Νέα ευρήματα αποκαλύπτουν τις προκλήσεις στη διατροφή των βρεφών.
Οι πρώτες κουταλιές πουρέ είναι μια ξεχωριστή στιγμή για κάθε γονιό. Ωστόσο, η διαδικασία της εισαγωγής συμπληρωματικών τροφών συχνά συνοδεύεται από ανατροπές, λεκέδες και, δυστυχώς, απογοητεύσεις. Τα μωρά δεν είναι πάντα πρόθυμα να αποδεχτούν νέες γεύσεις, ενώ οι γονείς βρίσκονται αντιμέτωποι με μια μεγάλη γκάμα προϊόντων, που υπόσχονται φυσικότητα και θρεπτική αξία.
Από την τελευταία δοκιμή που πραγματοποίησε το Öko-Test, το γερμανόφωνο περιοδικό προστασίας των καταναλωτών το 2019, πολλά έχουν αλλάξει. Στα ράφια πλέον βρίσκονται μόνο βιολογικά προϊόντα, μια θετική εξέλιξη που επιβεβαιώνει την αυξανόμενη ζήτηση για ασφαλείς και αγνές επιλογές.

Η φετινή έρευνα του Öko-Test έδειξε ότι τρία προϊόντα έλαβαν άριστη αξιολόγηση, ενώ άλλα έξι βαθμολογήθηκαν τουλάχιστον ως «καλά». Ωστόσο, ορισμένες ανησυχίες παραμένουν, με κυριότερη την παρουσία της χημικής ουσίας δισφαινόλης Α (BPA) σε ορισμένα βαζάκια παιδικών τροφών.
Η BPA είναι ένα χημικό συστατικό που χρησιμοποιείται στην παραγωγή πολυκαρβονικών πλαστικών και εποξειδικών ρητινών. Παρόλο που η χρήση της στα υλικά συσκευασίας τροφίμων θα απαγορευτεί από τις αρχές του 2025, εξακολουθεί να ανιχνεύεται σε προϊόντα που προορίζονται για βρέφη. Αυτό δημιουργεί σοβαρούς προβληματισμούς, καθώς η ουσία αυτή έχει ήδη χαρακτηριστεί ως τοξική για την αναπαραγωγική υγεία από την Ευρωπαϊκή Ένωση το 2016.
Το 2023, η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) επανεκτίμησε τα όρια ασφαλείας της BPA, μειώνοντας την ανεκτή ημερήσια πρόσληψη κατά 20.000 φορές – στα 0,2 νανογραμμάρια ανά κιλό σωματικού βάρους. Αν και το Γερμανικό Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Αξιολόγησης Κινδύνων (BfR) θεωρεί την τιμή αυτή υπερβολικά αυστηρή, η προληπτική προσέγγιση είναι επιβεβλημένη όταν πρόκειται για βρεφικά προϊόντα.
Στις πρόσφατες δοκιμές του Öko-Test, εντοπίστηκαν επίπεδα BPA σε κάποια προϊόντα που υπερβαίνουν τη νέα αυστηρή ανεκτή ημερήσια δόση. Ένα μωρό οκτώ κιλών που καταναλώνει 100 γραμμάρια από τα επηρεαζόμενα προϊόντα, μπορεί να προσλαμβάνει δύο έως πέντε φορές την επιτρεπτή ποσότητα. Παρά τις ανησυχίες, οι εταιρείες δεν μπόρεσαν να εξηγήσουν την προέλευση της BPA στα προϊόντα τους, ισχυριζόμενες ότι δεν τη χρησιμοποιούν στις συσκευασίες τους.
«Η BPA είναι διαδεδομένη σε πολλά βιομηχανικά υλικά, και είναι πιθανό η μόλυνση να προέρχεται από τη διαδικασία μεταφοράς ή από πρώτες ύλες,» εξηγεί ο Jürgen Arning, ειδικός χημικών της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος.
Παρά τις ανησυχίες σχετικά με τη συσκευασία, τα εργαστηριακά αποτελέσματα έδειξαν ότι τα περισσότερα προϊόντα δεν περιείχαν φυτοφάρμακα, βαρέα μέταλλα ή επικίνδυνες βακτηριακές μολύνσεις. Επιπλέον, ένα από τα βασικά μειονεκτήματα των παλαιότερων παιδικών τροφών – η προσθήκη συμπυκνωμένων χυμών και πηκτικών αντί για πραγματικά φρούτα – φαίνεται να έχει περιοριστεί σημαντικά.
Αυτή τη φορά, 12 από τα 15 προϊόντα που ελέγχθηκαν περιείχαν αποκλειστικά φρούτα, χωρίς πρόσθετα τεχνητά συστατικά. Η μοναδική προσθήκη που εντοπίστηκε ήταν η βιταμίνη C, η οποία, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι περιττή εφόσον τα μωρά καταναλώνουν μια ισορροπημένη διατροφή.
Ο κρυφός κίνδυνος της φυσικής ζάχαρης
Αν και πολλές παιδικές τροφές διαφημίζονται ως «χωρίς προσθήκη ζάχαρης», η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Τα φρούτα περιέχουν φυσικά σάκχαρα, και σε ορισμένες περιπτώσεις, η συνολική περιεκτικότητα σε ζάχαρη φτάνει τα 13 γραμμάρια ανά 100 γραμμάρια προϊόντος – ποσότητα που ισοδυναμεί με περισσότερους από οκτώ κύβους ζάχαρης σε ένα μικρό βαζάκι.
Η φρουκτόζη, παρότι φυσική, δεν είναι αθώα. Η υπερβολική κατανάλωσή της μπορεί να συμβάλει στην παχυσαρκία, σε μεταβολικές διαταραχές και στην ανάπτυξη λιπώδους ηπατικής νόσου. Σύμφωνα με τη Γερμανική Εταιρεία Παιδιατρικής και Εφηβικής Ιατρικής, οι έτοιμοι πολτοί φρούτων μπορεί να προκαλέσουν απότομη αύξηση του σακχάρου στο αίμα, σε αντίθεση με την κατανάλωση ολόκληρων φρούτων.
Παρά τις εντυπωσιακές ετικέτες, οι παιδικές τροφές που βασίζονται αποκλειστικά σε φρούτα δεν αποτελούν πλήρες γεύμα για ένα μωρό. Οι ειδικοί συνιστούν την ανάμειξη του πουρέ φρούτων με δημητριακά για να εξασφαλιστεί μια πιο ισορροπημένη διατροφή.
«Οι πολτοποιημένες φρουτόκρεμες δεν πρέπει να υποκαθιστούν ένα κανονικό γεύμα, αλλά να χρησιμοποιούνται μόνο ως συνοδευτικό σε ένα γεύμα με δημητριακά ή ως συμπλήρωμα», τονίζει η Antje Gahl από τη Γερμανική Εταιρεία Διατροφής (DGE).
Ωστόσο, αρκετοί παραγωγοί εξακολουθούν να προτείνουν στις ετικέτες τους την κατανάλωση των πουρέδων φρούτων ως αυτόνομο σνακ για τα μωρά, κάτι που θεωρείται εσφαλμένη καθοδήγηση των γονέων.