και χρόνια, υπάρχει μια επιστημονική σύσταση ότι τα παιδιά είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στις βλάβες των φυτοφαρμάκων, μια αναγνώριση που οδήγησε την EPA αρχικά να ενισχύσει τους περιορισμούς σε αυτά.
Η EPA απαγόρευσε ένα άλλο οργανοφωσφορικό φυτοφάρμακο, το χλωροπυριφός, το 2021, βασιζόμενη εν μέρει σε στοιχεία που το συνδέουν με τη ΔΕΠΥ, τον αυτισμό και τη μείωση του δείκτη νοημοσύνης στα παιδιά. Παράλληλα, ορισμένες ομάδες για την υγεία και τους εργάτες γης, ζητούν από την υπηρεσία να απαγορεύσει όλα τα οργανοφωσφορικά φυτοφάρμακα, αλλά εκείνη υποστηρίζει ότι μπορεί να προστατεύσει επαρκώς τα παιδιά, απλώς περιορίζοντας την ποσότητα που μπορούν να χρησιμοποιούν οι αγρότες.
Αρκετές μελέτες υποδεικνύουν ότι, ακόμη και στα επιτρεπόμενα σήμερα επίπεδα, η ασεφάτη μπορεί να προκαλεί μαθησιακές δυσκολίες σε παιδιά που εκτίθενται σε αυτήν κατά την περίοδο της κύησης ή κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής τους. Το 2017, μια ομάδα ερευνητών του Πανεπιστημίου Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνια (που χρηματοδοτήθηκε εν μέρει από την EPA), διαπίστωσε ότι τα παιδιά των Καλιφορνέζων που, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους, ζούσαν σε απόσταση 1 χιλιομέτρου από το σημείο εφαρμογής του φυτοφαρμάκου είχαν χαμηλότερα σκορ IQ και δυσχερέστερη λεκτική κατανόηση κατά μέσο όρο από τα παιδιά των ανθρώπων που ζούσαν πιο μακριά. Δύο χρόνια αργότερα, μια ομάδα επιστημόνων του UCLA ανέφερε ότι οι μητέρες που ζούσαν κοντά σε περιοχές όπου χρησιμοποιήθηκε ασεφάτη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους, είχαν παιδιά που διέτρεχαν αυξημένο κίνδυνο αυτισμού με νοητική αναπηρία.
Η EPA έλαβε υπόψη της αυτή την έρευνα όταν αποφάσισε να χαλαρώσει τα όρια χρήσης της ασεφάτης, αλλά δήλωσε ότι οι ατέλειες και οι ασυνέπειες καθιστούσαν αυτές τις επιδημιολογικές μελέτες «όχι πειστικές». Η υπηρεσία απέρριψε επίσης μια μελέτη σε ποντίκια που υποβλήθηκε σε αυτή το 2005, σύμφωνα με την οποία τα νεογνά μητέρων αρουραίων που εκτέθηκαν σε υψηλότερα επίπεδα ασεφάτης είχαν κατά μέσο όρο λιγότερες πιθανότητες να κινηθούν από τα νεογνά μητέρων που εκτέθηκαν σε χαμηλότερα επίπεδα.
Ορισμένοι επιστήμονες θεωρούν διπλό πρότυπο το γεγονός ότι ο οργανισμός αποδέχεται τις ατελείς δοκιμές χωρίς ζώα, ενώ επικαλείται ελαττώματα σε άλλες έρευνες ως λόγους απόρριψής τους.
«Αναγνωρίζουν τους περιορισμούς της επιδημιολογίας, ενώ ταυτόχρονα δεν διακρίνουν τους ακόμη μεγαλύτερους περιορισμούς της χρήσης μιας μάζας κυττάρων σε ένα τρυβλίο Petri για να προσπαθήσουν να μοντελοποιήσουν τι συμβαίνει σε έναν πραγματικά πολύπλοκο οργανισμό», δήλωσε ο Nathan Donley, επιστήμονας στο Κέντρο Βιολογικής Ποικιλομορφίας, μια οργάνωση υπεράσπισης του περιβάλλοντος.
Ακολουθήστε το Cibum 
