Φόβος για αύξηση των σιτηρών κατά 15%
Στις 20 Ιουλίου, η Ινδία απαγόρευσε τις εξαγωγές λευκού ρυζιού εκτός από μπασμάτι σε μια προσπάθεια να ηρεμήσει τις αυξανόμενες εγχώριες τιμές, σύμφωνα με το BBC. Ακολούθησαν αναφορές για εικόνες πανικού και άδεια ράφια σε ινδικά παντοπωλεία στις ΗΠΑ και τον Καναδά, με τις τιμές να αυξάνονται καθ’ όλη τη διαδικασία.
Υπάρχουν χιλιάδες ποικιλίες ρυζιού που καλλιεργούνται και καταναλώνονται, αλλά τέσσερις κύριες ομάδες διακινούνται παγκοσμίως. Το λεπτόκοκκο ρύζι Indica αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου εμπορίου, ενώ το υπόλοιπο αποτελείται από αρωματικό ρύζι όπως το μπασμάτι, το κοντόκοκκο Japonica, που χρησιμοποιείται για σούσι και ριζότο και το κολλώδες ρύζι, που χρησιμοποιείται για γλυκά.
Η Ινδία είναι ο κορυφαίος εξαγωγέας ρυζιού στον κόσμο, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 40% του παγκόσμιου εμπορίου δημητριακών. (Η Ταϊλάνδη, το Βιετνάμ, το Πακιστάν και οι ΗΠΑ είναι οι άλλοι κορυφαίοι εξαγωγείς). Μεταξύ των μεγάλων αγοραστών ρυζιού είναι η Κίνα, οι Φιλιππίνες και η Νιγηρία. Yπάρχουν αγοραστές έκτακτης ανάγκης, όπως η Ινδονησία και το Μπαγκλαντές, που ενισχύουν τις εισαγωγές όταν έχουν ελλείψεις, εγχώρια. Η κατανάλωση ρυζιού είναι υψηλή και αυξάνεται στην Αφρική, ενώ σε χώρες όπως η Κούβα και ο Παναμάς είναι η κύρια πηγή ενέργειας.
Πέρυσι, η Ινδία εξήγαγε 22 εκατομμύρια τόνους ρυζιού σε 140 χώρες, εκ των οποίων τα έξι εκατομμύρια ήταν το σχετικά φθηνότερο λευκό ρύζι Indica. Το συγκεκριμένο ρύζι κυριαρχεί περίπου στο 70% του παγκόσμιου εμπορίου και η Ινδία έχει πλέον σταματήσει τις εξαγωγές της.
Το πάγωμα των εξαγωγών τον περασμένο Ιούλιο έχει πυροδοτήσει αντιδράσεις, με τον επικεφαλής οικονομολόγο του ΔΝΤ, Pierre-Olivier Gourinchas, να εκτιμά ότι κάτι τέτοιο μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των παγκόσμιων σιτηρων κατα 15% μέχρι το τέλος του χρόνου. Επίσης, η απαγόρευση των εξαγωγών της Ινδίας δεν ήρθε σε μια ιδιαίτερα ευνοϊκή στιγμή, μου είπε η Shirley Mustafa, αναλύτρια της αγοράς ρυζιού στον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ (FAO).
- Πρώτον, οι παγκόσμιες τιμές του ρυζιού αυξάνονται σταθερά από τις αρχές του 2022, με αύξηση 14% από τον περασμένο Ιούνιο.
- Δεύτερον, οι προμήθειες είναι υπό πίεση, δεδομένου ότι η άφιξη της νέας καλλιέργειας στις αγορές απέχει ακόμη περίπου τρεις μήνες.
- Ο κακός καιρός στη Νότια Ασία και οι μουσώνες στην Ινδία και οι πλημμύρες στο Πακιστάν, επηρέασαν τις προμήθειες. Το κόστος της καλλιέργειας ρυζιού έχει αυξηθεί λόγω της αύξησης των τιμών των λιπασμάτων.
- Η υποτίμηση των νομισμάτων έχει οδηγήσει σε αυξημένο κόστος εισαγωγής για πολλές χώρες, ενώ ο υψηλός πληθωρισμός έχει αυξήσει το κόστος δανεισμού του εμπορίου.
Η Ινδία έχει ένα απόθεμα εντυπωσιακών 41 εκατομμυρίων τόνων ρυζιού σε δημόσιες σιταποθήκες για το στρατηγικό της απόθεμα και το Δημόσιο Σύστημα Διανομής (PDS), το οποίο παρέχει σε περισσότερους από 700 εκατομμύρια φτωχούς πρόσβαση σε φθηνά τροφή. Τον περασμένο χρόνο, η Ινδία αντιμετώπισε τον ενοχλητικό πληθωρισμό των τροφίμων, που οι εγχώριες τιμές του ρυζιού έχουν αυξηθεί περισσότερο από 30% από τον περασμένο Οκτώβριο, με αποτέλεσμα την αυξημένη πολιτική πίεση στην κυβέρνηση ενόψει των γενικών εκλογών του επόμενου έτους.
“Υποψιάζομαι ότι η δράση για την απαγόρευση των εξαγωγών ρυζιού εκτός από μπασμάτι είναι σε μεγάλο βαθμό προληπτική και ελπίζω ότι θα αποδειχθεί προσωρινή”, είπε ο Joseph Glauber του International Food Policy Research Institute (Ifpri). Ο Devinder Sharma, ειδικός στη γεωργική πολιτική στην Ινδία, λέει ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να προλάβει ένα αναμενόμενο έλλειμμα παραγωγής, με τις περιοχές που καλλιεργούνται ρύζι στο νότο να εκτίθενται επίσης σε κινδύνους ξηρής βροχής, όπως το φαινόμενο Ελ Νίνιο
Πολλοί πιστεύουν ότι η Ινδία πρέπει να αποφύγει τις απαγορεύσεις εξαγωγής ρυζιού, καθώς είναι επιζήμιες για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια. Περισσότερες από τις μισές εισαγωγές ρυζιού σε περίπου 42 χώρες προέρχονται από την Ινδία και σε πολλές αφρικανικές χώρες, το μερίδιο αγοράς της Ινδίας στις εισαγωγές ρυζιού ξεπερνά το 80%, σύμφωνα με την Ifpri.
«Αυτές οι απαγορεύσεις βλάπτουν περισσότερο τους ευάλωτους ανθρώπους επειδή αφιερώνουν μεγαλύτερο μέρος των εσόδων τους στην αγορά τροφίμων», λέει η κ. Mustafa. «Η άνοδος των τιμών θα μπορούσε να τους αναγκάσει να μειώσουν την ποσότητα των τροφίμων που καταναλώνουν ή να στραφούν σε εναλλακτικές που δεν είναι καλές διατροφικά ή να μειώσουν τα έξοδα σε άλλα είδη πρώτης ανάγκης, όπως στέγαση και φαγητό».
Ωστόσο, οι ειδικοί λένε ότι η απαγόρευση των εξαγωγών της Ινδίας εγκυμονεί μεγαλύτερους κινδύνους. «Σίγουρα θα προκαλούσε άνοδο στις παγκόσμιες τιμές του λευκού ρυζιού» και «θα επηρέαζε αρνητικά την επισιτιστική ασφάλεια πολλών αφρικανικών εθνών», προειδοποιούν οι Ashok Gulati και Raya Das του Ινδικού Συμβουλίου για την Έρευνα στις Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις (Icrier), που εδρεύει στο Δελχί. δεξαμενή σκέψης. Πιστεύουν ότι για να γίνει η Ινδία «υπεύθυνος ηγέτης του Παγκόσμιου Νότου στο G-20», θα πρέπει να αποφύγει τέτοιες απότομες απαγορεύσεις. «Αλλά η μεγαλύτερη ζημιά», λένε, «θα είναι ότι η Ινδία θα θεωρηθεί ως ένας πολύ αναξιόπιστος προμηθευτής ρυζιού».