Που επικεντρώνονται οι οδηγίες – Τι περιλαμβάνουν.
Νέους κανόνες για μεγάλες εταιρίες στο χώρο των τροφίμων, επιφέρει ο αναθεωρημένος κανονισμός της Οδηγίας Δέουσας Επιμέλειας Εταιρική Αειφορία (CSDDD). Η οδηγία που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αφορά την αντιμετώπιση των επιβλαβών επιπτώσεων των δραστηριοτήτων τους στα ανθρώπινα δικαιώματα και την προστασία του περιβάλλοντος. Η οδηγία καθιστά υπεύθυνες τις δραστηριότητες των θυγατρικών εταιρειών, εκτός από τους επιχειρηματικούς εταίρους τους, συμπεριλαμβανομένων των τομέων φοινικέλαιου, κακάο, μπανάνας, μελιού και καφέ. Η εφαρμογή του αναθεωρημένου CSDDD θα πραγματοποιηθεί σταδιακά σε περισσότερα από πέντε χρόνια.
Αρκετά κρίσιμα ζητήματα που ταλαιπωρούν τις εταιρείες τροφίμων και ποτών για δεκαετίες εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού, όπως η καταναγκαστική εργασία, η παιδική εργασία, η ανεπαρκής υγεία και ασφάλεια στο χώρο εργασίας, η εκμετάλλευση των εργαζομένων και περιβαλλοντικά αποτυπώματα όπως οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, η ρύπανση, η απώλεια βιοποικιλότητας και η υποβάθμιση του οικοσυστήματος.
Τα κράτη μέλη έχουν συζητήσει έντονα το CSDDD από την πρώτη ψηφοφορία τον Φεβρουάριο του 2024, όταν δεν μπόρεσε να λάβει ειδική έγκριση από το Συμβούλιο της ΕΕ, ωστόσο το Συμβούλιο Ανταγωνιστικότητας του Συμβουλίου διεξήγαγε την τελική ψηφοφορία στις 24 Μαΐου. Η Γερμανία είχε νωρίτερα απειλήσει να αποσύρει την υποστήριξη για την οδηγία, επικαλούμενη πιθανές γραφειοκρατικές και νομικές ανησυχίες που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις, αναβάλλοντας την απόφαση κατά ένα μήνα.
Είναι ενδιαφέρον ότι από 27 κράτη της ΕΕ, 17 ψήφισαν υπέρ, ενώ 10 απείχαν. Οι απαιτήσεις ψηφοφορίας δεν κάνουν διάκριση μεταξύ της αποχής και της καταψήφισης της οδηγίας, καθώς και τα δύο έχουν το ίδιο αποτέλεσμα. Κράτη που απέχουν είναι η Αυστρία, το Βέλγιο, η Βουλγαρία, η Τσεχική Δημοκρατία, η Εσθονία, η Γερμανία, η Ουγγαρία, η Λιθουανία, η Μάλτα και η Σλοβακία.
Η οδηγία, η οποία σύμφωνα με τους ειδικούς είναι εντυπωσιακά διαφορετική από την αρχική, θα επηρεάσει πλέον εταιρείες με περισσότερους από 1.000 υπαλλήλους και κύκλο εργασιών άνω των 450 εκατομμυρίων ευρώ. Αντίθετα, η αρχική πρόταση ίσχυε για εταιρείες με 500 υπαλλήλους που ανέφεραν έσοδα άνω των 150 εκατομμυρίων ευρώ. Πολλοί θεωρούν ότι αυτό υποβαθμίζει το αρχικό κείμενο.
Βέβαια, οι ειδικοί υποστηρίζουν πως το αναθεωρημένο CSDDD έχει ορισμένες αδυναμίες, όπως για παράδειγμα πως οι υποχρεώσεις των εταιρειών δεν είναι πλέον εμφανείς, σύμφωνα με τον Hütz-Adams από το Ινστιτούτο Sudwind και όσα είπε στο FoodIngredientsFrist. «Πολλές μικρές εταιρείες αποτελούν μέρος των αλυσίδων αξίας των μεγάλων εταιρειών. Συγκεκριμένα, ο κλάδος των τροφίμων εξαρτάται από μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ για το μεγαλύτερο μέρος του τζίρου του. Οι μικρές εταιρείες δεν εμπίπτουν στο CSDDD, αλλά οι μεγάλες εταιρείες στις οποίες θέλουν να πουλήσουν προϊόντα θα εγείρουν ερωτήματα σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα στην αλυσίδα αξίας. Δεν θα τους νοιάζει πόσο μεγάλος είναι ο προμηθευτής τους», είπε. Ο αποκλεισμός μικρότερων εταιρειών από το νόμο θα μπορούσε να δημιουργήσει χάος σε ορισμένες αγορές. Λέει ότι συμβαίνει ήδη στη Γερμανία. «Αυτό δεν θα δημιουργήσει ένα επίπεδο παιχνιδιού στον τομέα, αλλά ένας αθέμιτος ανταγωνισμός από εταιρείες που δεν ενδιαφέρονται για τα ανθρώπινα δικαιώματα στις αλυσίδες αξίας τους». Επιπλέον, λέει ότι η διατύπωση του νόμου «αντίκει στις απαιτήσεις των Κατευθυντήριων Αρχών του ΟΗΕ για τις Επιχειρήσεις στα Ανθρώπινα Δικαιώματα, οι οποίες απαιτούν ξεκάθαρες ευθύνες και δεν αναφέρουν καν τον αριθμό των εργαζομένων, αλλά επικεντρώνονται σε προσεγγίσεις που βασίζονται στον κίνδυνο».
Τα τροποποιημένα κατώτατα όρια θα έχουν πραγματικές συνέπειες για τους μικροκαλλιεργητές, οι οποίοι παράγουν περίπου το ένα τρίτο των τροφίμων στον κόσμο. Αποτελούν επίσης την πλειοψηφία των φτωχότερων ανθρώπων του κόσμου μαζί με τους ψαράδες.
Ακολουθήστε το Cibum 
