Η δημοτικότητα του σολομού έχει οδηγήσει στην εξάντληση του άγριου αποθέματος που κολυμπάει σε ανοιχτά νερά. Γι’ αυτό η ζήτηση του σολομού εκτροφής έχει φτάσει σε δυσθεώρητα επίπεδα.
Σήμερα, ο άγριος σολομός είναι ένα είδος υπό εξαφάνιση και γι’ αυτό η αγορά και συνεπώς και οι καταναλωτές, έχουν στραφεί στον σολομό ιχθυοτροφείου. Το μέγεθος της παγκόσμιας αγοράς σολομού, έφτασε τους 3,5 εκατομμύρια τόνους το 2022. Ο Όμιλος IMARC αναμένει ότι η αγορά θα φτάσει τους 4,3 εκατομμύρια τόνους έως το 2028, παρουσιάζοντας ρυθμό ανάπτυξης (CAGR) 3,54% κατά την περίοδο 2023-2028.
Η διαμάχη σχετικά με την κατανάλωση σολομού εκτροφής είναι περίπλοκη και οι αναφορές που είναι διαθέσιμες στα μέσα ενημέρωσης, στο διαδίκτυο και σε επιστημονικές δημοσιεύσεις συχνά φαίνονται αντιφατικές. Βέβαια μία γρήγορη αναζήτηση στη Google οδηγεί στο συμπέρασμα πως ο σολομός ιχθυοτροφείου είναι επικίνδυνος για την υγεία του καταναλωτή. Είναι όμως έτσι;
Τι λένε οι επίσημες Αρχές
Σε γνωμοδότηση της η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων –EFSA- το 2005 υποστήριξε πως δεν υπάρχουν συνεπείς διαφορές μεταξύ των άγριων και των εκτρεφόμενων ψαριών τόσο ως προς την ασφάλεια όσο και ως προς τη θρεπτική αξία. Η κατανάλωση ψαριών, και ιδίως λιπαρών ψαριών λόγω του πλούτου τους σε μακράς αλυσίδας n-3 πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, είναι ευεργετική για την καρδιαγγειακή υγεία αλλά και για την ανάπτυξη του εμβρύου. Σε γενικές γραμμές, οι διατροφικές συστάσεις προτείνουν εβδομαδιαία κατανάλωση ενός έως δύο μερίδων λιπαρών ψαριών.
Από την πλευρά της και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει απορρίψει τις προειδοποιήσεις σχετικά με την ασφάλεια του σολομού εκτροφής, υποστηρίζοντας ότι τα επίπεδα επιβλαβών χημικών ουσιών που εντοπίστηκαν σε επιστημονική μελέτη είναι εντός ασφαλών ορίων. Η απόφαση της ΕΕ ήρθε μετά από ευρήματα επιστημόνων από τις ΗΠΑ και τον Καναδά οι οποίοι υποστήριξαν πως ο σολομός ιχθυοτροφείου δεν πρέπει να καταναλώνεται περισσότερο από τρεις φορές το χρόνο.
Γενικά τα ζητήματα που εξετάζονται στη σύγκριση μεταξύ των δύο ειδών ψαριού – άγριος σολομός και σολομός ιχθυοτροφείου- είναι περιβαλλοντικές ανησυχίες, μόλυνση και επίπεδα ωμέγα-3 λιπαρών οξέων. Τα καλά νέα είναι ότι τόσο ο άγριος όσο και ο εκτρεφόμενος σολομός έχουν χαμηλά επίπεδα υδραργύρου, PCB (χημικές ενώσεις υψηλής καρκινογόνου δράσης) και άλλων ρύπων.
Οι πρώτες μελέτες ανέφεραν υψηλά επίπεδα PCB και άλλων ρύπων στον σολομό εκτροφής, υψηλότερα από ό,τι σε ορισμένα είδη άγριου σολομού, όπως ο ροζ σολομός. Οι μελέτες παρακολούθησης δεν το έχουν επιβεβαιώσει και η συναίνεση μεταξύ επιστημόνων και ρυθμιστικών αρχών είναι ότι ο σολομός εκτροφής και ο άγριος σολομός, γενικά, είναι ασφαλή τρόφιμα όπως υποστηρίζει στην ιστοσελίδα του το Υπουργείο Υγείας της Ουάσιγκτον.
Στη σύγκριση μεταξύ άγριου και σολομού εκτροφής αναφέρεται άρθρο της health.clevelandclinic όπου παρέθεσε την άποψή της η διαιτολόγος Julia Zumpano, RD, LD, σύμφωνα με την οποία ένα φιλέτο άγριου σολομού έχει λιγότερες θερμίδες και τη μισή περιεκτικότητα σε λιπαρά από την ίδια ποσότητα σολομού εκτροφής. Τα φιλέτα σολομού εκτροφής περιέχουν τόσα γραμμάρια ωμέγα-3 λιπαρών οξέων όσο και ο άγριος σολομός, επειδή ο σολομός εκτροφής είναι πιο λιπαρός από τον άγριο σολομό. Βέβαια στον σολομό εκτροφής, τα επίπεδα ωμέγα-3 εξαρτώνται από το είδος της ιχθυοτροφής, η οποία παρασκευάζεται από φυτά, δημητριακά και ιχθυάλευρα.
Και παρόλο που ο σολομός εκτροφής μπορεί να έχει περισσότερα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, (αν το επιτρέπει η ιχθυοτροφή που του παρέχεται) έχει επίσης υπερδιπλάσια περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά. Συνεπώς ο άγριος σολομός έχει το προβάδισμα επειδή έχει λιγότερες θερμίδες και λιγότερα κορεσμένα λιπαρά.
Σύμφωνα πάντως με το USDA η κατανάλωση σολομού που εκτρέφεται στη φάρμα μπορεί να αυξήσει την πρόσληψη των ευεργετικών ωμέγα-3 λιπαρών οξέων σε επίπεδα που μπορεί να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου καρδιακών παθήσεων. Παρόλο που και τα δύο προσφέρουν ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων οποιουδήποτε τύπου ψαριού για να αποκομίσετε πλήρως τα οφέλη τους θα μπορούσε να σας εκθέσει σε χημικές ουσίες που προκαλούν καρκίνο, (ΡΟΡ). Στον άγριο σολομό, αυτές οι χημικές ουσίες προέρχονται από δυνητικά μολυσμένα νερά όπου τα ψάρια κολυμπούν. Ο σολομός εκτροφής μπορεί και αυτός να εκτεθεί σε επικίνδυνες χημικές ουσίες μέσω της τροφής του. Συνεπώς τόσο ο άγριος όσο και ο εκτρεφόμενος σολομός διατρέχουν κίνδυνο εάν καταναλωθούν σε μεγάλες ποσότητες. Αλλά όταν καταναλώνεται με μέτρο, ο κίνδυνος μπορεί να ξεπεραστεί.
Συμπερασματικά συνεχίστε να τρώτε σολομό… Ο σολομός είναι πλούσιος σε πρωτεΐνες και ωμέγα-3 λιπαρά οξέα που παρέχουν καλά τεκμηριωμένα οφέλη για την καρδιά και τον εγκέφαλο. Ο άγριος σολομός είναι μια εξαιρετική επιλογή, αλλά επειδή δεν μπορούμε να τον βρούμε εύκολα, ο σολομός εκτροφής είναι μια καλή εναλλακτική.
Μία καλή πρακτική είναι να διαβάσετε εάν το προϊόν έχει πιστοποίηση “Aquaculture Stewardship Council (ASC)”. Πρόκειται για έναν ανεξάρτητο οργανισμό που αναπτύσσει και διαχειρίζεται αυστηρά πρότυπα για την ιχθυοκαλλιέργεια. Τα πρότυπα αυτά καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα απαιτήσεων όπως είναι η ποιότητα του νερού, η υπεύθυνη προμήθεια ιχθυοτροφών, η πρόληψη ασθενειών, η ευζωία των ζώων, η δίκαιη μεταχείριση και πληρωμή των υπαλλήλων ή η διατήρηση θετικών σχέσεων με τις γειτονικές κοινωνίες των ιχθυοκαλλιεργειών.
Ακολουθήστε το Cibum 
