Ποια ουσία την διαφοροποιεί από το ψυχωσικό ναρκωτικό.
Της Δέσποινας Χάρου
Η κάνναβη βρίσκεται στο επίκεντρο σφοδρών αντιπαραθέσεων ανάμεσα στους επιστημονικούς κύκλους, λόγω του “διπλού” της χαρακτήρα. Ολοένα και περισσότερα κράτη νομιμοποιούν τη χρήση της είτε για ιατρικούς σκοπούς είτε ως ψυχαγωγικό ναρκωτικό. Σε ιατρικό επίπεδο έχει αποδειχθεί πως έχει πολυάριθμα οφέλη για τον οργανισμό ωστόσο απαιτείται περισσότερη έρευνα.
Στη χώρα μας και κατόπιν εκτίμησης των δυνατοτήτων της, τον Ιούνιο του 2017 ο πρώην πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, εξήγγειλε υπουργική απόφαση για την νομιμοποίηση της ιατρικής κάνναβης, και το Μάρτιο του 2018 εγκρίθηκε νόμος που επιτρέπει την καλλιέργεια και παραγωγής της στην Ελλάδα. Τον περασμένο Ιανουάριο εγκαινιάστηκε η μονάδα της Tikun Olam στα Εξαμίλια Κορινθίας, που θα διαθέσει στην ελληνική αγορά τα πρώτα σκευάσματα φαρμακευτικής κάνναβης. Η μονάδα, πρόκειται να λειτουργήσει τον ερχόμενο Σεπτέμβρη.
Εκτός από ιατρικούς σκοπούς ωστόσο, τα τελευταία χρόνια κυκλοφορούν στο ελληνικό εμπόριο προϊόντα κάνναβης όπως ροφήματα, λάδια, τσάι και διαφορά άλλα CBD (κανναβιδιόλη) χωρίς THC (τετραϋδροκανναβινόλη). Σύμφωνα με την εγκύκλιο του υπουργείου, απαγορεύεται η εισαγωγή και διάθεση στην ελληνική αγορά, προϊόντων του είδους Cannabis Sativa L, με περισσότερο απο 0,2% THC.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή… Το φυτό Cannabis sativa, ή κάνναβη, είναι ένα σύνθετο φυτό που ανήκει στην οικογένεια των Cannabaceae και περιέχει περίπου 540 χημικές ενώσεις, συμπεριλαμβανομένων περισσότερων από 100 κανναβινοειδών. Τα πιο γνωστά είναι η τετραϋδροκανναβινόλη (THC) και η κανναβιδιόλη (CBD). Παρ’ όλο που οι δυο αυτές ουσίες έχουν την ίδια μοριακή δομή, ωστόσο πολύ διαφορετική επίδραση στον οργανισμό, αφού τo THC ευθύνεται για τα ψυχοδραστικά αποτελέσματα. Ο όρος «μαριχουάνα» αναφέρεται σε ποικιλίες του φυτού που περιέχουν σημαντική ποσότητα THC, όπως το skunk το ποιο έχει αποδειχθεί πως προκαλεί ψυχωτικές ασθένειeς έως και σχιζοφρένεια. Οι επιστήμονες έχουν καταλήξει επίσης πως το 1/4 όλων των νέων ψυχώσεων σχετίζεται με αυτού του είδους την κάνναβη. “Η THC και άλλα κανναβινοειδή που βρίσκονται στα φυτά κάνναβης μπορούν να έχουν ψυχοδραστικές επιδράσεις στο ανθρώπινο σώμα λόγω του τρόπου με τον οποίο αλληλοεπιδρούν με το ενδοκανναβινοειδές σύστημα, το οποίο ρυθμίζει τον πόνο, την όρεξη και την απόκριση στο στρες”, λέει ο Daniele Piomelli, Ph.D., διευθυντής του Κέντρου για τη Μελέτη της Κάνναβης στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Irvine, στο Forbes.
Στην περίπτωση λοιπόν που αναφερόμαστε στην ιατρική κάνναβη, νέα έρευνα υποστηρίζει μια σειρά από πιθανά οφέλη για την υγεία από την κάνναβη που περιέχει και κάποια ποσότητα THC (σε αντίθεση με την αποκλειστική περιεκτικότητα σε CBD), σύμφωνα με το Forbes.
Διαχείριση των παρενεργειών της χημειοθεραπείας
Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) ενέκρινε πολλά συνταγογραφούμενα φάρμακα που περιέχουν συνθετικές ουσίες παρόμοιες με την THC για να βοηθήσουν τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν τις δυσάρεστες παρενέργειες που παρουσιάζονται συχνά με τη χημειοθεραπεία του καρκίνου. Το Marinol και το Syndros περιέχουν και τα δύο dronabinol (συνθετική THC), η οποία χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της ναυτίας και του εμέτου. Εν τω μεταξύ, το Cesamet περιέχει ναμπιλόνη, μια άλλη συνθετική ουσία παρόμοια με την THC, και χρησιμοποιείται επίσης για την αντιμετώπιση της ναυτίας και του εμέτου, καθώς και για την απώλεια όρεξης και βάρους σε ασθενείς με HIV/AIDS.
Αντιμετώπιση της σπαστικότητας της Πολλαπλής Σκλήρυνσης
Το Sativex, ένα φάρμακο με τη μορφή σπρέι που διατίθεται με ιατρική συνταγή, περιέχει τόσο THC όσο και CBD και χρησιμοποιείται σε 25 χώρες για να βοηθήσει στη θεραπεία της μυϊκής δυσκαμψίας και των σπασμών που προκαλούνται από τη σκλήρυνση κατά πλάκας. Ειδικά στον Καναδά, το Sativex χρησιμοποιείται ως συμπληρωματική θεραπεία (μαζί με μια πρωτογενή θεραπεία) σε ενήλικες ασθενείς που δεν έχουν ανταποκριθεί αρκετά καλά σε άλλες θεραπείες και παρουσιάζουν σημαντική βελτίωση κατά τη διάρκεια μιας αρχικής δοκιμής με το φάρμακο. Στις ΗΠΑ, το Sativex εξακολουθεί να δοκιμάζεται ως θεραπεία για ενήλικες με σπαστικότητα σκλήρυνσης κατά πλάκας.
Αντιμετώπιση χρόνιου πόνου
Τα στοιχεία υποδεικνύουν ότι τα φάρμακα που συνδυάζουν THC και CBD μπορούν να είναι αποτελεσματικές θεραπείες για τον χρόνιο πόνο, ιδιαίτερα τον νευροπαθητικό πόνο (πόνος που προκαλείται από νευρική βλάβη), τον πόνο που προκαλείται από συνεχιζόμενη φλεγμονή και τη σχετική βλάβη) και τον πόνο που προκαλείται από την αλλοιωμένη λειτουργία του αισθητηριακά μονοπάτια που σχετίζονται με τον πόνο), σύμφωνα με μια ανασκόπηση του 2022 της κλινικής έρευνας στη Φλεγμονοφαρμακολογία. Οι ερευνητές προσθέτουν ότι αυτός ο συνδυασμός κανναβινοειδών τείνει να είναι πιο εύκολα ανεκτός, ασφαλέστερος και λιγότερο εθιστικός από τα αναλγητικά με βάση τα οπιοειδή.
Βελτίωση της ποιότητας του ύπνου
Μια μελέτη του 2018 στο Sleep διαπίστωσε ότι οι συμμετέχοντες με αποφρακτική άπνοια ύπνου (OSA) που έλαβαν dronabinol (συνθετική THC) πριν τον ύπνο παρουσίασαν μείωση στον αριθμό των φορών που διακόπηκε η αναπνοή τους κατά τη διάρκεια του ύπνου. Η δόση των 10 χιλιοστόγραμμα είχε καλύτερη απόδοση από τη δόση των 2,5 χιλιοστόγραμμα και το εικονικό φάρμακο. Οι συμμετέχοντες παρουσίασαν επίσης ισχυρότερες αισθήσεις υπνηλίας.
Μια άλλη μελέτη του 2014 στο Journal of Clinical Sleep Medicine παρατήρησε επίσης μια συσχέτιση μεταξύ της χρήσης dronabinol και των βελτιωμένων μετρήσεων ύπνου σε ασθενείς με OSA[3].
Η Krissy Bernazani, εγγεγραμμένη φαρμακοποιός και κλινική διευθύντρια στο ιατρικό ιατρείο κάνναβης Zen Leaf Maryland, λέει στο Forbes, ότι για άλλες κοινές περιπτώσεις που εκείνη και η ομάδα της αντιμετωπίζουν με την κάνναβη είναι η ημικρανία, η νευροπάθεια, η ναυτία και ο έμετος, η απώλεια όρεξης, η φλεγμονή, η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου και η ρευματοειδής αρθρίτιδα.