Το πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο φυτοφάρμακο στην ιστορία, φαίνεται πως βλάπτει την κρίσιμη ικανότητα των μελισσών να ρυθμίζουν τη θερμοκρασία της φωλιάς.
Η κρίσιμη ικανότητα των άγριων μελισσών να διατηρούν τις αποικίες τους στη σωστή θερμοκρασία έχει υποστεί σοβαρές ζημιές από το ζιζανιοκτόνο glyphosate, σύμφωνα με σχετική έρευνα που πραγματοποιήθηκε.
Το glyphosate είναι το πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο παρασιτοκτόνο στην ιστορία, που προορίζεται να θανατώσει μόνο φυτά. Δεν εντοπίστηκε βλάβη στις μέλισσες σε εκτιμήσεις ρυθμιστικού κινδύνου που πραγματοποιήθηκαν, οι οποίες δοκιμάζουν μόνο εάν ένα φυτοφάρμακο σκοτώνει γρήγορα υγιείς, μεμονωμένες μέλισσες. Ωστόσο, η συλλογική αποτυχία ρύθμισης της θερμοκρασίας των αποικιών θα μπορούσε να έχει τεράστιο αντίκτυπο στην ικανότητά της να παράγει την επόμενη γενιά, όπως ανέφεραν οι επιστήμονες.
Η ζημιά που παρατηρήθηκε στη μελέτη, συνέβη τη χρονική περίοδο που οι αποικίες ξέμειναν από τρόφιμα. Αυτό είναι κάτι συνηθισμένο στις αγροτικές περιοχές, όπου τα αγριολούλουδα μπορούν να θανατωθούν απευθείας από τη γλυφοσάτη. Η έρευνα είναι η πρώτη για τις άγριες μέλισσες, αν και η γλυφοσάτη είχε ήδη αποδειχθεί ότι βλάπτει τις μέλισσες καταστρέφοντας τις προνύμφες και τις αισθήσεις των ενηλίκων μελισσών.
Οι τυπικές εκτιμήσεις κινδύνου πραγματοποιούνται σε καλά τροφοδοτηθείσες, απαλλαγμένες από παράσιτα μέλισσες, που δεν επηρεάζονται από τις πολλές πιέσεις που συναντούν στον πραγματικό κόσμο. Η σοβαρή μείωση πολλών εντόμων που αναφέρθηκαν τα τελευταία χρόνια έχει περιγραφεί από τους επιστήμονες ως “τρομακτική”.
H Δρ Anja Weidenmüller στο Πανεπιστήμιο του Konstanz της Γερμανίας, που ηγήθηκε της μελέτης, δήλωσε στον Guardian: “Στα γεωργικά μας τοπία, η έλλειψη τροφίμων είναι ένας πολύ κοινός στρεσογόνος παραγόντας, που είναι πιο φυσιολογικός παρά ασυνήθιστος”.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science, εξέτασε αποικίες των μελισσών με ουρά, ένα από τα πιο πολυάριθμα είδη μέλισσας στην Ευρώπη, και συχνά χρησιμοποιείται για να αντιπροσωπεύσει τις άγριες μέλισσες σε μελέτες τοξικότητας. Αυτές οι μέλισσες μπορούν να αυξήσουν τη θερμοκρασία του σώματός τους για να επωάσουν το κοπάδι της αποικίας, το οποίο καταναλώνει τόση ενέργεια όσο το πέταγμα.
Δεκαπέντε αποικίες χωρίστηκαν στα δύο ε τη βοήθεια ενός συρματοπλεγματος, με το μισό εκτεθειμένο σε γλυφοσάτη σε επίπεδα που παρατηρούνται σε χωράφια. Οι εκτεθειμένες μέλισσες ήταν σε θέση να διατηρήσουν τη θερμοκρασία της φωλιάς πάνω από 28C για 25% λιγότερο χρόνο από τις μη εκτεθειμένες μέλισσες. Η ιδανική θερμοκρασία για να αναπτυχθεί το σμήνος είναι 30-35C. Κάτω από τους 28C η ανάπτυξη σταματά και στους 25C μόνο το 17% των προνυμφών επιβιώνουν. Η σύντομη περίοδος ανθοφορίας σημαίνει ότι η καθυστερημένη ανάπτυξη είναι πολύ επιβλαβής.
Ο προσδιορισμός του τρόπου με τον οποίο η γλυφοσάτη προκαλεί τη βλάβη απαιτεί περισσότερη έρευνα, αλλά είναι γνωστό ότι βλάπτει το μικροβίωμα στα έντερα των μελισσών και είναι πιθανό να κάνει το ίδιο στις άγριες μέλισσες. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι οι μέλισσες πρέπει να περνούν περισσότερο χρόνο τροφοδοτώντας και λιγότερο χρόνο θερμαίνοντας τη φωλιά. Το παρασιτοκτόνο θα μπορούσε επίσης να βλάψει τις αισθήσεις των μελισσών, διαταράσσοντας τις σύνθετες κοινωνικές αλληλεπιδράσεις που απαιτούνται για μια επιτυχημένη αποικία.
Ο καθηγητής James Crall, του Πανεπιστημίου του Wisconsin-Madison των ΗΠΑ, ανέφερε ότι μια πιθανή πρακτική θετική πλευρά της νέας μελέτης ήταν ότι έδειξε ότι η παροχή περισσότερων τροφίμων για τις άγριες μέλισσες θα μπορούσε να μετριάσει τη ζημιά της γλυφοσάτης, τονίζοντας την αξία της δημιουργίας αγριολούλουδων και γηγενών οικοτόπων σε γεωργικές περιοχές.
“Η γλυφοσάτη βρίσκεται στην αγορά για πάνω από 40 χρόνια τώρα”, δήλωσε η Weidenmüller. “Από καιρό είχε κηρυχθεί αβλαβές για τα ζώα. Αλλά όλο και περισσότερες μελέτες δείχνουν ότι αυτό δεν συμβαίνει“.