Τι είναι η μυκοτοξίνη Patulin – Ανακλήσεις χυμών – Ειδοποίηση RASFF
Tην περασμένη Παρασκευή (9 Σεπτεμβρίου) η Ευρωπαϊκή πύλη έγκαιρης ειδοποίησης για την Ασφάλεια Τροφίμων RASFF, ενημέρωσε για την ανάκληση χυμού μήλων από τη Δανία που διανέμονται επίσης στη Σουηδία. Στους χυμούς εντοπίστηκε υπερβολικά υψηλή περιεκτικότητας στην τοξική ουσία Πατουλίνη. Η RASFF χαρακτήρισε τον κίνδυνο για τους καταναλωτές σοβαρό. Τον Μάιο του 2020, μια μάρκα αυστραλιανού χυμού μήλου ανακλήθηκε από μεγάλα σούπερ μάρκετ της Αυστραλίας, αφού διαπιστώθηκε ότι είχε μολυνθεί με πατουλίνη, ενώ το ίδιο έγινε στο Χονγκ Κογκ και τη Σιγκαπούρη. Ανακλήσεις λόγω ανίχνευσεις πατουλίνης έχουν γίνει πολλές φορές και σε διάφορες χώρες. Τι είναι όμως η πατουλίνη και γιατί είναι τόσο επικίνδυνη για τους καταναλωτές;
Τι είναι η πατουλίνη
Η πατουλίνη είναι μια μυκοτοξίνη που ταξινομείται ως πολυκετίδιο. Πρόκειται για μια λευκή σκόνη διαλυτή σε όξινο νερό και σε οργανικούς διαλύτες. Είναι σταθερή στη θερμότητα, επομένως δεν καταστρέφεται με παστερίωση ή θερμική επεξεργασία. Παράγεται από μια ποικιλία μούχλας, ιδίως από Aspergillus και Penicillium και Byssochlamys, έχει αντιβιοτικές ιδιότητες αλλά έχει αποδειχθεί ότι είναι καρκινογόνος και μεταλλαξιογόνος.
Συνήθως η Patulin, ανιχνεύεται σε σάπια μήλα. Η ποσότητα πατουλίνης στα προϊόντα μήλου θεωρείται γενικά ως μέτρο της ποιότητας των μήλων που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή. Επίσης έχει βρεθεί και σε άλλα φρούτα όπως τα κεράσια, τα βατόμουρα, τα δαμάσκηνα, οι μπανάνες, οι φράουλες και τα σταφύλια καθώς και σε άλλα τρόφιμα όπως τα δημητριακά και τα λαχανικά.
Αν και δεν είναι ιδιαίτερα ισχυρή τοξίνη, η πατουλίνη είναι γονοτοξική. Μάλιστα κάποιοι υποστηρίζουν ότι ευθύνεται για καρκινογενέσεις.
Για ανθρώπους που έχουν καταναλώσει φρούτα μολυσμένα από πατουλίνη, έχουν αναφερθεί ναυτία, γαστρεντερικές διαταραχές και έμετος.
Απώλεια βάρους, γαστρεντερικές διαταραχές (έλκος, διάταση, αιμορραγία και διαταραχή της νεφρικής λειτουργίας), εντερικές διαταραχές, σπασμοί, διέγερση, οίδημα, αναστολή ενζύμων (ιδιαίτερα στο έντερο και τον εγκέφαλο), βλάβη οργάνων (νεφροί και σπλήνα) και βλάβες στο DNA έχουν παρατηρηθεί σε μελέτες αρουραίων. Τα χρόνια συμπτώματα περιλαμβάνουν γονιδιοτοξικές, νευροτοξικές, ανοσοτοξικές, ανοσοκατασταλτικές και τερατογόνες επιδράσεις. Αναφέρθηκε επίσης αναπαραγωγική τοξικότητα στους άνδρες..
Αρκετές χώρες έχουν θεσπίσει περιορισμούς πατουλίνης στα προϊόντα μήλου. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνιστά μέγιστη συγκέντρωση 50 μg/L στο χυμό μήλου. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το όριο ορίζεται επίσης σε 50 μικρογραμμάρια ανά χιλιόγραμμο (μg/kg) σε χυμό μήλου και μηλίτη, σε 25 μg/kg σε στερεά προϊόντα μήλου και σε 10 μg/kg σε προϊόντα για βρέφη και μικρά παιδιά. Αυτά τα όρια τέθηκαν σε ισχύ την 1η Νοεμβρίου 2003. Αν και υπάρχουν πολύ λίγα αναφερόμενα κρούσματα και επιδημιολογικά δεδομένα, ο FDA έχει θέσει όριο δράσης 50 ppb στον χυμό μήλου.
Η έκθεση στην πατουλίνη μπορεί να αντιμετωπιστεί επιτυχώς ακολουθώντας καλές γεωργικές πρακτικές όπως η αφαίρεση μούχλας, το πλύσιμο και η μη χρήση σάπιων ή κατεστραμμένων μήλων για ψήσιμο, κονσερβοποίηση ή παραγωγή χυμού. Η ποσότητα της πατουλίνης στους χυμούς μπορεί να μειωθεί μετά την αφαίρεση του σάπιου ή κατεστραμμένου καρπού, αλλά δεν μπορεί να εξαλειφθεί εντελώς καθώς η μυκοτοξίνη διαχέεται στα υγιή μέρη του φρούτου.
Για τον έλεγχο της μόλυνσης από πατουλίνη, έχουν χρησιμοποιηθεί ποικίλες μέθοδοι και μέθοδοι προετοιμασίας δειγμάτων, συμπεριλαμβανομένης της χρωματογραφίας λεπτής στιβάδας (TLC), της αέριας χρωματογραφίας (GC), της υγρής χρωματογραφίας υψηλής απόδοσης (HPLC) και της τριχοειδούς ηλεκτροφόρησης
Ακολουθήστε το Cibum 
