Μελέτη εξετάζει τις πολιτικές πεποιθήσεις, τη θρησκεία και την πνευματικότητα για να εντοπίσει τι κάνει τους ανθρώπους δύσπιστους σχετικά με τις νέες επιστημονικές εξελίξεις.
Επιστήμονες που υποστηρίζονται από το χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ PSYDISC πραγματοποίησαν μελέτη για την αντίληψη των ανθρώπων απέναντι στις επιστημονικές καινοτομίες. Διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι που ταυτίζονται ως πνευματικοί είναι πολύ δύσπιστοι σχετικά με την πρόοδο σε τρία επιστημονικά πεδία. Η επιστήμη προχωρά με γρήγορους ρυθμούς, με νέες τεχνολογίες που έχουν τη δυνατότητα να εξαλείψουν τις ασθένειες και να επιφέρουν πολλές άλλες προόδους στην ιατρική και σε τομείς όπως η παραγωγή τροφίμων και η προστασία του κλίματος. Παρά τα οφέλη τέτοιων εξελίξεων, οι ανησυχίες για τις παρενέργειές τους έχουν προκαλέσει έντονες συζητήσεις παγκοσμίως. Για να ανακαλύψουν γιατί ορισμένοι άνθρωποι είναι τόσο δύσπιστοι σχετικά με ορισμένες επιστημονικές καινοτομίες, οι ερευνητές εξέτασαν 614 άτομα από την Ολλανδία σχετικά με τις απόψεις τους σχετικά με την επεξεργασία του ανθρώπινου γονιδιώματος, τη νανοτεχνολογία και την τεχνητή νοημοσύνη. Τα ευρήματά τους δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Science Communication».
Δεν είναι πραγματικά θέμα θρησκείας ή πολιτικής
Η ομάδα κοίταξε πέρα από την επιρροή των πολιτικών και θρησκευτικών πεποιθήσεων, εξετάζοντας επίσης τον ρόλο που παίζει η πνευματικότητα. Η πνευματικότητα, που αναπτύσσεται ταχέως στη δυτική Ευρώπη, – επίσης γνωστή ως New Age ή μεταχριστιανική πνευματικότητα – είναι μια σειρά από πεποιθήσεις και πρακτικές που αντικατοπτρίζουν μια απορριπτική στάση απέναντι στις θρησκευτικές και επιστημονικές πηγές εξουσίας.
Οι άνθρωποι που προσδιορίζονται ως πνευματικοί δίνουν έμφαση στην προσωπική εμπειρία ως πηγή γνώσης σε αντίθεση με την εμπιστοσύνη στις επιστημονικές μεθόδους. «Ως εκ τούτου, η πνευματικότητα μπορεί να είναι η κινητήρια δύναμη πίσω από τον σκεπτικισμό προς ορισμένους τομείς της επιστήμης και της τεχνολογίας», αναφέρει μια είδηση αναρτήθηκε στον ιστότοπο του συντονιστή έργου PSYDISC University of Amsterdam.
Σύμφωνα με τον συν-συγγραφέα της μελέτης Dr Bastiaan Rutjens: «Η πολιτική ιδεολογία και η θρησκευτικότητα συνήθως δεν είναι οι πρωταρχικοί παράγοντες που συμβάλλουν στον σκεπτικισμό σχετικά με συγκεκριμένα θέματα όπως η νανοτεχνολογία και η τεχνητή νοημοσύνη». Συνεχίζει εξηγώντας: «Άλλες πτυχές της κοσμοθεωρίας και των πεποιθήσεων ενός ατόμου, όπως η πνευματικότητα, οι ηθικές ανησυχίες και η γενική εμπιστοσύνη στην επιστήμη, παίζουν μεγαλύτερο ρόλο».
Η μελέτη αποκάλυψε ξεκάθαρα στοιχεία ότι τα άτομα που αναγνωρίζονται ως πνευματικά είναι πιο σκεπτικά στους τρεις τομείς που ερευνήθηκαν, δηλαδή την τεχνητή νοημοσύνη, τη νανοτεχνολογία και την επεξεργασία του ανθρώπινου γονιδιώματος. «Γενικά, τα πνευματικά άτομα έχουν λιγότερη εμπιστοσύνη στην επιστήμη», παρατηρεί ο Δρ Ρούτζενς. Όπως ήταν αναμενόμενο, οι θρησκευόμενοι βρέθηκαν επίσης να είναι μάλλον σκεπτικοί σχετικά με την επεξεργασία του ανθρώπινου γονιδιώματος και, σε μικρότερο βαθμό, με τη νανοτεχνολογία. Άνθρωποι που απεχθάνονται να παραβιάζουν τη φύση εξέφρασαν επίσης σκεπτικισμό για τη γενετική χειραγώγηση. Ωστόσο, η πολιτική ιδεολογία αποδείχθηκε ότι δεν επηρεάζει τον σκεπτικισμό των ανθρώπων απέναντι στις επιστημονικές εξελίξεις.
Η θρησκεία, η πνευματικότητα ενός ατόμου και ο τρόπος που βλέπει τη φύση είναι αυτά που φαίνεται να επηρεάζουν τη στάση του απέναντι στις επιστημονικές καινοτομίες. «Είναι λοιπόν σημαντικό να κάνουμε μια διάκριση μεταξύ θρησκευτικών και πνευματικών πεποιθήσεων, αν θέλουμε να καταλάβουμε γιατί οι άνθρωποι απορρίπτουν ορισμένες μορφές επιστήμης», παρατηρεί ο Δρ Rutjens.
Η μελέτη PSYDISC (Developing and Testing the Psychological Distance to Science Model) υπογραμμίζει την ανάγκη για μια πιο εις βάθος ματιά στις κοσμοθεωρίες που διαμορφώνουν αυτές τις στάσεις, ειδικά στη δυτική Ευρώπη, όπου η πνευματικότητα αυξάνεται και η θρησκεία βρίσκεται σε παρακμή.
Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε: Ιστοσελίδα του έργου PSYDISC