Θανατηφόρες δηλητηριάσεις από τον φθινοπωρινό κρόκο – Δύο νεκροί στη Γαλλία

Οι καταναλωτές μπερδεύουν τον φθινοπωρινό κρόκο με το άγριο σκόρδο.

Δύο άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στη Γαλλία εξαιτίας δηλητηρίασης από φθινοπωρινό κρόκο τον οποίο μπέρδεψαν με το άγριο σκόρδο. Το Colchicum autumnale, κοινώς γνωστό ως φθινοπωρινός κρόκος , λιβάδι σαφράν , ή «γυμνές κυρίες» , είναι ένα τοξικό φθινοπωρινό ανθισμένο φυτό που μοιάζει με τους αληθινούς κρόκους , αλλά είναι μέλος της οικογένειας των φυτών Colchicaceae , σε αντίθεση με τους αληθινούς κρόκους, που ανήκουν στην οικογένεια Iridaceae. Καλλιεργείται ως καλλωπιστικό σε εύκρατες περιοχές, παρά το γεγονός ότι είναι θανατηφόρα δηλητηριώδες λόγω της περιεκτικότητάς τους σε κολχικίνη.

Η Αρχή Ασφάλειας τροφίμων της Γαλλίας ANSES, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου και ενημερώνει τους καταναλωτές για άλλη μια φορά για τοξίκωση που συνδέεται με την κατανάλωση φθινοπωρινού κρόκου, που συγχέεται με το άγριο σκόρδο. 

Τα θύματα μπέρδεψαν τον φθινοπωρινό κρόκο με το Allium ursinum (ή άγριο σκόρδο), με το οποίο μοιάζει. Και τα δύο αναπτύσσονται την άνοιξη και μεταξύ 2020 και 2022  καταγράφηκαν στα Κέντρα Δηλητηριάσεων 28 περιπτώσεις σύγχυσης μεταξύ φθινοπωρινού κρόκου και άγριου σκόρδου. Οι δηλητηριάσεις σημειώθηκαν μεταξύ Μαρτίου και Μαΐου, με κορύφωση τον Απρίλιο, κυρίως στις περιοχές Grand Est και Auvergne-Rhône-Alpes. Οι μισοί από τους δηλητηριασμένους είχαν χρησιμοποιήσει τα φύλλα για να φτιάξουν σάλτσα πέστο. Οι άλλοι μισοί τα είχαν φάει σε σαλάτες, ή τα είχαν χρησιμοποιήσει σε κις. Τα συμπτώματα της δηλητηρίασης από κολχικίνη είναι παρόμοια με εκείνα του αρσενικού.

Μεταξύ των δηλητηριασμένων, οι μισοί εμφάνισαν έντονα ή παρατεταμένα συμπτώματα (επίμονη διάρροια ή έμετο) και τέσσερα άτομα εμφάνισαν σοβαρά, απειλητικά για τη ζωή συμπτώματα, όπως οξείες πεπτικές, ηπατικές και αιματολογικές διαταραχές. Δύο άνθρωποι πέθαναν. 

Η σοβαρότητα της δηλητηρίασης εξαρτάται από την ποσότητα των φύλλων που καταπίνονται, τη συγκέντρωση κολχικίνης στο φυτό (η οποία ποικίλλει πολύ) και από το εάν συνδυάζεται με ορισμένα κοινά φάρμακα (συμπεριλαμβανομένων των μακρολιδικών αντιβιοτικών και της αντιβιταμίνης Κ), τα οποία μπορούν να αυξήσουν σημαντικά την τοξικό κίνδυνο.

Πώς μπορείτε να ξεχωρίσετε τη διαφορά μεταξύ του άγριου σκόρδου και του φθινοπωρινού κρόκου;

Το άγριο σκόρδο (γνωστό και ως ramsons) είναι ένα βρώσιμο άγριο φυτό, ύψους 15 έως 40 cm όταν είναι ώριμο, με χαρακτηριστική μυρωδιά σκόρδου, ειδικά όταν τα φύλλα του είναι θρυμματισμένα. Τα λουλούδια σε σχήμα αστεριού και ο επιμήκης βολβός του είναι και τα δύο λευκά. Τα μακρόστενα, οβάλ, μυτερά φύλλα είναι γυαλιστερά σε διάφορους βαθμούς. Τα φύλλα εμφανίζονται Φεβρουάριο-Μάρτιο και τα άνθη από Απρίλιο έως αρχές Ιουνίου. Τα φύλλα μαζεύονται μέχρι να εμφανιστούν τα πρώτα άνθη.

Τα φύλλα του φθινοπωρινού κρόκου είναι πιο δύσκαμπτα και χωρίς μίσχο και ο βολβός του είναι στρογγυλός και σκούρος. Τα μωβ άνθη δεν εμφανίζονται μέχρι το φθινόπωρο, μόνο τα φύλλα είναι ορατά την άνοιξη, ενώ είναι σαρκώδη και με στρογγυλή άκρη και φαίνεται να βγαίνουν κατευθείαν από το έδαφος. Όλα τα μέρη του φυτού είναι δηλητηριώδη.

Οι συστάσεις της ANSES

Αν μαζεύετε άγριο σκόρδο:

• Μην κάνετε υποθέσεις: βεβαιωθείτε ότι γνωρίζετε ποιο φυτό μαζεύετε.
• Ελέγξτε ότι κάθε φύλλο έχει μια μυρωδιά σκόρδου όταν τρίβεται.
• Aποφύγετε να μαζεύετε διαφορετικούς τύπους φυτών καθώς θα μπορούσατε να αναμίξετε τοξικά είδη με βρώσιμα.
• Αν έχετε αμφιβολίες για την ταυτότητά του φυτού μην το καταναλώσετε!
• Σταματήστε να τρώτε αμέσως τα φύλλα εάν έχουν πικρή ή δυσάρεστη γεύση.
• Φωτογραφίστε τα φυτά που επιλέγετε για ευκολότερη αναγνώριση σε περίπτωση δηλητηρίασης.