Η ελληνική μελέτη ανοίγει τον δρόμο όχι μόνο για τον βιώσιμο χειρισμό των λυμάτων ελαιοτριβείων, αλλά και για την παραγωγή ελαιόλαδου με υψηλότερη διατροφική αξία.
Η ζήτηση για ελαιόλαδο αυξάνεται συνεχώς παγκοσμίως. Στην περιοχή της Μεσογείου, που είναι η μεγαλύτερη ελαιοπαραγωγική περιοχή στον κόσμο, μια τεράστια ποσότητα αγροτοβιομηχανικών λυμάτων παράγεται από τη βιομηχανία επεξεργασίας ελιάς. Τα υπολείμματα λυμάτων ελαιοτριβείου (OMW) αποτελούνται από στερεά απόβλητα—αποτελούμενα από πολτό ελιάς—καθώς και υγρά απόβλητα—αποτελούμενα από λαχανικά και πρόσθετο νερό που παράγεται κατά τη μετάγγιση. Τα OMW δημιουργούν υψηλά επίπεδα ρύπων λόγω του υψηλού οργανικού τους φορτίου και της υψηλής περιεκτικότητας σε φυτοτοξικές και αντιβακτηριακές πολυφαινολικές ουσίες, οι οποίες αντιστέκονται στη βιολογική αποδόμηση. Η επεξεργασία και η απόρριψη των λυμάτων έχει γίνει σοβαρό περιβαλλοντικό πρόβλημα. Έτσι, οι χώρες παραγωγής ελαιολάδου αντιμετωπίζουν μια σοβαρή πρόκληση να βρουν μια φιλική προς το περιβάλλον και οικονομικά βιώσιμη λύση για το χειρισμό και την απόρριψη των OMW.
Μελέτη Ελλήνων επιστημόνων από το Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής, το Τμήμα Γεωπονίας Φυτικής Παραγωγής και Αγροτικού Περιβάλλοντος, και το Τμήμα Κτηνοτροφίας και Διατροφής, του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας καθώς και από το Εργαστήριο Χημείας Τροφίμων, του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Foods του mdpi στο ειδικό τεύχος Εκχύλιση, Χημεία και Χρήση Δραστικών Συστατικών από Απόβλητα και Υποπροϊόντα Αγροδιατροφής) είχε στόχο την ανάκτηση των πολυφαινολικών ουσιών από OMW με την εφαρμογή της μεθόδου CPE (εξαγωγή βιοδραστικών ουσιών μέσω εξαγωγής σημείων νέφους) και τον εμπλουτισμό του ελαιολάδου με τις ανακτημένες πολυφαινολικές ουσίες. Η σταθερότητα των πολυφαινολών είναι μια σημαντική παράμετρος σε αυτόν τον εμπλουτισμό. Για το σκοπό αυτό μελετήθηκαν γαλακτωματοποιητές, όπως η λεκιθίνη.
Στη μελέτη η μέθοδος εκχύλισης σημείου νέφους, η οποία χρησιμοποιούσε λεκιθίνη ως γαλακτωματοποιητή σε συγκέντρωση 3%, παρήγαγε σημαντική απόδοση ανάκτησης των μικκυλιακών διασπορών. Τα μεγέθη δειγμάτων μικκυλιακής διασποράς μειώθηκαν μετά την υπερήχηση καθώς η συγκέντρωση αυξήθηκε. Η συγκέντρωση των ολικών πολυφαινολών στα δείγματα ελαιολάδου αυξήθηκε στο 42,2% με την προσθήκη 0,5% μικκυλιακών διασπορών. Το δείγμα ελαίου 75 ετών έδειξε αρχικά σταθερότητα, αλλά η συνολική συγκέντρωση πολυφαινόλης αυξήθηκε σημαντικά μετά από τέσσερις μήνες. Επιπλέον, στο δείγμα αυτό παρατηρήθηκε σημαντική μείωση των ελεύθερων ριζών σε σύγκριση με άλλα δείγματα. Τα χρώματα των δειγμάτων παρέμειναν αμετάβλητα, δεν φαινόταν ίζημα και το άρωμα του ελαιολάδου ήταν φρουτώδες και ευχάριστο.
Συμπερασματικά αν και απαιτείται περισσότερη έρευνα για τη βελτιστοποίηση των συνθηκών εξαγωγής πολυφαινολικών συστατικών από τα λύματα ελαιοτριβείων, η χρήση τους θα μπορούσε να οδηγήσει σε καλύτερη διαχείριση των απορριμμάτων στη βιομηχανία ελαιολάδου καθώς και σε βελτιώσεις στη διατροφική ποιότητα των προϊόντων διατροφής.
Για να διαβάσετε ολόκληρη την επιστημονική μελέτη πατήστε ΕΔΩ.