Σήμερα, ο Codex Alimentarius θεωρείται ταυτόσημος με την παγκόσμια ασφάλεια τροφίμων.
Στη σημερινή, παγκοσμιοποιημένη κοινωνία, δεν υπάρχει πια η αποκλειστικότητα της εγχώριας παραγωγής. Μεγάλο μέρος της καθημερινής μας διατροφής αφορά εισαγόμενα τρόφιμα, γεγονός που οφείλεται στην ανάπτυξη του εμπορίου.
Πώς όμως 188 χώρες της γης, με θεμελιώδεις διαφορές στους κανόνες και την ασφάλεια τροφίμων καταφέρνουν να εμπορεύονται με ασφάλεια τα τρόφιμά τους;
Η απάντηση είναι χάρη στην Επιτροπή Codex Alimentarius ή Codex, έναν οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών που δημιουργήθηκε πριν από 60 χρόνια, στα τέλη της δεκαετίας του 1950. Στόχος του είναι η επίβλεψη των προτύπων διατροφής και των κρατικών οδηγιών ανά τον κόσμο.
Ο σχηματισμός του Codex ήταν απαραίτητος προκειμένου να υπάρξει ένας εναρμονισμένος κώδικας τροφίμων για τη διασφάλιση της υγείας των καταναλωτών και της τήρησης των πρακτικών του διεθνούς εμπορίου.
Οι συστάσεις του Codex ήταν εθελοντικές έως το 1995, με την ίδρυση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου το 1995, όποτε και τα πρότυπα του οργανισμού και τα σχετικά κείμενα έγιναν διεθνείς αναφορές για την ασφάλεια των τροφίμων.
Σήμερα, το Codex θεωρείται ως ο εξέχων διεθνής οργανισμός, αρμόδιος για τα πρότυπα τροφίμων. Η οργάνωσή του είναι με υποεπιτροπές από εκπροσώπους χωρών, οι οποίοι αποφασίζουν για την ανάπτυξη και την αναθεώρηση προτύπων, κατευθυντήριων γραμμών και πρακτικών.
Υπάρχουν 10 Γενικές Θεματικές Επιτροπές , όπου συζητούνται τα πάντα, από την επισήμανση των τροφίμων και θέματα εισαγωγών και εξαγωγών, μέχρι υπολείμματα φυτοφαρμάκων και ρύπους σε όλες τις κατηγορίες τροφίμων και μερικές Επιτροπές Εμπορευμάτων, που αφορούν στα πρότυπα του παγκόσμιου εμπορίου.
Για να διαμορφωθεί ένα νέο πρότυπο αναφορικά με τα τρόφιμα από τον Codex Alimentarius, υπάρχει μια διαδικασία που διαρκεί γενικά τρία έως τέσσερα χρόνια και απαιτεί πλήρη συμφωνία με τα κράτη μέλη του ΟΗΕ είναι ευθυγραμμισμένα, κάτι που ως επί τω πλείστω συμβαίνει.
Αυτό που καθιστά τον Codex σημαντικό είναι το γεγονός ότι όλα τα κράτη, όποιες και αν είναι οι διαφορές στους κανονισμούς τους, πρέπει να έχουν ένα κοινό σημείο αναφοράς για χάρη της ασφάλειας τροφίμων, όπως για παράδειγμα στο εμπόριο ΕΕ με ΗΠΑ.
Σύμφωνα με το IFT, χάρη στον οργανισμό έχουν προκύψει περισσότερα από 4.400 μέγιστα επίπεδα χρήσης για πρόσθετα τροφίμων, περισσότερα από 6.600 μέγιστα επίπεδα υπολειμμάτων για γεωργικά φυτοφάρμακα και κτηνιατρικά φάρμακα και πάνω από από 100 μέγιστα επίπεδα ρύπων στα τρόφιμα, μεταξύ άλλων. Αυτή την περίοδο δεν νοείται ασφάλεια τροφίμων χωρίς τον Codex.
Το παγκόσμιο εμπόριο τροφίμων να αναμένεται να πλησιάσει τα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2023. Σε αυτό το πλαίσιο, άλλη μια συνεισφορά του Codex είναι ότι επιτρέπει στις αναπτυσσόμενες χώρες να συναλλάσσονται πιο εύκολα με τις ανεπτυγμένες χώρες, όπου η ζήτηση για προϊόντα είναι η υψηλότερη, βοηθώντας έμμεσα στην ενίσχυση της οικονομίας τους.